Vì sao tay súng 20 tuổi muốn ám sát ông Trump?

Các đặc vụ của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã đến lục soát từng nhà trong khu phố Bethel Park, nơi nghi phạm Thomas Matthew Crooks và gia đình đang sinh sống. Tuy nhiên, động cơ của tay súng khi tìm cách ám sát cựu Tổng thống Donald Trump tại sự kiện vận động tranh cử ở Butler, Pennsylvania hôm 13/7 cho đến nay vẫn còn là điều bí ẩn.

FBI cho biết đã truy cập được vào điện thoại của Crooks, nhưng việc phân tích thông tin sơ bộ tại phòng thí nghiệm FBI ở Quantico, Virginia cũng không giúp tìm ra nguyên nhân dẫn đến hành động của nghi phạm. Vụ tấn công khiến cựu tổng thống Mỹ và 2 người khác bị thương, cùng với một người thiệt mạng.

Crooks gần như bị Mật vụ Mỹ hạ gục ngay lập tức sau khi nổ súng, nhưng vụ ám sát hụt đã khiến nước Mỹ rơi vào tình trạng hỗn loạn chính trị và làm xáo trộn một chiến dịch bầu cử vốn nhiều tranh cãi.

FBI đang điều tra xem liệu Crooks có phải là một đối tượng bạo lực gia đình cực đoan có động cơ chính trị hay không. Trong một tuyên bố cập nhật hôm 15/7, FBI cho biết việc khám xét nơi ở và xe của nghi phạm đã hoàn tất và cơ quan này đã tiến hành gần 100 cuộc thẩm vấn với các nhân viên thực thi pháp luật, những người tham dự sự kiện và nhân chứng khác đã có mặt tại cuộc vận động tranh cử.

"Khẩu súng dùng trong vụ nổ súng được mua hợp pháp. FBI không biết đến nghi phạm trước vụ việc này", FBI cho biết.

"Mặc dù cuộc điều tra cho đến nay cho thấy nghi phạm hành động một mình, nhưng FBI vẫn tiếp tục tiến hành hoạt động điều tra để xác định xem có bất kỳ đồng phạm nào liên quan đến vụ tấn công hay không", FBI cho biết thêm.

Crooks, 20 tuổi, có thể đã được đào tạo về bắn súng tại Câu lạc bộ thể thao Clairton ở địa phương nơi người này đăng ký làm thành viên.

Trong một tuyên bố gửi New York Times, cố vấn chung của câu lạc bộ cho biết tổ chức này "hoàn toàn lên án hành động bạo lực vô nghĩa", nhưng từ chối mô tả quá trình mà Crooks có thể đã được đào tạo để bắn súng.

Các nhà điều tra cho biết Crooks đã sử dụng súng trường kiểu AR-15 để ngắm bắn ông Trump. Crooks đã mang theo khẩu súng, trèo lên mái một tòa nhà cách nơi ông Trump phát biểu khoảng 120m và nổ súng.

Một người hướng dẫn sử dụng súng tại một cửa hàng vũ khí địa phương, Legion Arms, cho biết Crooks không phải là khách hàng của cửa hàng và khoảng cách từ vị trí của nghi phạm tới nơi ông Trump diễn thuyết không phải quá lớn đối với loại súng như AR-15.

"Loại đạn và súng này phù hợp với tầm bắn 640-730m", người hướng dẫn nói. Theo ông, Crooks đã cho thấy sự thiếu kinh nghiệm trong việc xác định mục tiêu của mình, điều này cũng có thể bị ảnh hưởng vì nghi phạm đã vội vã lao tới vị trí tấn công.

"Anh ta bắn vào đầu chứ không phải vào phần thân, trong khi phần thân mới là bộ phận cần nhắm mục tiêu khi bắn tầm xa. Mọi người thường bắn vào đầu vì họ từng thấy điều đó trên phim", người hướng dẫn cho biết thêm.

Báo Pittsburgh Post-Gazette đưa tin Crooks đã mua 50 viên đạn tại Allegheny Arms and Gun Works ở Bethel Park vài giờ trước khi cuộc vận động tranh cử diễn ra.

Đội phá bom của quận Allegheny xác nhận họ đã tham gia cuộc điều tra sau khi tìm thấy chất nổ, một số trông giống như lựu đạn, trong xe của Crooks.

Ba quan chức cấp cao cho biết, sau khi có báo cáo về một vụ nổ súng tại cuộc vận động tranh cử của ông Trump, bố của nghi phạm, Matthew Crooks, đã gọi cảnh sát để nói rằng ông lo lắng rằng con trai mình và khẩu súng trường AR của ông đã mất tích, cảnh sát đã đến nhà sau cuộc gọi.

Một quan chức cấp cao cho biết, các nhà chức trách đang xem xét liệu có phải một số đạn trong vụ tấn công đã được mua vào những ngày trước đó hay không và liệu một số viên đạn đã được lấy tại cửa hàng súng và mang về nhà hay được giao đến? Một trong những cửa hàng mà FBI đang điều tra là Allegheny Arms and Gun Works, cách nhà nghi phạm 6 phút lái xe.

Tại Bethel Park - nơi Crooks sống với mẹ, theo học tại trường trung học Bethel Park và sau đó kiếm được việc làm trong bếp của một viện dưỡng lão - người dân tiếp tục thắc mắc về động cơ gây án của Crooks.

Nhiều bạn ở trường đã mô tả Crooks là một học sinh cô lập, giỏi môn toán nhưng lại kém về mặt giao tiếp xã hội. Một số người nói anh ta có khuynh hướng bảo thủ trong chính trị nhưng nhìn chung mọi thứ vẫn chưa rõ ràng.

Điều bất thường là một người trẻ như Crooks lại ít đăng tải thông tin lên mạng xã hội, do vậy không thể biết khuynh hướng chính trị hoặc trạng thái tinh thần của nghi phạm trước cuộc tấn công. Việc xem xét hồ sơ công khai cho thấy Crooks có thể có khuynh hướng chính trị khác nhau, khi đăng ký bỏ phiếu với tư cách là thành viên đảng Cộng hòa nhưng lại quyên góp một khoản nhỏ cho một nhóm nghiêng về đảng Dân chủ.

Alex Williams, 23 tuổi, người tốt nghiệp trước Crooks một năm, cho biết cộng đồng địa phương vẫn còn choáng váng sau vụ nổ súng. Williams cho biết anh không nhớ liệu Crooks có bị bắt nạt hay không, như một số người học cùng khóa từng tiết lộ.

Jason Kohler, một cựu học sinh tại trường của Crooks, cho biết Crooks thường xuyên bị bắt nạt. "Anh ấy im lặng, nhưng lại bị bắt nạt. Anh ấy đã bị bắt nạt rất nhiều", Kohler nói.

Gregg McCrary, cựu nhân viên FBI đã làm việc hơn 25 năm với tư cách là đặc vụ hiện trường, cho biết việc thiếu thông tin về Crooks đặt ra thách thức cho cơ quan thực thi pháp luật.

"Anh ta là một trong những người gần như vô hình ngoài kia. Họ không xuất hiện trên mạng xã hội. Họ không kêu gào hay lớn tiếng về điều này hay điều kia. Họ tự suy ngẫm, bất kể là điều gì. Và họ quyết định làm điều mà khiến tất cả chúng tôi trong cơ quan thực thi pháp luật sợ hãi", ông McCrary nói.

FBI tin rằng nghi phạm đã hành động một mình. Trong bối cảnh nghi phạm không xuất hiện công khai trên mạng xã hội hoặc có các mối đe dọa trước đó, việc tìm hiểu động cơ nổ súng càng trở nên khó khăn hơn.

"Chúng ta có thể không bao giờ biết. Vấn đề là chúng ta đang tìm kiếm lời giải thích hợp lý nào đó cho hành vi phi lý. Và đôi khi không có lời giải thích nào hợp lý", ông McCrary nói thêm.