Lãnh đạo al-Qaeda liệu có phải trốn trong hang?

Khi bốn phần tử Hồi giáo cực đoan tiến hành cuộc tấn công liều chết làm thiệt mạng hàng chục dân thường vô tội đang đi lại trên hệ thống giao thông của London ngày 7/7/2005, phải gần một tháng sau nhân vật số hai của al-Qaeda là Ayman al-Zawahri mới tuyên bố trong cuốn băng ghi hình nói rằng chính phủ Anh là thủ phạm dẫn đến vụ thảm sát này.

Tuần qua, khi chính phủ Pakistan tấn công tiêu diệt các phần tử cực đoan cố thủ trong Nhà thờ Đỏ tại nước này, Ayman al-Zawahri - phó tướng của Osama bin Laden - chỉ mất vài ngày để đưa ra một thông điệp sặc mùi bạo lực trên những trang web Hồi giáo theo đường lối cứng rắn.

Các nhà phân tích và các chuyên gia tình báo cho rằng tốc độ và tần xuất phát đi các tuyên bố của trùm khủng bố người Ai Cập này trong mấy tháng gần đây không có vẻ giống hành động của một kẻ đang ẩn náu trong một hang động hẻo lánh, bị cách ly với thế giới bên ngoài và không thể chỉ đạo những hoạt động bên ngoài. Thay vào đó, những cuốn băng hình và tiếng này là bằng chứng đáng ngại cho thấy các thủ lĩnh al-Qaeda có khả năng chỉ huy và liên lạc sâu rộng hơn so với những gì mà người ta hằng lo sợ trước đây.  

Ngày 15/7, trang web của al-Sahab, nhánh báo chí của al-Qaeda đã cho phát đi một cuốn băng chiếu cảnh bin Laden đang tán dương những người tử vì đạo. Đoạn băng ghi hình có thời lượng chưa đầy một phút của bin Laden không đề ngày tháng và nằm trong cuốn băng dài 40 phút chiếu hình của cái gọi là những tay súng al-Qaeda tại Afghanistan đang tiễn đưa những đồng đội bị thiệt mạng.

Ông Ben Venzke thuộc IntelCenter, tổ chức tình báo có trụ sở tại Mỹ chuyên theo dõi các thông điệp của chủ nghĩa khủng bố, nói: "Hoàn toàn sai lầm khi cho rằng chúng đang trốn trong một hang động sâu thăm thẳm, hoang sơ, tăm tối, không có điện và không có kênh liên lạc với bên ngoài".

Ông Venzke cho biết hành động tuyên truyền của al-Qaeda bắt đầu tăng vọt từ năm 2006 và tăng gấp đôi trong năm nay. Năm ngoái, al-Sahab đã phát đi tổng cộng 58 thông điệp qua băng hình và tiếng, nhưng chỉ trong vòng 6 tháng đầu năm nay trang web này đã phát đi 62 thông điệp.

Kể từ tháng 1/2007, Ayman al-Zawahri đã phát đi ít nhất 10 cuốn băng ghi âm và ghi hình về một loạt vấn đề quan trọng, từ chiến lược tăng quân của Mỹ tại Irắc tới quyết định của Anh phong tước hiệp sĩ cho nhà văn Salman Rushdie đến việc lực lượng Hamas ở Palextine tiếp quản Dải Gada. Hai trong số những thông điệp này mới được phát đi hồi tuần trước.

Tuy nhiên, chính phản ứng của al-Zawahri trước cuộc bao vây Nhà Thờ Đỏ tại Pakixtan trong tuần qua mới thực sự khiến người ta sửng sốt. Bức thông điệp hôm 11/7, đi kèm với một đoạn băng hình chiếu hình ảnh tĩnh của thủ lĩnh al-Qaeda, được đưa ra chỉ 8 ngày sau khi vụ bao vây ở Islamabad này bắt đầu.

Một quan chức tình báo giấu tên Pakistan cho biết ông không ngạc nhiên trước phản ứng mau lẹ của al-Zawahri về cuộc tấn công của quân đội Pakistan vào Nhà thờ Đỏ, đây là tín hiệu rõ ràng cho thấy al-Zawahri hoặc tay chân thân tín của y có kết nối Internet và có thiết bị viễn thông hiện đại.

Ahmed Rashid, tác giả một số cuốn sách về chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan tại Nam và Trung Á, nói thật sai lầm nếu cho rằng các thủ lĩnh al-Qaeda đang ẩn náu tại các vùng rừng núi hoang vu. Tuy nhiên, ông này cũng cho rằng có khả năng các thủ lĩnh al-Qaeda đang ẩn náu tại một vùng hẻo lánh thuộc phía Pakistan tại biên giới với Afghanistan, chứ không phải trong một thành phố như Karachi, nơi chúng và người của chúng khó lòng ẩn náu.

Ông Ben Venzke cho rằng bất kể al-Zawahri và bin Laden đang ẩn náu ở đâu, số lượng thông điệp được ghi hình và ghi âm này chứng tỏ chính quyền Bush đã sai lầm khi cho rằng những thủ lĩnh al-Qaeda đang bận trốn chạy tới mức chúng không còn khả năng chỉ đạo đám tay chân. Venzke nói: "Nếu đám người này có thể công khai phát đi những cuốn băng ghi hình, chúng hoàn toàn có thể liên lạc với các cơ sở và chi nhánh của al-Qaeda trên toàn thế giới".

Anh Đức