Thuốc nhuộm da có an toàn không?
(Dân trí) - Trong phần lớn lịch sử loài người, làn da nhợt nhạt là dấu hiệu của địa vị và sự giàu có. Trong khi những người nông nô làm việc trên các cánh đồng có làn da rám nắng trong suốt mùa hè, thì những ông chủ của họ sẽ ở trong nhà, tránh xa ánh nắng mặt trời.
Tuy nhiên, khi xã hội thay đổi, nhận thức của chúng ta về làn da cũng vậy. Khi người nông dân được thay thế bởi nhân viên văn phòng, các quy tắc xã hội xung quanh làn da rám nắng cũng thay đổi. Ngày nay, nhiều người tin rằng một làn da nâu không chỉ đẹp mà còn đồng nghĩa với sức khỏe.
Cho đến giữa thế kỷ 20, cách duy nhất để có được làn da nâu là phải dành thời gian dưới ánh mặt trời. Nhưng điều đó đi kèm với một loạt những vấn đề sức khỏe rất cụ thể, chủ yếu là ung thư da. Tiếp xúc với tia cực tím cũng có thể làm da lão hóa nhanh hơn. Vì vậy, trong khi biểu hiện một làn da rám nắng có thể khiến bạn nghĩ rằng bạn trông trẻ hơn, thì thực ra nó khiến bạn già đi nhanh hơn. Nhưng sau đó vào những năm 1970, các sản phẩm nhuộm da không cần nắng đã được bán trên thị trường, loại bỏ nhiều nhược điểm liên quan đến việc phơi nắng tự nhiên. Những sản phẩm này hứa hẹn sẽ làm da nâu nhanh chóng, an toàn và không có tác dụng phụ.
Hiện nay, có hai loại sản phẩm nhuộm da không cần nắng trên thị trường là bronzers và tự nhuộm da. Bronzer chỉ là tạm thời, rửa sạch được và về cơ bản là một loại trang điểm làm cho làn da trông sẫm màu hơn so với tự nhiên. Trái lại, tự nhuộm da dựa vào một hóa chất cụ thể để tạo ra phản ứng trên da khiến nó có vẻ sẫm hơn bình thường. Sự thay đổi về tone màu da này kéo dài đến 10 ngày.
Tất cả những sản phẩm này đều chứa cùng một chất phụ gia là dihydroxyacetone. Đây là chất phụ gia duy nhất được FDA chấp thuận cho nhuộm da không nắng. Những sản phẩm này được quản lý theo cách thức của mỹ phẩm, chứ không phải theo cách của thực phẩm chức năng hoặc thuốc.
Dihydroxyacetone liên kết với keratin trong lớp sừng (lớp trên cùng của tế bào da chết) để tạo thành phản ứng cho màu nâu. Điều này khiến da có vẻ rám nắng.
Về cơ bản, đây là một dạng nhuộm, và dihydroxyacetone thực ra là một loại đường ba carbon phản ứng với các axit amin hoặc protein trong da. Nó chỉ phản ứng với protein ở lớp ngoài cùng của da. Khi phản ứng với những axit amin này, nó kích hoạt phản ứng glucose hóa gọi là phản ứng Maillard. Phản ứng dẫn đến sản sinh các sản phẩm giống melanin này để tạo ra màu nâu của da. Melanoids, tên của hợp chất thu được, không phải là melanin - sắc tố nâu-đen tự nhiên trong da - nhưng trông rất giống.
DHA được thêm vào nhiều loại lotion, thuốc xịt, kem và bọt được bôi hoặc phun lên da, tất cả với mục đích làm cho da trông sẫm màu hơn bình thường. Thuốc phun nhuộm da được ưa chuộng vì nhanh chóng và giúp có được tông màu da đồng đều, không bỏ sót những điểm khó tiếp cận.
Tự nhuộm da có an toàn không?
Mặc dù các sản phẩm tự nhuộm da đã có mặt trên thị trường gần 50 năm và được hàng triệu người Mỹ sử dụng trong thời gian đó, song chúng ta thực sự chưa biết nhiều về chúng. Mặc dù các sản phẩm nhuộm da không phơi nắng đầu tiên đã được bán trên thị trường vào cuối những năm 70 và thuốc xịt có bán trên thị trường vào cuối những năm 1990, vẫn còn rất ít thông tin về độ an toàn.
Các chuyên gia đều đồng ý rằng chưa có đủ dữ liệu về sự an toàn của việc nhuộm da vào thời điểm này để khẳng định là chúng an toàn 100%. Cụ thể, chúng ta chưa biết về nguy cơ tiếp xúc với mắt, môi, niêm mạc hoặc các cơ quan nội tạng qua đường tiêu hóa hoặc đường hô hấp.
Tuy nhiên, việc các sản phẩm cá nhân này đã được sử dụng trong thời gian dài mà không có báo cáo đáng kể về tác dụng phụ nói rằng chúng nói chung là an toàn. Nhưng một điều mà các nghiên cứu đã chỉ ra là sự hấp thụ toàn thân rất hạn chế. Nói cách khác, khi đưa các sản phẩm này lên da, chúng không đi vào máu, vì vậy ngời dùng có thể yên tâm.
Song cũng vẫn có khả năng một số người dùng sẽ gặp phải phản ứng dị ứng với các loại thuốc nhuộm da, và điều quan trọng là phải thận trọng với niêm mạc và các vùng da mỏng hơn, vì đó là những nơi dễ bị dị ứng nhất.
Ngoài việc tránh hít phải các sản phẩm nhuộm da dạng xịt, người dùng nên che mắt, bôi trơn môi bằng Vaseline và nút bông vào lỗ mũi trước khi nhuộm da."
Và bạn vẫn cần kem chống nắng
Các bác sĩ đồng ý rằng trong khi một làn da nhuộm có thể trông giống như làn da rám nắng tự nhiên ở nhiều người, song nó không hoạt động giống nhau. Các thuốc nhuộm da không cần nắng không cung cấp sự bảo vệ chống lại bức xạ UV hoặc cháy nắng. Các thành phần nhuộm da không cần nắng chỉ cung cấp khả năng chống tia cực tím tối thiểu và bệnh nhân vẫn có nguy cơ bị cháy nắng nếu không thực hiện các biện pháp chống nắng, chẳng hạn như:
• Mặc quần áo chống nắng.
• Tìm bóng râm.
• Sử dụng kem chống nắng với SPF tối thiểu 30.
Một làn da rám nắng tự nhiên là kết quả của việc cơ thể tăng sản sinh melanin để đáp ứng với tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Sự gia tăng melanin này mang lại một lượng bảo vệ nhỏ chống lại ánh nắng mặt trời, làm giảm nhẹ khả năng bị cháy nắng. Nhưng melanoids được sản xuất bởi thuốc nhuộm da không có khả năng chống cháy nắng như vậy.
Và hãy nhớ rằng, ngay cả khi bạn sử dụng kem chống nắng cùng với thuốc nhuộm da, các nguyên tắc bôi lại vẫn được áp dụng. Quỹ Ung thư Da khuyên nên bôi khoảng 30g kem chống nắng (khoảng một cốc nhỏ) 30 phút trước khi ra ngoài trời để cho phép các thành phần bám hoàn toàn vào da. Khi ở ngoài trời, hãy bôi lại 30g nữa sau mỗi hai giờ và sớm hơn nếu bạn bơi hoặc đổ mồ hôi nhiều.
Suy nghĩ trước khi nhuộm da
Nếu bạn đang cân nhắc việc nhuộm da, hãy chắc chắn tìm một cơ sở có uy tín. Hỏi xem họ đang sử dụng sản phẩm nào và cách họ sử dụng nó. Rất nhiều cơ sở không nói rõ cách bảo vệ niêm mạc cho khách hàng. Đây là thông tin quan trọng cần có trước khi bạn điều trị, bởi vì nếu bị dị ứng tiếp xúc, bạn sẽ dễ bị ở những vùng đó. Mi mắt, xung quanh bẹn, bên trong cánh tay và những nơi giao nhau của nếp gấp da, như nách, có thể có vấn đề. Tất cả những khu vực đó có lớp biểu bì mỏng hơn, và khiến thuốc nhuộm dễ ngấm hơn. Những khu vực nãy cũng dễ bị dị ứng. Và cảnh giác với những mùi hương và nước hoa được cho thêm vào, vì những thứ đó cũng có thể gây kích ứng da.
Những vùng da dày hơn sẽ hấp thụ thuốc nhuộm dễ dàng hơn nhiều cho dù bạn đang sử dụng thuốc nhuôm da không nắng tại nhà hay thuốc xịt nhuộm da. Để tránh bị các mảng da sẫm màu hơn, trước tiên hãy tẩy da chết để loại bỏ sự tích tụ các tế bào chết và lau sạch thuốc nhuộm da trên mắt cá chân, đầu gối và khuỷu tay. Điều này sẽ ngăn chúng trông sẫm hơn hoặc sáng hơn so với phần còn lại của da.
Cuối cùng, bạn cần biết mình đang đưa lên da cái gì. Mặc dù mức độ có thể thấp hơn nhiều so với uống thuốc, cơ thể vẫn có thể hấp thụ các hóa chất qua da. Do đó, điều quan trọng là xem kỹ hướng dẫn sử dụng của sản phẩm và cách chúng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Cẩm Tú
Theo USNews