Nhật có thể cung cấp máy bay cho Philippines để tuần tra Biển Đông

Thỏa thuận trên sẽ đánh dấu lần đầu tiên Nhật Bản nhất trí tài trợ trực tiếp thiết bị quân sự cho một quốc gia khác và cũng là ví dụ mới nhất cho thấy chính sách an ninh mạnh mẽ hơn của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe.

Ba nguồn tin giấu tên tại Tokyo biết tiết lộ, thỏa thuận trên nguyên tắc về hỗ trợ công nghệ quân sự sẽ được công bố sau khi Thủ tướng Abe và Tổng thống Philippines Benigno Aquino gặp nhau bên lề thượng đỉnh APEC ở Manila trong tuần này, Reuters đưa tin.

Thỏa thuận cũng cho phép Tokyo và Manila thảo luận chủng loại và quy mô của viện trợ quân sự của Nhật Bản.

Philippines có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc ở Biển Đông. Tokyo không có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông, nhưng lo ngại về các hoạt động quân sự ngày càng gia tăng của Trung Quốc tại các tuyến đường biển mà phần lớn thương mại hàng hải của Nhật đi qua.

“APEC là một cơ hội để chúng tôi chứng tỏ sự hợp tác đã đi xa như thế nào”, một nguồn tin tiết lộ.

Lãnh đạo Nhật Bản và Philippines dự kiến sẽ gặp nhau vào thứ 5, ngày 18/11.

Mặc dù thỏa thuận sẽ không ghi rõ cụ thể viện trợ quân sự nhưng Nhật Bản có thể bắt đầu bằng vệc cung cấp cho Philippines 3 máy bay Beechcraft TC-90 King Air, hiện được sử dụng để huấn luyện các phi công Lực lượng phòng vệ Nhật Bản. Ba máy bay này có thể được nâng cấp để mang radar giám sát cơ bản trên không và mặt đất.

Sau đó, Nhật có thể cung cấp các máy bay tuần tra săn ngầm P3-C đã qua sử dụng, do hãng Lockheed Martin chế tạo.

Thay vì thách thức trực tiếp Bắc Kinh bằng việc điều tàu chiến hay máy bay tuần tra Biển Đông, Nhật Bản đang trợ giúp tăng cường năng lực quân sự của các quốc gia nhỏ hơn trong khu vực có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc như Philippines, Việt Nam, Malaysia.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự kiến sẽ tham dự thượng đỉnh APEC vào thứ Tư và Năm tuần này. Mặc dù Biển Đông không nằm trong chương trình nghị sự chính thức nhưng nhiều khả năng vấn đề này sẽ được thảo luận bên lề APEC.

Để cho phép Nhật Bản viện trợ thiết bị quân sự trực tiếp lần đầu tiên, các nghị sĩ Nhật hoặc là phải sửa đổi các quy định tài chính, vốn yêu cầu giới chức bán các thiết bị thuộc sở hữu của chính phủ đã quay sử dụng với giá thị trường, hoặc là thiết lập một cơ chế tài chính ngoài viện trợ phát triển nước ngoài, vốn không được sử dụng cho các mục đích quân sự.

Hồi tháng 6, ông Abe và ông Aquino đã nhất trí khởi động các cuộc thảo luận về một thỏa thuận các lực lượng thăm viếng, có thể mở đường để Nhật Bản sử dụng các căn cứ tại Philippines để tiếp nhiên liệu cho máy bay và tái cung ứng cho các tàu hải quân.

Nhật Bản cũng đang chế tạo 10 tàu cho lực lượng bảo vệ bờ biển Philippines.

An Bình