Dân sinh
Fica
DTiNewsSử dụng sóng siêu âm để chẩn đoán ung thư não
(Dân trí) - Nhóm tác giả sử dụng năng lượng sóng siêu âm để tìm kiếm các khối u nằm sâu bên trong não. Một khi đã định vị được, họ sẽ tiêm các bong bóng siêu nhỏ vào mạch máu dẫn đến khối u.
U não xuất hiện khi có tế bào bất thường hình thành bên trong não. Có khoảng 120 loại u não khác nhau, hầu hết là các khối u trong mô não, ngoài ra là u ở màng não, tuyến yên, dây thần kinh sọ não… Bất cứ dạng u não nào cũng có thể gây nguy hiểm cho người bệnh. U não không gặp nhiều ở người trẻ, trẻ em, nhưng khác với người lớn, ở trẻ em đến 70% u não là ung thư.
Cách truyền thống để chẩn đoán ung thư não là Chụp cộng hưởng từ, kết hợp cùng sinh thiết mô não. Tuy nhiên, đây được đánh giá là phương pháp tiềm ẩn rủi ro, đồng thời khó tiếp cận với những người có thu nhập thấp.
Trước thực tế này, các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Washington, Mỹ đã phát triển một phương pháp mới có thể chẩn đoán ung thư não mà không cần đến vết mổ nào.
Phương pháp được phát triển bởi TS Hong Chen và cộng sự. Theo đó, nhóm tác giả sử dụng năng lượng sóng siêu âm để tìm kiếm các khối u nằm sâu bên trong não. Một khi đã định vị được, họ sẽ tiêm các bong bóng siêu nhỏ vào mạch máu dẫn đến mô não đã được định vị. Khi tiếp cận được khối u, những bong bóng này sẽ vỡ ra và phá vỡ một phần nhỏ trên hàng rào máu não, khiến các dấu ấn sinh học như ADN, ARN và protein, từ khối u não, có thể vượt qua hàng rào máu não và xâm nhập vào mạch máu. Lúc này, các chuyên gia có thể thực hiện sinh thiết ngay trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch (sinh thiết lỏng).
Hàng rào máu não là một lớp các tế bào nội mô hoạt động như một rào cản, ngăn chặn các phần tử nhất định bao gồm tế bào miễn dịch, virus đi từ máu vào hệ thần kinh trung ương, nhưng cho qua các chất dinh dưỡng tham gia quá trình chuyển hóa của tế bào não.
Nhóm tác giả đã nghiên cứu phương pháp xét nghiệm ung thư mà họ đặt tên là FUS-LBx trong suốt nhiều năm qua. Họ đã thành công trong thử nghiệm trên chuột, và gần đây nhất là thí nghiệm trên lợn, loài động vật có hộp sọ dày tương đương với con người.
“Chúng tôi đã thành công trong việc xác định 2 dấu ấn sinh học đặc trưng của não, bằng cách sử dụng FUS-LBx trong số 7/8 con lợn mà chúng tôi thí nghiệm. Điều đáng nói là không có mô não nào bị tổn thương sau toàn bộ quy trình” – TS Chen cho hay.
Trong khi Chụp cộng hưởng từ chỉ cung cấp những thông tin về mặt giải phẫu học của khối u não, FUS-LBx có thể được kết hợp cùng các phương pháp hiện có, để phân tích các thông tin phân tử của khối u.
TS Chen chia sẻ: “Tiềm năng của phương pháp này là rất lớn. Nó không chỉ dùng để chẩn đoán ung thư não, mà có thể áp dụng vào công tác chẩn đoán nhiều bệnh về não khác”.
Chuyên gia này cũng cho biết rằng, nhóm của ông sẽ tiếp tục thực hiện thêm nhiều nghiên cứu mở rộng, để có thể hiểu hơn về cơ chế cũng như tối ưu hóa công nghệ này, chuẩn bị những gì tốt nhất cho thử nghiệm lâm sàng trên người trong tương lai.
