Arập Xêút và hai vị khách mời

Kênh truyền hình Arập Al-Jazira phát đi hình ảnh ông Bush nhẹ nhàng bước xuống cầu tàu máy bay từ chiếc Boeing 747, hôn nhẹ lên má của quốc vương Abdallah. Sau đó, người ta thấy Tổng thống (TT) Mỹ được tháp tùng bởi một viên sĩ quan nước chủ nhà mặc quân phục tay cầm kiếm dựng đứng trước mặt trong khi quốc ca Mỹ vang lên. Người ta còn thấy cảnh ông Bush bắt tay hay uống trà thân mật cùng quốc vương.

Phóng viên của kênh Al-Jazira giải thích rằng, ông Bush tới thăm Arập Xêút với 3 mục tiêu: ký thoả thuận bán vũ khí trị giá 20 tỷ USD, tìm tiếng nói ủng hộ chống lại Iran và kêu gọi Riyad ủng hộ việc tìm kiếm hoà bình cho cuộc xung đột Israel- Palestine.

Một chuyên gia phân tích nhận định: “ Tôi rằng sẽ thật ngây thơ khi nghĩ rằng Arập Xêút sẵn sàng làm mọi điều mà Mỹ đề nghị. Washington muốn Riyad công nhận Israel nhưng Arập Xêút sẽ không đơn giản làm điều đó. Tôi tin chắc Arập Xêút chỉ công nhận Israel sau khi mọi vấn đề đang ngổn ngang trong khu vực này được giải quyết”.

Còn bản tin thời sự kênh TF1 của Pháp tối ngày 13/1 cho khán giả thấy ông Sarkozy đã đặt chân tới Riyad. TT Pháp không hề tỏ thái độ phật lòng khi nhắc lại cho quốc vương Abdallah về việc ông đã từng bị quốc vương gọi là “chú ngựa lùn”. Cũng với nghi thức đón tiếp long trọng với hàng danh dự mang kiếm chỉnh tề, nhưng TT Pháp đã được quốc vương tặng món quà là bộ sưu tập những thanh kiếm quý báu đến nỗi ông Sarkozy tự hào: “ Trên thế giới không ai địch nổi bộ sưu tập kiếm Arập Xêút của tôi”.

Tổng thống Pháp được đón tiệp tại Riyad.

Và chuyến thăm của TT Sarkozy là một tour khác hẳn với người đồng cấp Mỹ. Người ta nhận thấy TT Pháp nói chuyện với các nhà đầu tư Arập Xêút tiềm năng nhằm mục đích có được các hợp đồng. Ông Sarkozy phát biểu: “Tôi muốn rút ra bài học từ một số sai lầm trong quá khứ. Thời ấy, có những thoả thuận được ký đi ký lại, ký tái ký hồi trong vòng suốt 15 qua mà không đi đến một kết quả nào”.

Ông Sarkozy đã ký bốn hợp đồng với quốc vương Abdallah trong chuyến công du tại quốc gia giàu dầu mỏ ở vùng Vịnh. Hai bên cũng đã ký thoả thuận hợp tác trong lĩnh vực dầu mỏ, khí đốt và tài nguyên mỏ cùng hai thoả thuận khác liên quan đến đào tạo tại Pháp. Một loạt các dự án trong các lĩnh vực như giao thông đường bộ, hàng không dân dụng, nước sinh hoạt, điện, an ninh nội địa và vũ khí với tổng trị giá ước tính 40 tỷ euro. Chỉ riêng các dự án giao thông đường bộ đã có thể mang về cho nước Pháp 10 tỷ euro, đặc biệt là dự án xây dựng tàu siêu tốc TGV nối giữa hai vùng đất thánh Mecca và Medina, tuyến đường sắt giữa Riyad và Djeddah (trên biển Hồng Hải) và một dự án xây dựng tàu điện ngầm và tàu điện tại thủ đô Riyad. Trong lĩnh vực vũ khí, 7 dự án ước tính 12 tỷ euro về khả năng Pháp bán cho Arập Xêút các máy bay trực thăng, máy bay tiếp tế, tàu hộ tống chống tàu ngầm và tàu ngầm. Ông Nicolas Sarkozy cũng đã đề nghị Arập Xê út đồng ý để một nhóm chuyên gia của Uỷ ban năng lượng nguyên tử Pháp (CEA) đến Ryad trong thời gian sắp tới bàn về vấn đề hạt nhân dân sự.

Có thể nhận thấy những mối quan tâm riêng biệt nhưng gần giống nhau của hai vị khách quan trọng này. Cả hai ông đều đề cập đến vấn đề giá dầu tăng mạnh và kêu gọi Arập Xêút, nước xuất khẩu dầu mỏ số 1 thế giới có những biện pháp nhằm ngăn chặn cơn sốt giá dầu . Hai vị nguyên thủ đều đạt được những hợp đồng thoả thuận khá lớn về việc bán vũ khí. Chỉ khác là khi tới Riyad, TT George Bush nghĩ đến việc loại bỏ TT Iran Mahmoud Ahmadinejad, trong khi TT Nicolas Sarkozy nhớ đến những vấn đề tồn tại của người tiền nhiệm Jacques Chirac.

Ngọc Nhàn

Tổng hợp