ICC phát lệnh bắt Thủ tướng Israel

Sky News đưa tin ngày 21/11, ICC vừa phát lệnh bắt giữ đối với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant, thủ lĩnh Hamas Mohammed Diab Ibrahim al-Masri (hay còn gọi là Mohammed Deif) "vì tội ác chiến tranh và tội chống lại loài người". Theo lệnh bắt giữ, các tội ác này được ghi nhận trong giai đoạn ít nhất từ ngày 8/10/2023 đến 20/5 vừa qua.

Israel trước đó tuyên bố, họ đã hạ sát al-Masri, còn được gọi là Mohammed Deif, trong cuộc không kích nhưng Hamas không xác nhận cũng như phủ nhận điều này.

Động thái trên được đưa ra sau khi công tố viên ICC Karim Khan tuyên bố hôm 20/5 rằng ông đang xin lệnh bắt giữ các lãnh đạo Israel và phong trào Hamas bị cáo buộc liên quan đến vụ tấn công Israel ngày 7/10/2023 và chiến dịch đáp trả quân sự của Israel ở Dải Gaza.

ICC cho biết việc Israel chấp nhận hay không chấp nhận thẩm quyền của tòa án là không cần thiết. Israel đã bác bỏ quyền tài phán của ICC và phủ nhận tội ác chiến tranh ở Gaza.

Các thẩm phán của ICC cho hay, lệnh bắt giữ được phân loại là "bí mật" nhưng họ quyết định công bố vì "hành vi tương tự hành vi được đề cập trong lệnh bắt giữ dường như đang diễn ra", ngầm chỉ cuộc tấn công dữ dội đang diễn ra của Israel vào Gaza và việc Hamas tiếp tục giam giữ con tin Israel.

"Hơn nữa, ICC cho rằng điều này là vì lợi ích của nạn nhân và gia đình họ khi được biết về sự tồn tại của lệnh bắt", ICC cho hay.

Tất cả 124 quốc gia thành viên của Quy chế Rome hiện có nghĩa vụ bắt giữ những cá nhân bị truy nã và giao họ cho tòa án ở La Haye. Việc xét xử vắng mặt không được bắt đầu theo quy định tại Điều 63 của luật.

Tòa án không có quyền cưỡng chế mà phải tùy thuộc vào sự hợp tác của các quốc gia thành viên để bắt giữ và giao nộp nghi phạm.

Israel và Hamas hiện chưa bình luận về lệnh bắt giữ của ICC. Hồi tháng 5, Thủ tướng Israel Netanyahu chỉ trích đề nghị của công tố viên trưởng ICC, đồng thời khẳng định những động thái như vậy không thể ngăn cản chiến dịch quân sự của Israel chống lại Hamas. Theo một số nguồn tin, thời điểm đó, Israel đã đề nghị Tổng thống Mỹ Biden can thiệp để ngăn chặn ICC chấp thuận đề nghị của công tố viên Khan.

Xung đột Israel - Hamas nổ ra từ tháng 10 năm ngoái khi Hamas bất ngờ bắn hàng nghìn rocket về phía Israel và bắt giữ hơn 200 con tin từ Israel đưa sang Dải Gaza. Israel ngay lập tức mở chiến dịch quân sự để đáp trả. Giao tranh hơn nửa năm qua khiến hơn 40.000 người ở Dải Gaza thiệt mạng.