Rau thơm “ăn” nước cống đen

Những cánh đồng rau bạt ngàn ở huyện Thường Tín là nguồn cung cấp rau chính cho Hà Nội. Nơi đây được coi là “vựa rau” lớn nhất Thủ đô, suốt từ nửa đêm đến 3 - 4 giờ sáng, xe tải lũ lượt chở các sọt rau xanh mơn mởn từ chợ đầu mối Vồi (Thường Tín) về các chợ trong thành phố. Nguồn rau được thu hái từ một loạt các vùng chuyên trồng màu như xóm Hồng Thái, Hoà Lương, Quang Trung, Tiên Hoàng, Phú Cốc, Nội Thôn, Đông Thai, Nỏ Bạn...

Kinh hoàng rau sống tưới nước thải

Nằm trên địa bàn huyện Thường Tín, xã Hà Hồi cũng là một vựa rau có tiếng với một loạt các xóm quanh năm trồng rau như Thượng Hiền, Phú Cốc, Hồng Thái, Tiên Hoàng, Quang Trung... Trong đó, Phú Cốc, Tiên Hoàng và Quang Trung trồng nhiều rau nhất. 

Thời điểm này trong năm, các cánh đồng ở xã Hà Hồi chủ yếu trồng các loại rau ăn sống như rau thơm, rau mùi, hành, xà lách... Trưởng xóm Quang Trung, anh Nguyễn Văn Thuý cho hay, lác đác cũng có những hộ dùng phân tươi pha nước để tưới rau, còn phần lớn là bón thẳng phân vào đất rồi mới trồng cây.

Hai loại rau được tưới phân nhiều nhất là su hào và bắp cải, đặc biệt lúc cây bắp cải mới được khoảng hơn 2 tháng thì bao giờ cũng được tưới vài lần. Quy mô trồng rau ở Hà Hồi khá lớn, có những hộ đầu tư hàng chục triệu đồng trồng rau, trong đó có những hộ đầu tư làm hẳn một mũi giếng khoan giữa đồng để có nước tưới.

Thế nhưng cùng trong vựa rau Hà Hồi, có những ruộng rau sống được tưới bằng thứ nước thải đen kịt. Đó là những ruộng rau thuộc xóm Hồng Thái nằm ngay cạnh con mương chứa nước thải của nhiều làng. Đủ các loại nilon đựng rác, rác sinh hoạt hàng ngày, kể cả băng vệ sinh, lợn chết, gà chết... cũng được tống hết ra đây. 

Ông Nguyễn Văn Cà (Hồng Thái, Hà Hồi, Thường Tín) kể: “Trước đây con mương này khá sạch, nước chảy thông nhưng bây giờ rác nhiều quá nên thành hố nước đọng, nước đen sì, có chỗ còn sủi bong bóng, có hôm thì xanh lét rất hôi thối”. 

Thế nhưng, những người nông dân vẫn hồn nhiên gánh nước từ con mương ô nhiễm này để tưới các luống rau thơm, xà lách, hành... là những loại rau ăn sống, cần được tưới và trồng đảm bảo vệ sinh. Nhưng bất chấp sức khoẻ của người tiêu dùng, thậm chí người trồng còn dùng lưới tre quây hẳn thành một ô để tiện lấy nước.

Ngay cả những người dân sinh sống quanh khu vực này cũng bức xúc về tình trạng nước mương bị ô nhiễm, gây mùi hôi thối nhưng vẫn được dùng để tưới những loại rau dùng để ăn sống. Và nếu tận mắt thấy cảnh người nông dân gánh nước cống đen sì này lên để tưới ruộng rau, có lẽ cả những người “nghiền” rau sống nhất cũng phải “nổi da gà”.   

Rau nào cũng tưới... phân!

Cánh đồng rau của thôn Nỏ Bạn, xã Vân Tảo nằm bạt ngàn dọc theo quốc lộ 71 với đủ các loại rau như hành, bắp cải, rau thơm, rau mùi, xà lách... Mỗi ruộng rau thường có ngay một hố xi măng ủ phân tươi bên cạnh. Hố phân ở đó nhiều đến nỗi khi bắt đầu đặt chân đến địa phận Nội Thôn trên quốc lộ 71, đoạn qua cầu vượt Khê Hồi, là mùi hôi thối bốc lên nồng nặc.

Nếu tận mắt chứng kiến hố phân đen sì, sủi bọt, nhung nhúc giòi bọ nằm ngay giữa những ruộng rau xanh mướt, bọ nhiều đến nỗi bò tràn cả ra những thửa ruộng xung quanh cộng với cái mùi khăn khẳn, khắm lặm thốc thẳng vào mũi có lẽ nhiều người không chịu được mà nôn thốc tháo ngay tại chỗ.  

Bà Nguyễn Thị Tấn, Trưởng thôn Nội Thôn cho hay, cả thôn có 633 hộ với 2.700 nhân khẩu thì 100% đều làm nghề nông. Nhà nào cũng phải đi mua phân gà, phân lợn ủ vào trong các hố xi măng ngoài ruộng để bón, tưới cho rau. Mỗi bao tải phân có giá 5.000 - 10.000đ, mỗi lần phân gà được mang về, cả làng bốc mùi khắm không chịu nổi, lại sợ dịch cúm gà nên cán bộ thôn phải yêu cầu người dân chỉ được làm, ủ dưới đồng chứ không được mang về nhà. Không chỉ được dùng để ủ vào đất mà những hố ủ phân tươi còn được dùng để tưới rau. 

Theo bà Tấn,  bao giờ phân tươi cũng được cho vào hố để ủ trước, sau đó mới pha với nước để tưới. Bắp cải, su hào hay bất kỳ loại rau nào cũng phải tưới, nhất là lúc non.  

Nhiều người trồng rau cho hay, nếu không có đạm, lân thì rau không lên được nhưng có đạm, lân mà không có phân tươi cũng không được. Nhất là hành, loại rau dùng để ăn tái hoặc ăn sống không qua độ sôi tiệt trùng, cần được trồng “sạch” nhưng cũng buộc phải có cả phân đạm và phân tươi.

“Cũng biết là mất vệ sinh nhưng làm đồng ruộng không có phân không được. Nếu không có phân tươi, hành không lên được, sẽ bị sương làm hỏng hết. Hành củ mà được bón phân ủ sẽ rất bền, chắc củ”, bà Tấn kể. Cánh đồng mênh mông nằm phía sâu trong khu dân cư thuộc xã Vân Tảo cũng không phải ngoại lệ, nhiều ruộng đang trồng hành, bắp cải... cũng có những hố xi măng ủ sẵn phân tươi để sẵn sàng bón khi vào vụ rau.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Đào Văn Bình vừa yêu cầu Sở NN&PTNT kiểm tra, làm tổng vệ sinh nhanh chợ gia cầm ở Thường Tín; xử lý các cánh đồng có bón phân tươi. Trước mắt nên tập trung hỗ trợ cho những hộ nông dân trồng rau bón phân tươi. 

Theo Gia đình