Tối hậu thư mới dành cho Tổng thống Assad

Theo đó, thời hạn chót cho việc chuyển giao chính trị ở Syria là tháng 8 năm nay và ông Bashar al-Assad sẽ phải ra đi.

Cuộc họp khẩn của 3 nhà ngoại giao Staffan de Mistura, Sergei Lavrov, John Kerry diễn ra chỉ một ngày sau khi tổ chức Giám sát nhân quyền Syria (SOHR) thông báo về những cuộc giao tranh và nã pháo ở khu vực phía Đông thủ đô Damascus đêm 2-5.

Vấn đề nghiêm trọng ở đây là các cuộc nổ súng này diễn ra đúng vào thời điểm vừa thực hiện lệnh ngừng bắn tạm thời. SOHR khẳng định, cả quân đội chính phủ lẫn lực lượng chống đối đều đã xả súng không chỉ ở thủ đô Damascus mà còn xảy ra ở cả thành phố Aleppo và Raqa.

Đặc phái viên LHQ về Syria Staffan de Mistura nhấn mạnh rằng, thỏa thuận chấm dứt các hành động thù địch ở Syria phải “được đưa về đúng lộ trình”.

Đồng thời ông Staffan de Mistura cho biết, dù Mỹ và Nga đã bảo trợ được cho lệnh ngừng bắn được thực thi song hai quốc gia này cần phải tỏ rõ trách nhiệm hơn để cho việc này được thực hiện một cách nghiêm túc. Từ 22-4 đến nay, đã có 270 người thiệt mạng trong các cuộc giao tranh, trong đó có 54 trẻ em.

Trong khi đó, các Đại sứ Anh và Pháp tại Hội đồng Bảo an LHQ đang kêu gọi Hội đồng Bảo an họp khẩn về tình hình ở Aleppo bởi theo họ, thành phố này đang trở thành chiến trường khốc liệt tại Syria và rằng cần phải có một kế hoạch mới cho việc ngừng bắn ở đây.

Trước mắt, Hội đồng Bảo an LHQ đã ra nghị quyết kêu gọi tất cả các bên tham chiến bảo vệ những bệnh viện và cơ sở y tế, lên án các hành động tấn công cơ sở y tế và nhấn mạnh rằng, cuộc tấn công dạng này là tội ác chiến tranh.

Theo tin từ hãng Reuters thì Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trước đây cũng đã nhiều lần nói về tình hình ở Aleppo và khẳng định, Nga và Mỹ sẽ sớm hoàn tất một thỏa thuận ngừng bắn cho riêng thành phố này. Bên cạnh đó, Moscow và Washington cũng sẽ thành lập một trung tâm giám sát ngừng bắn ở Syria.

Còn Ngoại trưởng Mỹ John Kerry thì cho rằng, lệnh ngừng bắn phải được thực thi để chấm dứt tình trạng bạo lực leo thang. Tuy nhiên, quan điểm của ông John Kerry là chậm nhất là vào tháng 8 này, Tổng thống Syria Bashar al-Assad phải ra đi để bắt đầu sự chuyển tiếp chính trị, nếu không Syria sẽ đối mặt với hậu quả khôn lường.

Đồng thời, người đứng đầu ngành ngoại giao Syria còn cảnh báo: “Ranh giới mà họ (tức Syria, Nga và Iran – PV) đang cố vẽ lên hiện nay sẽ ngăn chặn mọi cuộc tấn công nhằm vào Allepo và sẽ không để Allepo thất thủ. Nếu Tổng thống Assad không tuân thủ thỏa thuận, chắc chắn sẽ có những hậu quả, mà một trong số đó có thể là sự đổ vỡ hoàn toàn lệnh ngừng bắn và chiến sự bùng phát trở lại. Tôi không cho rằng Nga muốn kịch bản này. Thời hạn cho sự chuyển tiếp chính trị của Syria là ngày 1-8. Bây giờ đã bắt đầu tháng 5. Vì vậy, hoặc là có chuyện gì đó xảy ra trong vài tháng tới hoặc chính phủ Syria yêu cầu một hướng đi khác”.

Theo ông John Kerry, kế hoạch đang thực hiện ở Syria là làm sao đảm bảo một lệnh ngừng bắn có thể kéo lâu dài hơn và cố gắng tách các lực lượng đối lập khỏi dân quân, lực lượng không bị chi phối bởi thỏa thuận ngừng bắn và khó bị kiểm soát.

Các nhà phân tích thì nhận định, để giải quyết tình hình ở Syria hiện nay cần phải có thêm nhiều cuộc hòa đàm khác tại Geneva, Thụy Sĩ. Đó là chưa kể đến việc điều tra các tin đồn mới xung quanh mối quan hệ giữa chính quyền Damascus và tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Nguyên do là vì hãng tin Sky News của Anh vừa tiết lộ một cuộc điều tra độc lập cho thấy có những thỏa thuận ngầm giữa chính quyền Syria và IS.

Cụ thể là Sky News cáo buộc ông Bashar al-Assad đã có những giao dịch mờ ám ngoài chiến trường với IS như việc thỏa thuận để IS rút vũ khí hạng nặng ra khỏi Palmyra và cố tình để mất thành phố cổ này vào tay quân đội chính phủ hay những thỏa thuận mua bán dầu thô.

Hãng Sky News cho biết, những tài liệu này đều được các thủ lĩnh IS tiết lộ và phóng viên của hãng phải mất tới 18 tháng để thu thập thông tin. Hiện nhiều quốc gia cũng đang yêu cầu điều tra, xác nhận vụ việc này.

Theo Phan Hiển

Công an nhân dân