Lý do Bakhmut có thể quyết định xung đột Nga - Ukraine

Bakhmut, nơi có dân số trước xung đột là 70.000 người, giờ đây gần như không còn lại gì ngoài tên gọi sau 7 tháng giao tranh khốc liệt giữa quân đội Nga và Ukraine. Theo Ukrainska Pravda, 90% cư dân của Bakhmut đã sơ tán, chỉ còn vài nghìn người vẫn cố bám trụ lại mặt trận đẫm máu nhất này. Hình ảnh và video từ tiền tuyến xung quanh Bakhmut gợi nhớ đến Thế chiến I.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thừa nhận tình hình ở Bakhmut là "rất khó khăn", nhưng đến nay, lực lượng Nga chưa đạt được bước tiến đáng kể nào ở đây.

Bakhmut trở thành một biểu tượng quan trọng cho nỗ lực phản công của Ukraine. Giữ được thành phố này cũng chính là điểm mấu chốt giúp quân đội Ukraine vững tinh thần chiến đấu khi cuộc xung đột kéo dài.

Mục tiêu của Nga

Nhiều nhà phân tích cho rằng, bản thân Bakhmut có rất ít giá trị về mặt chiến lược, nhưng họ tin Nga coi thành phố này như một bước đệm hướng tới mục tiêu kiểm soát toàn bộ khu vực Donbass trong mùa xuân này - một trong những mục tiêu đã được Tổng thống Vladimir Putin công bố khi phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2 năm ngoái.

Anton Gerashchenko, cố vấn cho Bộ trưởng Nội vụ Ukraine, nói với Newsweek hôm 17/2 rằng, Bakhmut là "bức tường sống cho phép họ chuẩn bị quân đội để giành lại quyền kiểm soát". Nói cách khác, việc bảo vệ thành công thành phố này có thể giúp phía Ukraine phát động một cuộc phản công.

"Quân đội Nga đã mất một lượng lớn người và vật tư tại chiến tuyến này. Họ đã cố gắng kiểm soát Bakhmut trong nhiều tháng nay mà không đạt được kết quả nào", ông nói. Ông nói thêm rằng, Bakhmut có "giá trị biểu tượng to lớn" đối với Nga. "Lúc này, tình hình ở Bakhmut phức tạp nhất, nhưng quân đội của chúng tôi vẫn vững vàng và chiến đấu".

Nếu giành được Bakhmut, đây sẽ là chiến thắng lớn đầu tiên của Nga kể từ mùa hè năm 2022. Theo giới chuyên gia, đó là điều mà cả quân đội Nga cũng như tổ chức bán quân sự Wagner đang rất kỳ vọng và cố gắng để đạt được.

"Kiểm soát Bakhmut - thành phố có ít tầm quan trọng về chiến lược nhưng lại mang tính biểu tượng cao - có thể sẽ được Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố là một chiến thắng lớn, đặc biệt là để phản bác lại những người từng chỉ trích Nga về việc tiến hành chiến dịch là thiếu quyết đoán", Alex Kokcharov, chuyên gia phân tích rủi ro tại London, nói với Newsweek.

Cũng theo ông Kokcharov, kiểm soát Bakhmut có thể là nhằm phục vụ cho mục tiêu cuối cùng của Nga là kiểm soát khu vực Donbass. "Nếu người Nga giành được Bakhmut, điều đó có thể dẫn đến việc tiền tuyến dịch chuyển về phía tây, gần Slovyansk và Kramatorsk, gây nguy hiểm cho các vị trí của Ukraine ở phía bắc Donetsk".

Bakhmut đóng vai trò là trung tâm của khu vực, với hệ thống đường cao tốc dẫn đến các thành phố chiến lược ở Donbass như Kramatorsk và Slovyansk. Vì vậy, một phái viên Nga cũng khẳng định việc Nga kiểm soát được Bakhmut sẽ quyết định tiến trình của cuộc xung đột.

Kịch bản này sẽ phụ thuộc rất nhiều vào việc Nga có thể xây dựng được động lực tấn công sau khi kiểm soát được Bakhmut hay không, ông Ivan Klyszcz, chuyên gia nghiên cứu của Trung tâm Quốc phòng và An ninh Quốc tế, nhận định.

"Bakhmut có thể thất thủ, nhưng nếu Nga không chớp thời cơ, lực lượng vũ trang Ukraine có thể giành lại thành phố này không lâu sau đó, như những gì đã xảy ra ở Severodonetsk", ông nói.

Người đứng đầu công ty bán quân sự Wagner, Yevgeny Prigozhin, đánh giá Nga có thể bao vây Bakhmut vào tháng 3 hoặc tháng 4, đồng thời cảnh báo Moscow không nên đánh giá thấp lực lượng Ukraine.

Cái bẫy Bakhmut

Kể từ tháng 7/2022, nỗ lực giành quyền kiểm soát Bakhmut buộc Nga phải huy động một lượng binh lính đáng kể dù đây là khu vực nhỏ. Điều này khiến Nga khó triển khai tấn công ở nơi khác, chuyên gia này cho hay.

Dmitry Polyanskiy, phó đại diện thường trực thứ nhất của Nga tại Liên hợp quốc, cho rằng Nga không thể đạt các mục tiêu chiến dịch quân sự ở Ukraine nếu không kiểm soát được Bakhmut. Nhà ngoại giao này mô tả Bakhmut là một pháo đài và là một phần của tuyến phòng thủ kiên cố của Ukraine.

"Đó không phải là một thành phố đơn giản. Đó là một thành phố có những đường hầm và công sự dài dưới lòng đất. Đó là lý do tại sao rất khó để chiếm được pháo đài này", ông Polyanskiy đánh giá.

Oleksandr Kovaleno, chuyên gia phân tích tại tổ chức Information Resistance (Ukraine), cũng bình luận: "Không có dấu hiệu nào ở thời điểm này cho thấy quân đội Ukraine sẽ từ bỏ Bakhmut. Thành phố không bị bao vây. Bakhmut đóng vai trò như một cái bẫy. Nhiều tháng qua, nó đã khiến Nga tiêu hao nguồn lực khổng lồ. Nó không chỉ được coi là pháo đài, mà còn là cái bẫy".

Theo các nhà phân tích, được bao quanh bởi sông và các cánh rừng, Bakhmut hình thành nên hệ thống phòng thủ tự nhiên có lợi cho lực lượng Ukraine.