Nguy cơ tiềm ẩn từ cuộc tuần hành tưởng niệm Boris Nemtsov

Ông Boris Nemtsov bị ám sát vào “thời điểm nhạy cảm”

Cựu phó thủ tướng Boris Nemtsov, lãnh đạo phe đối lập Nga bị sát hại vào khoảng 23 giờ 15 phút hôm 27/2 giờ Moscow (tức 3 giờ 15 ngày 28/2, theo giờ Hà Nội) khi đang đi cùng bạn gái người Ukraine, người mẫu Anna Duritskaya, 22 tuổi, từ Điện Kremlin theo hướng phố Bolotnaya.

Những kẻ ám sát đi trên một chiếc xe màu trắng đã xả súng vào ông Nemtsov cùng bạn gái người Ukraine, khi ông đang đi bộ trên cầu Bolshoy Moskvoretsky. Các nghi phạm đã lái xe về đường Bolshaya Ordynka sau khi thực hiện tội ác và nhanh chóng tẩu thoát.

Tổng thống Putin đã ngay lập tức lên tiếng về vụ ám sát ông Nemtsov và tố cáo vụ giết người tàn bạo này có tất cả các dấu hiệu được lên kế hoạch từ trước nhằm làm rối loạn tình hình nước Nga. Ông Putin cũng đã gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia đình và những người thân của ông Nemtsov.

Tổng thống Nga Putin cũng đã ra lệnh thành lập một Ủy ban điều tra gồm nhiều cơ quan thực thi pháp luật của Nga. Đại diện Ủy ban này, ông Vladimir Markin khẳng định rằng, cuộc điều tra những kẻ giết người đang tập trung vào hai tội danh: Vận chuyển trái phép vũ khí và giết người.

Theo phát ngôn viên Bộ Nội vụ Nga Elena Alexeeva, ông Nemtsov bị bắn ít nhất 6 phát và trúng 4 viên đạn. Cục điều tra thành phố Moscow cũng đã khởi tố vụ án hình sự này căn cứ theo Khoản 1 - Điều 105 (giết người) và Điều 222 (sử dụng vũ khí bất hợp pháp) của Bộ Luật Hình Sự Nga.

Vào khoảng gần 20h00 ngày 28-2, chiếc xe chở các nghi phạm ám sát Boris Nemtsov đã được cảnh sát tìm thấy cách hiện trường vụ ám sát không xa, chứng tỏ thủ phạm đã thay xe để thoát khỏi sự truy bắt. Đây là chiếc xe Lada Priora, với biển số Ingushetia - một chủ thể của Liên bang Nga nằm ở vùng Bắc Caucasus, có thủ đô là Magas.

Thông báo của Ủy ban Điều tra - cơ quan tiến hành điều tra vụ việc trên, nêu rõ: "Rõ ràng là vụ ám sát này đã được lên kế hoạch kỹ càng và địa điểm ám sát được lựa chọn một cách cẩn thận". Các thủ phạm đã đi ôtô và sử dụng súng lục Makarov - loại súng được dùng trong lực lượng cảnh sát và quân đội Nga, để bắn ông Nemtsov từ sau lưng.

Theo các nhà điều tra, việc sử dụng loại súng quân dụng phổ thông Makarov và chi tiết sáu vỏ đạn được tìm thấy ở hiện trường được các công ty khác nhau sản xuất chứng tỏ, chúng đã được chuẩn bị rất kỹ lưỡng nhằm gây khó khăn cho công tác điều tra.

Được biết, khoảng ba giờ đồng hồ trước khi bị bắn chết, ông Nemtsov đã có cuộc phỏng vấn trên đài phát thanh “Tiếng vọng Moscow” (Echo Mosscow). Trong đó, ông lên án những hành động của Tổng thống Nga Vladimir Putin ở Ukraine và kêu gọi chấm dứt cuộc xung đột ở miền Đông nước này.

Trong cuộc phỏng vấn kéo dài 45 phút được truyền trực trên sóng phát thanh, ông Nemtsov cũng kêu gọi các thính giả tham gia một cuộc tuần hành ở thủ đô Moscow vào ngày 1/3, nhằm phản đối chính quyền của Tổng thống Putin can thiệp vào cuộc nội chiến ở miền đông Ukraine.

Được biết, sau vụ ám sát dã man này, đồng chủ tịch đảng RPR-Parnas Mikhail Kasyanov cũng đã quyết định hủy bỏ cuộc diễu hành dự kiến vào ngày hôm nay - 1/3 tại khu Maryino - phía nam Moscow, nhằm tránh những căng thẳng không đáng có, phát sinh do cái chết của ông Nemtsov.

Ngay sáng ngày 28/2, truyền thông chính thống của Pháp đã đăng tải tuyên bố của Tổng thống Pháp Francois Hollande, lên án vụ sát hại ông Boris Nemtsov và gọi ông là "người bảo vệ nền dân chủ". Đây là phản ứng đầu tiên của một nước châu Âu sau khi ông Nemtsov, 55 tuổi, bị bắn chết tại Moscow tối 27/2.

Trên Twitter của Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ cũng cho biết, Tổng thống Barack Obama gọi vụ ám sát nhà lãnh đạo đối lập Boris Nemtsov là "sát nhân man rợ". Hội đồng này cũng kêu gọi Nga tiến hành điều tra "nhanh chóng, khách quan, minh bạch" và "đảm bảo những kẻ chịu trách nhiệm phải được đưa ra công lý".

Thủ tướng Đức Angela Merkel ngày 28/2 đã lên án "vụ sát hại hèn hạ" thủ lĩnh phe đối lập kiêm cựu Phó Thủ tướng Nga Boris Nemtsov, đồng thời kêu gọi đích thân Tổng thống Nga Vladimir Putin phải làm sáng tỏ vụ việc và đưa những kẻ sát hại ông Nemtsov ra trước công lý.

Cùng ngày, Kiev đã bày tỏ sự tiếc thương dành cho ông Boris Nemtsov - người bị bắn chết chỉ vài giờ đồng hồ sau khi kêu gọi người dân biểu tình phản đối Tổng thống Putin liên quan tới cuộc chiến ở Ukraine. Tổng thống Petro Poroshenko đã gọi ông Nemtsov là "cầu nối" giữa 2 nước (Ukraine và Nga) trong những thời điểm bất ổn.

Văn phòng Ngoại giao Anh và Thủ tướng Canada Stephen Harper cũng đã gửi lời chia buồn tới Nga trước cái chết của ông Nemtsov và tin rằng hung thủ sẽ phải chịu sự trừng trị của công lý.

Đại diện cấp cao phụ trách an ninh và đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini ngày 28/2 đã lên tiếng bày tỏ "sự phẫn nộ" trước việc ông Nemtsov bị sát hại, đồng thời kêu gọi tiến hành một cuộc điều tra "đầy đủ, nhanh chóng và minh bạch."

Người dân Nga đặt hoa tưởng niệm ông Boris Nemtsov

Theo tin của Sputnik ngày 28-2, cựu Tổng thống Liên Xô Mikhail Gorbachev cũng đã bày tỏ quan điểm của mình khi tuyên bố coi việc ám sát thủ lĩnh đối lập Nga Boris Nemtsov là một âm mưu làm phức tạp tình hình ở đất nước, thậm chí nhằm gây bất ổn bằng cách làm gia tăng căng thẳng giữa chính phủ và phe đối lập.

“Thật khó nói ai đã làm điều này, đừng vội đi đến kết luận ngay lúc này và cho các nhà điều tra có thêm thời gian giải quyết vụ này”. Ông Gorbachev cũng không loại trừ vụ giết người này có thể khiến một số người thúc giục chính quyền ban hành tình trạng khẩn cấp, làm trầm trọng thêm tình hình hiện nay.

Thành viên của Đảng tự do nhân dân Nga (RPR-PARNAS) Ilya Yashin đã thốt lên với Hãng thông tấn TASS:  "Thật đáng tiếc, đó là sự thực". Ông Yashin nói khi đang đứng trên cầu Bolshoy Moskvoretsky và nhìn thi thể ông Nemtsov - 55 tuổi - từng là đồng Chủ tịch của RPR-PARNAS.

Nhà lãnh đạo đối lập này và giữ nhiều vị trí quan trọng trong chính phủ Nga trong giai đoạn những năm 1990. Ông là phó Thủ tướng dưới thời Tổng thống Boris Yeltsin và đã có thời điểm được xem là người kế nhiệm của ông Yeltsin. Sau khi ông Putin trở thành Tổng thống Nga, chính trị gia Nemtsov từng nhiều lần chỉ trích nội các và chính sách của Nga.

Tuy nhiên, cuối ngày 28-2, chính quyền thủ đô Moscow đã cho phép tổ chức cuộc tuần hành tưởng niệm ông Nemtsov tại trung tâm thành phố vào ngày 1 tháng 3. Hãng tin Interfax dẫn nguồn tin từ ông Alexei Mayorov, lãnh đạo Phòng An ninh khu vực và chống tham nhũng của Moscow.

Cuộc tuần hành sẽ khởi động vào lúc 15h00, với số lượng cho phép đến 50 ngàn người, với những biện pháp tăng cường an ninh nghiêm ngặt nhất. Ông Mayorov kêu gọi mọi người thông cảm với nhiệm vụ của các nhân viên cảnh sát, tránh để xảy ra bất kỳ sự cố và động thái khiêu khích trong sự kiện mang tính thiêng liêng này.

Thái độ của những nhà lãnh đạo phương Tây và diễn biến cuộc tuần hành tưởng niệm ông  Nemtsov là những sự kiện rất quan trọng trong việc đưa ra phán đoán ai là thủ phạm đứng sau vụ giết hại nhà lãnh đạo phe đối lập, có quan điểm phản đối chính quyền của ông Putin về vấn đề Ukraine.

Xem tiếp kỳ sau: Ai giết lãnh đạo đối lập Boris Nemtsov, nhằm khuấy đảo Nga?