Giữ Tết Việt mãi đậm nét trong lòng thế hệ mai sau

Hòa nhập nhưng không hòa tan

Được chào đời và lớn lên trong một thế giới số hóa, Gen Alpha (những đứa trẻ sinh năm 2010 - 2024) đã trở thành lớp trẻ may mắn, có cơ hội tiếp xúc với muôn vàn điều mới lạ và thú vị hơn so với thế hệ trước.

Không gian giải trí của trẻ mở rộng từ các ứng dụng công nghệ đến loạt lễ hội quốc tế, hoạt động ngoại khóa được đan cài trong chương trình học hàng năm. Câu hỏi lớn đặt ra là "Làm sao để các con hòa nhập nhưng không hòa tan, vẫn cảm thấy trân quý và gắn kết với những lễ hội và phong tục thuần Việt?".

Bắt đầu cho con học trường quốc tế được một năm sau quá trình dài cân nhắc cùng chồng, chị Phương Trang (33 tuổi, Hà Nội) chia sẻ, quyết định cho con học trường quốc tế từ cấp 1, chị mong muốn con tiếp cận chương trình giáo dục toàn cầu, đa ngôn ngữ, phương pháp học tập cởi mở, cơ sở vật chất hiện đại.

"Sau quá trình ngắn trải nghiệm, tôi thấy con dễ dàng hòa mình vào môi trường quốc tế nhờ việc thường xuyên tham gia các hoạt động như Noel, Halloween, Father & Mother day, Pajama day... Thấy con đón nhận những hoạt động ngoại khóa như vậy tôi rất mừng, nhưng cũng lo con vì thế mà mất dần hứng thú với các lễ hội Việt. Mai này nếu đi du học, con có thể sẽ chẳng còn nhớ đến những nét văn hóa Việt", chị Trang nói.

Quan ngại của chị Trang cũng là vấn đề chung của nhiều ba mẹ Việt, khi thấy con mình hiểu biết mơ hồ về khái niệm "Tết cổ truyền". Với nhiều bạn nhỏ bây giờ, Tết nguyên đán cũng là một trong những ngày lễ con được nghỉ dài hơn và nhận lì xì, được bố mẹ đưa đi chơi.

Càng gần Tết nguyên đán, câu than thở xen lẫn ngậm ngùi "Các con bây giờ…" xuất hiện ngày càng nhiều trong các cuộc trò chuyện giữa cha mẹ, ông bà. Đi kèm với đó là sự so sánh trẻ con thời xưa háo hức đợi Tết thế nào, sốt sắng cùng bố mẹ sắm Tết và trang trí nhà cửa ra sao.

Trẻ xa cách với Tết có lẽ đến từ môi trường hiện đại đa văn hóa, mặt khác cũng từ việc con chưa có cơ hội và cách thức tiếp cận Tết đúng đắn. Các bậc phụ huynh đã đến lúc nghiêm túc tìm cách đưa "Tết diệu kỳ" về với những đứa trẻ thời nay.

Ba mẹ - Người giữ Tết Việt diệu kỳ cho thế hệ sau

Không phải trẻ không yêu Tết, chỉ là trẻ chưa có nhiều cơ hội để thấy những điều thú vị ở Tết. Nếu ba mẹ chủ động tạo điều kiện cho con tham gia vào các hoạt động ngày Tết thì con sẽ hiểu và háo hức với Tết nhiều hơn.

Và khi trẻ thấy được vai trò của mình trong bức tranh rộn ràng ngày Tết, các con cảm thấy Tết có ý nghĩa hơn. Những con đường rực màu hoa cỏ, bộ lư ba miệt mài đánh bóng, mâm ngũ quả trông nhỏ nhắn mà gói ghém muôn ước nguyện đầu xuân... tất cả sẽ trở nên kỳ diệu hơn khi trẻ theo chân ba mẹ khám phá, tự tay chọn lựa và bày biện cùng cả nhà.

Là nhà sáng tạo nội dung, vlogger và cũng là một bà mẹ có con thuộc Gen Alpha, "Giang Ơi" (Trần Lê Thu Giang) đã nhận ra tầm quan trọng của việc đưa Tết truyền thống đến gần hơn với cô con gái nhỏ.

"Mây được học trong môi trường giáo dục gợi mở và giàu tính trải nghiệm mà ngày xưa ba mẹ không có. Nhưng một điều quan trọng không kém việc cho con có được những điều kiện mà ba mẹ từng không có, là mang lại cho con những điều mà ba mẹ từng có. Đó là một tuổi thơ vui vẻ bình dị, một sự gắn bó thân thuộc với cái Tết truyền thống", Giang Ơi chia sẻ.

Đó là lý do Giang Ơi cho biết chị lựa chọn đồng hành cùng con làm từng việc nhỏ vừa sức với con, dẫu biết nếu ba mẹ tự làm thì sẽ nhanh hơn, nhưng đó không phải điều quan trọng nhất. Bởi theo Giang Ơi, điều đặc biệt của Tết nằm ở những điều bình dị và thân thương nhất, ở những câu chuyện dân gian qua lời mẹ kể, khoảnh khắc gia đình mình cùng nhau quây quần trò chuyện nấu nướng.

"Những ký ức trong căn bếp ngày xưa đã tạo nên tình yêu Tết trong lòng ba mẹ và ba mẹ mong truyền được cho con tình yêu ấy. Trong tuổi thơ của con sẽ có căn bếp Tết và sau này Tết sẽ luôn có chỗ trong lòng con", Giang Ơi nhấn mạnh.

Cũng như bao ba mẹ khác, vlogger Giang Ơi chia sẻ chị muốn nhắn nhủ tới con rằng: "Mai này con sẽ bay cao bay xa, đến phương trời nào mẹ cũng không biết. Nhưng mẹ mong tim con luôn có sự ấm áp của một cái tết đậm đà và thuần Việt. Bởi vì đó là nơi con đã sinh ra, và đó sẽ là nơi luôn chờ đón con quay về".

Mười năm tới, hai mươi năm sau, dù con ở phương trời nào, tiếp xúc với bao nhiêu nền văn hóa, Tết vẫn luôn ở đó, vẫn mang những giá trị truyền thống, xúc cảm diệu kỳ của tuổi thơ vô tư, hồn nhiên. Vậy nên, ba mẹ hãy cùng con trẻ nuôi dưỡng, lưu giữ những khoảnh khắc ấm áp của ngày Tết, để Tết không chỉ là kỷ niệm mà còn là nơi trở về của tình yêu gia đình. Có như thế, Tết của con mới trở nên diệu kỳ và không bao giờ "đi lạc".