Sợ ung thư, châu Á nỗ lực chặt bỏ cây cau
Nhai trầu cau là thói quen của gần 1/10 dân số thế giới vì mỗi miếng cau tạo hưng phấn tương đương 6 ly cà phê và được coi là biểu tượng của tình yêu, hôn nhân, chữa khó tiêu và bất lực. Nhưng một số quốc gia và vùng lãnh thổ ở châu Á đang nỗ lực chặt cây cau vì nguy cơ ung thư.
Bán trầu cau trên đảo Hải Nam, Trung Quốc. Ảnh: Rolf Mueller. Bán trầu cau trên đảo Hải Nam, Trung Quốc (Ảnh: Rolf Mueller)
Cây cau được trồng khắp châu Á và được nhiều người nhai để giữ ấm và có cảm giác kích thích. Giống như nicotine, chất cồn và caffeine, hạt cau được tin là một trong những chất kích thích thần kinh phổ biến nhất trên thế giới. Ngoài phụ nữ, nhiều người đàn ông cũng nhai trầu cau để tỉnh táo hơn trong lúc lái xe, đánh bắt hay làm việc trên công trường xây dựng.
Tuy nhiên, các nhà khoa học cảnh báo rằng, tỷ lệ ung thư miệng rất cao đang phá hoại cuộc sống của nhiều người nhai trầu, ngay cả với những ai đã bỏ thói quen này cả thập kỷ. Tại Đài Loan, nơi quả cau thường được gọi là “kẹo cao su”, chính quyền đang áp dụng nhiều biện pháp để chấm dứt thói quen đã tồn tại nhiều thế kỷ, nhằm giảm hàng ngàn trường hợp tử vong mỗi năm.
Sự kết hợp nguy hiểm
Ở châu Á, quả cau thường được nhai tươi hoặc sau khi phơi khô cùng một ít vôi tôi, lá trầu, các chất tạo mùi như bạch đậu khấu, quế, thuốc lá. Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế đưa tất cả những thành phần này, ngoại trừ bạch đậu khấu và quế, vào danh sách các chất sinh ung thư. Vôi tôi được cho là nguy hiểm hơn cả vì nó tạo ra hàng trăm vết xước da li ti trong miệng, tạo đường vào cho nhiều chất gây ung thư.
So với những loại ung thư khác, u và ung thư miệng khó che giấu hơn nên người bệnh thường bị ảnh hưởng nặng nề về sức khỏe và tâm lý. “Đôi khi, ngay cả sau khi phẫu thuật, bệnh nhân không thể làm những việc bình thường như thể hiện cảm xúc khuôn mặt vì hàm dưới đã bị cắt, tùy thuộc phạm vi ung thư”, GS Hahn giải thích.
Chính quyền Đài Loan đang giúp người dân phòng ngừa ung thư miệng bằng cách cung cấp dịch vụ kiểm tra miệng miễn phí và triển khai các chương trình giúp họ bỏ thói quen ăn trầu cau. Đài Loan cũng nỗ lực giảm số lượng cau cung cấp bằng cách trợ cấp cho nông dân chặt bỏ cau và trồng cây khác thay thế.
Sau khi nghiên cứu các nghiên cứu y tế liên quan, Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế kết luật rằng, nhai hạt cau làm tăng nguy cơ mắc ung thư ở người. Nhiều hợp chất có trong hạt cau, đặc biệt là arecoline, góp phần làm thay đổi mô ở niêm mạc miệng. |