Động thái lịch sử xảy ra tại Hạ viện Mỹ

Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu với tỷ lệ 311-114, vượt ngưỡng 2/3 cần thiết, để ngay lập tức trục xuất ông Santos.

Ông Santos - người nói dối về lý lịch khi tranh cử, bị điều tra đạo đức tại Quốc hội, và đang đối mặt cáo buộc hình sự - trở thành nhà lập pháp thứ 6 bị trục xuất khỏi Hạ viện Mỹ.

Nhà lập pháp đảng Cộng hòa đại diện cho bang New York đồng thời là người đầu tiên bị đuổi khỏi Hạ viện mà không bị kết án, cũng như không chiến đấu cho phe Liên bang ủng hộ chế độ nô lệ trong Nội chiến Mỹ.

Sau cuộc bỏ phiếu, trong phòng Hạ viện nổi lên những tràng pháo tay rải rác.

"Vì về mặt phi chính thức thì tôi không còn là thành viên Quốc hội nữa nên không phải trả lời bất cứ câu hỏi nào từ các bạn", ông Santos nói khi đối diện đông đảo phóng viên bên ngoài Điện Capitol, trụ sở Quốc hội Mỹ.

Cuối ngày 1/12, người ta có thể thấy một nhân viên của Điện Capitol đang thay ổ khóa cho văn phòng cũ của ông Santos và tấm biển ghi tên ông trên cửa đã bị gỡ xuống. Dưới sàn bên ngoài phòng có một bó hoa nhỏ màu hồng.

Thời gian giữ chức của ông Santos kéo dài gần 11 tháng - khoảng nửa nhiệm kỳ 2 năm của ông.

Việc trục xuất ông Santos - một đảng viên Cộng hòa - là sự tiếp nối những diễn biến hỗn loạn và gây tranh cãi tại Hạ viện Mỹ, nơi chỉ 2 tháng trước đã chứng kiến vụ lật đổ Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy sau cuộc nổi dậy của một nhóm nhỏ đảng viên Cộng hòa cực hữu.

Thống đốc bang New York Kathy Hochul, đảng viên Dân chủ, hiện có 10 ngày để tuyên bố tổ chức bầu cử đặc biệt nhằm tìm người thay thế ông Santos. Cuộc bỏ phiếu phải diễn ra trong 70-80 ngày kể từ ngày ra tuyên bố.

Ông Santos gây tranh cãi kể từ cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11/2022 với việc thừa nhận đã bịa đặt phần lớn lý lịch.

Công tố viên cáo buộc ông rửa tiền cho chiến dịch tranh cử và lừa gạt các nhà quyên góp. Ông Santos phủ nhận các cáo buộc.

Hạ viện Mỹ từng tổ chức bỏ phiếu trục xuất ông Santos vào đầu tháng 11 nhưng không thành công vì nhiều Hạ nghị sĩ cho rằng cần chờ kết quả vụ án của ông.

Nhưng một báo cáo chỉ trích gay gắt của Ủy ban Đạo đức Hạ viện đã hạ thấp sự ủng hộ còn lại. Chỉ 112 trong số 222 đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện bỏ phiếu ủng hộ ông Santos trong lần bỏ phiếu này.

Theo cuộc điều tra, ông Santos đã dùng gần 4.000 USD tiền chiến dịch tranh cử để chi trả các liệu pháp spa. Ông còn chi hơn 4.000 USD tiền tranh cử mua đồ Hermes và mua dịch vụ từ OnlyFans, nền tảng trực tuyến chuyên về nội dung khiêu dâm.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson và các nhà lãnh đạo hàng đầu của đảng Cộng hòa phản đối việc trục xuất nhưng cũng không đủ sức ảnh hưởng.

Việc trục xuất ông Santos cũng tiếp tục làm giảm thế đa số vốn đã mong manh của đảng Cộng hòa tại Hạ viện, xuống còn 221-213. Khu vực mà ông đại diện tại thành phố New York và Long Island có tính cạnh tranh cao.

Trước ông Santos, lần gần nhất Hạ viện Mỹ trục xuất thành viên là vào năm 2002, sau khi đảng viên Dân chủ James Traficant của bang Ohio bị kết án tham nhũng.