Thủ tướng Nhật Bản phản đối leo thang căng thẳng ở Biển Đông

"Nhật Bản phản đối bất kỳ hành động nào làm leo thang căng thẳng ở Biển Đông", Thủ tướng Suga Yoshihide phát biểu trong cuộc họp báo ở thủ đô Jakarta hôm nay 21/10 nhân chuyến thăm tới Indonesia.

“Hãy để tôi nhấn mạnh một lần nữa tầm quan trọng của việc tất cả các quốc gia liên quan đến vấn đề Biển Đông không sử dụng vũ lực hay cưỡng ép, mà là nỗ lực hướng tới các giải pháp hòa bình cho các tranh chấp, dựa trên luật pháp quốc tế”, Thủ tướng Nhật Bản nhấn mạnh.

Indonesia là chặng dừng chân thứ 2 trong chuyến thăm Đông Nam Á của Thủ tướng Suga. Đây là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 9.

Chuyến đi được xem là một phần trong nỗ lực của Nhật Bản nhằm tăng cường mối quan hệ với các quốc gia Đông Nam Á trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có nhiều động thái cứng rắn trong khu vực.

Chuyến đi diễn ra sau cuộc họp của Nhóm Bộ Tứ (QUAD) tại Tokyo, một nhóm không chính thức gồm Ấn Độ, Australia, Nhật Bản và Mỹ. Washington coi QUAD như một "bức tường" chống lại tầm ảnh hưởng ngày càng tăng trong khu vực của Trung Quốc.

Trung Quốc đã lên án QUAD như một "NATO thu nhỏ" nhằm mục đích kiềm chế sự phát triển của Bắc Kinh.

Tuy nhiên, khi được hỏi Nhật Bản có muốn thành lập một phiên bản NATO châu Á hay không, Thủ tướng Suga nói: “Phản ứng của chúng tôi ở Biển Đông không nhằm vào bất kỳ quốc gia riêng lẻ nào”.

Thủ tướng Suga phải tìm cách cân bằng giữa mối quan hệ kinh tế sâu rộng của Nhật Bản với Trung Quốc và những lo ngại về an ninh, bao gồm việc Bắc Kinh ngày càng thúc đẩy khẳng định các yêu sách chủ quyền đối với các đảo tranh chấp ở Biển Hoa Đông. 

Một số thành viên trong đảng cầm quyền của ông Suga muốn Nhật Bản theo đuổi lập trường cứng rắn hơn với Trung Quốc, sau khi mối quan hệ này ấm dần lên dưới thời cựu Thủ tướng Abe Shinzo - người tiền nhiệm của ông Suga.

“Nhật Bản quyết tâm bảo vệ lãnh thổ, lãnh hải và không phận của mình”, ông Suga nói, đồng thời cho biết Nhật Bản phản đối những hành động làm gia tăng căng thẳng ở biển Hoa Đông.

3 tàu chiến của lực lượng phòng vệ Nhật Bản, gồm một tàu sân bay trực thăng và một tàu ngầm, ngày 9/10 đã tổ chức diễn tập trên Biển Đông. Thông báo của Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết mục tiêu của hoạt động này nhằm “tăng cường khả năng chiến thuật”.

Thời báo Hoàn cầu, báo nhà nước Trung Quốc, ngày 9/10 đã đề cập các hoạt động diễn tập gần nhất của Nhật Bản, tuyên bố Bắc Kinh phản đối việc thực hiện các hoạt động quân sự trên Biển Đông. Trung Quốc nói rằng các hoạt động này không có lợi cho ổn định và an ninh của khu vực.

Mỹ, Nhật Bản và Australia ngày 19/10 đã tiến hành cuộc tập trận hải quân 3 bên tại Biển Đông. Đây là cuộc tập trận chung thứ 5 của Mỹ, Nhật Bản và Australia trong năm nay tại khu vực thuộc phạm vi hoạt động của Hạm đội 7 Hải quân Mỹ.

Các cuộc tập trận diễn ra trong bối cảnh Mỹ và các đồng minh tăng cường kêu gọi duy trì một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mở và tự do, đồng thời lên án yêu sách chủ quyền phi lý và các hành động cứng rắn của Trung Quốc tại Biển Đông.

Ấn Độ tuần này thông báo Australia sẽ tham gia cuộc tập trận thường niên Malabar cùng Mỹ và Nhật Bản vào tháng tới. Việc “Bộ tứ” cùng tham gia tập trận chung được cho là sẽ thúc đẩy hợp tác quốc phòng giữa các nước và gửi thông điệp mạnh mẽ tới Trung Quốc.