Dân sinh
Fica
DTiNewsQuốc tế hoan nghênh thỏa thuận lịch sử giữa Iran và P5+1
(Dân trí) - Tổng thống Mỹ và nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã gọi thỏa thuận hạt nhân Iran là một quyết định lịch sử, giúp thế giới tránh được nguy cơ chiến tranh hạt nhân và là thắng lợi của các nỗ lực ngoại giao “gay cấn và có nguyên tắc” kéo dài 18 tháng qua.
Phát biểu trong cuộc họp báo bất thường tại Vườn Hồng của Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ca ngợi thỏa thuận vừa đạt được giữa Iran với nhóm P5+1, coi đây là một thắng lợi của các nỗ lực ngoại giao bền bỉ kéo dài suốt 18 tháng qua.
“Thỏa thuận khung đạt được ngày 2/4 liên quan tới chương trình hạt nhân của Iran là một kết quả mang tính lịch sử, mở đường hướng tới một hiệp định cuối cùng góp phần làm cho nước Mỹ, các đồng minh của Mỹ và toàn thế giới trở nên an toàn hơn”, nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định.
Tổng thống Obama còn ví thỏa thuận này giống như Hiệp định cắt giảm vũ khí hạt nhân giữa Mỹ và Liên Xô trước đây, dẫn tới việc tránh được nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
Tiếp đó, ông Obama cũng đã có các cuộc đàm thoại nóng với Tổng thống Pháp Francois Hollande; Thủ tướng Đức Angela Merkel và Thủ tướng Anh David về nội dung của thỏa thuận.
Trong các cuộc đàm thoại, các nhà lãnh đạo phương Tây đều đánh giá rất tích cực về sự nhất trí chính trị sơ bộ đạt được với Iran sau 8 ngày đàm phán căng thẳng.
Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-moon cho rằng thỏa thuận khung sẽ mở đường cho việc củng cố hòa bình và ổn định ở Trung Đông.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Nga cũng hoan nghênh thỏa thuận khung về chương trình hạt nhân Iran, khẳng định đây là động thái công nhận "vô điều kiện” quyền của Tehran được theo đuổi chương trình hạt nhân dân sự.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cũng nói rằng một thỏa thuận hạt nhân đầy đủ sẽ cho phép nước này tham gia vào thị trường nhiên liệu hạt nhân toàn cầu.
Tuy nhiên, việc Iran và nhóm P5+1 đạt được thỏa thuận khung cũng đang đặt chính quyền của Tổng thống Obama vào thế đối đầu mạnh hơn với đảng Cộng hòa đối lập và đồng minh Israel.
“Thỏa thuận là bước xa rời đáng báo động khỏi những mục tiêu ban đầu của Tổng thống Obama”, Chủ tịch Hạ viện Mỹ John Boehner tuyên bố.
Giới chức chính quyền Israel thì cho rằng thỏa thuận khung giữa Iran với 6 cường quốc sẽ được nhớ đến như một "lỗi lầm lịch sử".
Theo các nội dung của thỏa thuận khung chưa được công bố chính thức, Iran đã đồng ý cắt giảm 2/3 trữ lượng urani làm giàu trong 10 năm và đặt chương trình hạt nhân dưới sự giám sát trong thời gian sau đó. Số thanh nhiên liệu được giữ lại, khoảng 6.000 thanh, sẽ chỉ được đặt ở nhà máy Fordo để phục vụ mục đích sản xuất điện dân sự. Lò phàn ứng Arak sẽ phải ngừng hoàn toàn việc sản xuất plutoni cấp độ dùng cho vũ khí.
Cũng theo thỏa thuận, phương Tây sẽ chưa dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt Iran cho tới khi hai bên đạt được thỏa thuận chi tiết toàn diện vào trước ngày 30/6 tới.
