Bí ẩn nguyên nhân vụ nổ cầu Crimea

Sáng 8/10, một vụ nổ lớn đã xảy ra trên cây cầu bắc qua eo biển Kerch, nối bán đảo Crimea với đất liền Nga.

Giới chức Nga cho biết một xe tải bất ngờ phát nổ trên cầu Crimea, ở vị trí đoàn tàu chạy qua, khiến 7 bồn chứa dầu bốc cháy. Vụ nổ khiến 2 đoạn cầu bị sập xuống, hoạt động giao thông giữa đất liền Nga và bán đảo Crimea bị gián đoạn. Ngoài ra, vụ việc khiến 3 người thiệt mạng, trong đó có tài xế xe tải.

Tổng thống Nga Vladimir Putin cáo buộc đặc nhiệm Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công cầu Crimea. Ông Putin gọi đây là hành động khủng bố nhằm phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng của Nga.

Tuy nhiên, Jenzen-Jones, một chuyên gia về vũ khí, cho rằng vẫn còn quá sớm để khẳng định nguyên nhân của vụ nổ dựa trên những thông tin được công bố.

Một số chuyên gia cho rằng, cầu Crimea có thể bị tên lửa tấn công, tuy nhiên khả năng này khó xảy ra. Cây cầu nằm ngoài tầm bắn của pháo phản lực phóng loạt HIMARS do Mỹ cấp cho Ukraine. Các quan chức quốc phòng Mỹ cũng từng cảnh báo Ukraine không sử dụng HIMARS để tấn công cầu Crimea.

Tuy nhiên, các tên lửa chống hạm Neptune, vũ khí do Ukraine sản xuất và từng được sử dụng để tấn công soái hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen Nga hồi tháng 4, cho thấy Kiev hoàn toàn có khả năng sử dụng cách thức tấn công này để chống lại Nga dù ở khoảng cách ngắn hơn.

Những cuộc tấn công với độ chính xác đáng ngạc nhiên cho thấy các đồng minh phương Tây có thể đang cung cấp sự hỗ trợ về kỹ thuật giúp Ukraine cải thiện hệ thống vũ khí.

Khi được hỏi chuyện gì đã xảy ra khiến cầu Crimea bị sập, một quan chức phương Tây nói rằng "hãy kiểm tra thời tiết xem có nhiều mây sấm sét hay mưa không". Đây được xem là tuyên bố ám chỉ Grim2, một loại tên lửa với tầm bắn lý thuyết lên tới 500km được Ukraine phát triển trong nhiều thập niên qua. Grim, tên trước đó theo tiếng Ukraine là Grom, nghĩa là sấm sét.

Trong bài phát biểu vào tối 9/10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng nhắc đến thời tiết "nhiều mây" ở Crimea.

"Thật không may, ở Crimea trời nhiều mây, mặc dù thời tiết cũng ấm. Nhưng dù mây như thế nào, người Ukraine cũng biết phải làm gì. Họ biết rằng tương lai của chúng ta sẽ đầy nắng ấm. Đó là một tương lai không có quân đội nước ngoài trên khắp lãnh thổ của chúng ta, đặc biệt ở Crimea", ông Zelensky nói.

Viktor Andrusiv, cựu cố vấn của Bộ Nội vụ Ukraine, tiết lộ rằng ông từng tham gia một lực lượng đặc nhiệm của quân đội có nhiệm vụ nghiên cứu các phương án khả thi để phá hủy cầu Crimea - một công trình được Nga xem là biểu tượng của các dự án hạ tầng.

"Việc phá hủy cây cầu không phải một nhiệm vụ dễ dàng. Cầu được bảo vệ rất nghiêm ngặt, từ trên không, dưới biển và mặt đất", ông Andrusiv cho biết.

Ông Andrusiv cho rằng cầu Crimea bị tấn công bởi xe chở bom. "Đó là vụ đánh bom bằng xe tải, và nhiều khả năng chiếc xe đó chở hóa chất nông nghiệp", ông Andrusiv nhận định.

Serhiy Kuzan, cố vấn của Bộ Quốc phòng Ukraine, không đồng tình với giả thuyết cầu Crimea bị tấn công bởi bom xe. Ông Kuzan cho biết khi phân tích video, ông phát hiện có 2 vụ nổ xảy ra.

"Chúng tôi thấy cầu bị phá hủy ở 2 địa điểm", ông Kuzan nói, đồng thời cho biết việc tuyên bố cầu bị tấn công bằng xe bom sẽ cho phép Nga coi đây là một vụ tấn công khủng bố, hơn là một cuộc tấn công quân sự có mục tiêu.

Một giả thuyết khác được đặt ra là cầu Crimea bị tấn công từ vũ khí ở dưới nước. Một số video được công bố cho thấy một phương tiện đang di chuyển dưới gầm cầu vào thời điểm vụ nổ xảy ra.

"Có thể một con tàu điều khiển từ xa thông qua cảm biến đã bị kích nổ khi nó di chuyển phía dưới cầu", OSINT Amateur, một nhóm điều tra, nhận định.

Trước đó, những bức ảnh được chia sẻ trên mạng xã hội cho thấy thiết bị lặn không người lái từng trôi dạt vào bờ biển Crimea, đồng nghĩa với việc Ukraine có khả năng thực hiện một cuộc tấn công kiểu này.