Nga - Ukraine bật tín hiệu về khả năng đàm phán hòa bình chấm dứt xung đột

Nga sẵn sàng xem xét sáng kiến giải quyết xung đột

Trang tin Avia Pro ngày 5/12 đưa tin, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết Nga đang theo dõi chặt chẽ các tuyên bố của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump, người từng nhiều lần tuyên bố sẽ giải quyết xung đột Ukraine trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi nhậm chức.

Theo Thứ trưởng Ryabkov, bất kỳ sáng kiến nào nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng Ukraine một cách hòa bình đều có thể được xem xét nếu chúng tuân thủ các nguyên tắc cơ bản trong chính sách đối ngoại của Nga.

Ông Ryabkov nhấn mạnh, Nga không có ý định từ bỏ các yếu tố cơ bản trong lập trường của mình, vì Moscow coi đây là một phần không thể thiếu trong lợi ích quốc gia và các ưu tiên chiến lược.

Nga nhiều lần tuyên bố trong suốt cuộc xung đột rằng Moscow sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình miễn là tính đến "thực tế trên thực địa", đề cập đến 4 vùng lãnh thổ Ukraine đã sáp nhập vào Nga sau các cuộc trưng cầu dân ý năm 2022.

Kiev đã không công nhận kết quả của những cuộc trưng cầu dân ý, cũng như không công nhận bán đảo Crimea đã sáp nhập vào Nga năm 2014. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng cấm mọi cuộc đàm phán với giới lãnh đạo hiện tại của Nga, bằng một sắc lệnh của tổng thống vào năm 2022.

Phái đoàn Ukraine đàm phán với đội ngũ của ông Trump

Báo Wall Street Journal (WSJ) tuần này đưa tin, Ukraine đã bắt đầu đàm phán với nhóm của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump về các cách thức chấm dứt xung đột với Nga. Theo đó, phái đoàn quan chức Ukraine đã tới Mỹ để thiết lập đầu mối liên lạc với chính quyền mới.

Phái đoàn Ukraine đã đến gặp các đại diện cấp cao trong đội ngũ cố vấn thân cận với ông Trump. Các cuộc đàm phán, đang ở giai đoạn đầu, bao gồm các cuộc thảo luận về các điều kiện nhằm đảm bảo an ninh cho Ukraine và vai trò của Mỹ trong tiến trình hòa bình.

Theo WSJ, Trung tướng quân đội đã nghỉ hưu Keith Kellogg, ứng viên được chọn làm đặc phái viên Nga - Ukraine trong nội các của Tổng thống đắc cử Trump, là nhân vật chủ chốt trong các cuộc đàm phán. Ông ủng hộ việc chính quyền Tổng thống Joe Biden tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine, gọi đây là công cụ quan trọng để củng cố vị thế đàm phán của tổng thống mới.

Tuy nhiên, nhóm của ông Trump đang có lập trường thận trọng hơn về vấn đề tư cách thành viên NATO của Ukraine, coi việc này là không phù hợp ở thời điểm hiện tại.

Một trong những kịch bản đang được thảo luận là khả năng duy trì quyền kiểm soát đối với các vùng lãnh thổ mà Ukraine đã mất và Nga đang kiểm soát.

Theo hãng tin Reuters, các cố vấn của Tổng thống đắc cử Trump đã trình ông 3 phương án giải quyết xung đột giữa Nga và Ukraine. Mặc dù có những khác biệt nhất định, nhưng tất cả đề xuất đều bao gồm việc Kiev nhượng lãnh thổ cho Moscow và từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO.

Các cố vấn của ông Trump được cho là có ý định cố gắng gây áp lực buộc hai nước phải đàm phán bằng cách sử dụng chiến lược "cây gậy và củ cà rốt".

Theo đó, Washington sẽ ngừng viện trợ quân sự cho Kiev nếu Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky từ chối đàm phán, hoặc cung cấp thêm vũ khí nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin không sẵn sàng đối thoại.

Các nhà phân tích dự đoán quá trình đàm phán giữa các bên có thể sẽ gặp khó khăn. Tình hình trở nên phức tạp do các đồng minh phương Tây của Ukraine không có lập trường thống nhất. Một số quốc gia châu Âu, bao gồm Pháp và Đức, ủng hộ ý tưởng tăng cường đàm phán hòa bình, trong khi Ba Lan và các quốc gia vùng Baltic tin rằng nhượng bộ Nga sẽ tạo ra tiền lệ nguy hiểm.

Tổng thống Zelensky từng kiên quyết bác bỏ khả năng đưa ra bất kỳ nhượng bộ lãnh thổ nào với Moscow, nhưng gần đây đã có lập trường mềm mỏng hơn.

Trả lời phỏng vấn vào tuần trước, ông Zelensky cho biết, Ukraine để ngỏ ký thỏa thuận ngừng bắn với Nga nếu các vùng lãnh thổ hiện do Ukraine kiểm soát được đặt dưới sự bảo trợ của NATO, trong khi lãnh thổ bị Moscow kiểm soát sẽ được khôi phục sau này bằng con đường ngoại giao. Ông thừa nhận, Ukraine không thể giành lại các vùng lãnh thổ đã mất bằng sức mạnh quân sự.

Nhà lãnh đạo Ukraine cũng nhấn mạnh, việc đảm bảo tư cách thành viên NATO cho Kiev phải là điều kiện để ký kết thỏa thuận ngừng bắn, vì nó sẽ đặt Ukraine vào "thế mạnh" trong trường hợp một cuộc xung đột mới nổ ra với Nga.

Triển vọng giải quyết xung đột

Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto cho biết Tổng thống đắc cử  Donald Trump muốn giải quyết xung đột ở Ukraine và mục tiêu này có thể đạt được bất chấp sự phản đối của chính quyền Tổng thống Biden sắp mãn nhiệm.

"Chúng ta đang tiến rất gần đến thời điểm mà mục tiêu của ông Donald Trump về việc chấm dứt cuộc chiến này trở thành hiện thực", ông Szijjarto nhận xét trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình M1 sau cuộc gặp với Mike Waltz, người được ông Trump đã chọn làm cố vấn an ninh quốc gia.

Tuy nhiên, ông Szijjarto chỉ ra rằng Ngoại trưởng Mỹ đương nhiệm Antony Blinken đã bày tỏ một lập trường hoàn toàn khác, tập trung vào việc tiếp tục xung đột Ukraine, tại cuộc họp của các Ngoại trưởng NATO ở Brussels vào ngày 3-4/12.

Theo nhà ngoại giao hàng đầu của Hungary, chính quyền Tổng thống Biden sắp mãn nhiệm "đang cố gắng đảm bảo rằng sẽ khó có thể thiết lập hòa bình sau ngày 20/1", khi ông Trump nhậm chức Tổng thống Mỹ.

Ngoại trưởng Szijjarto nhấn mạnh đến một tình thế tiến thoái lưỡng nan khi "một mặt, các bên có cơ hội tốt để giải quyết xung đột, nhưng mặt khác, nguy cơ leo thang cao hơn bao giờ hết".

"Nói như vậy, chúng ta chỉ có thể hy vọng rằng sẽ không có chuyện gì xảy ra ở Ukraine trước ngày 20/1 mà có thể thay đổi tình hình và làm phức tạp đáng kể những nỗ lực đạt được hòa bình", ông Szijjarto nhận định.