Những sự thật về đạm trong sữa dành cho trẻ

Vậy nhưng tại sao trẻ lại được khuyến khích bú sữa mẹ hơn là sữa công thức trong khi hàm lượng đạm trong sữa công thức cao hơn nhiều so với hàm lượng đạm trong sữa mẹ? Những sự thật về đạm dưới đây sẽ cho mẹ câu trả lời thỏa đáng để có cách cung cấp chất đạm cho con hợp lý nhất.

Đạm là gì?

Đạm là chất căn bản của sự sống trong mọi tế bào, là thành phần của các mô cấu tạo và bảo vệ cơ thể cũng như tế bào mềm ở các cơ quan. Đạm được tổng hợp từ nhiều hợp chất hữu cơ mà thành phần căn bản là một chuỗi Axít Amin với 22 loại khác nhau. Trong đó, cơ thể con người chỉ tổng hợp được 13 loại Axít Amin, còn 9 Axít amin thiết yếu (histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalamine, threonine, tryptophan và valine) thì phải được cung cấp từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật hay động vật, nói nôm na là từ thịt cá trứng sữa rau củ quả.

Đạm ảnh hưởng đến mọi khía cạnh tăng trưởng và phát triển của trẻ

Nói một cách tổng quát, đạm giúp cấu tạo các mô tế bào mới, giúp bé phát triển thể chất, từ cơ bắp, xương, cơ quan nội tạng. Đạm cung cấp nguồn năng lượng quan trọng, tạo đà tăng cân hợp lý. Cùng với đó, đạm đóng vai trò quan trọng trong việc sản sinh ra các kháng thể cần thiết giúp duy trì và tăng cường hệ miễn dịch còn non yếu của trẻ. Chất đạm cũng góp phần quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho quá trình phát triển trí não vốn rất mạnh trong những năm đầu đời của trẻ.(1)

Tóm lại, đạm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, sự tăng cân, miễn dịch và phát triển trí não của trẻ. Đây là những vấn đề phát triển mấu chốt nhất mẹ nào cũng cần phải quan tâm.

Có phải mọi loại đạm đều giống nhau?

Chất đạm được chia thành hai loại: Loại chất đạm đủ và loại chất đạm thiếu. Chất đạm nào có 9 Axít Amin thiết yếu kể trên gọi là chất đạm đủ; loại nào không có một vài trong 9 thứ Axít Amin đó thì gọi là chất đạm thiếu. Hầu hết mọi thực phẩm gốc động vật như thịt, sữa đều có chất đạm đủ. Còn chất đạm trong thực phẩm gốc thực vật, như trái cây, ngũ cốc, rau cải, được coi như chất đạm thiếu vì nó thiếu một hoặc hai Axít Amin thiết yếu kể trên.

Riêng trong sữa, mẹ chỉ cần lưu ý 2 loại đạm sau: đạm whey và đạm casein. Đạm whey hay còn gọi là “đạm ban ngày” có đặc điểm là dễ hòa tan, dễ tiêu hóa và dễ hấp thu , giúp thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển cơ thể khỏe mạnh.

Còn đạm casein còn được gọi là “đạm ban đêm” do mất đến 7 tiếng để tiêu hóa hoàn toàn, chậm hơn nhiều so với đạm whey.

Đạm trong sữa mẹ là tốt nhất

Nghiên cứu sâu hơn lý giải hiện tượng trên, các nhà khoa học phát hiện tỉ lệ đạm whey trong sữa mẹ cao gấp 3 lần trong sữa bò trong khi tỉ lệ đạm casein chỉ bằng một nửa so với sữa bò (tỉ lệ đạm whey/casein của sữa mẹ là 70/30 - 60/40 và của sữa bò là 20/80).(2)

Một điểm khác biệt nữa, ngược với sữa bò là hàm lượng đạm trong sữa mẹ rất thấp, chỉ bằng gần 1/3 so với lượng đạm trong sữa bò. Qua nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng hàm lượng đạm thấp nhưng chất lượng đạm cao trong sữa mẹ chính là “chìa khóa” giúp trẻ nhỏ phòng ngừa thừa cân, béo phì.(2)

Cụ thể, theo dự án Kiểm soát béo phì trẻ em Châu Âu (CHOP) với gần 1.700 trẻ nhũ nhi ở 5 nước Bỉ, Đức, Ý, Ba Lan, Tây Ban Nha tham gia trong 6 năm cho thấy, nguy cơ béo phì cao nhất ở trẻ dùng sữa có hàm lượng đạm cao (10%), trong khi nhóm dùng sữa can thiệp điều chỉnh đạm và dùng sữa mẹ, tỉ lệ béo phì chỉ từ 2-4%.(2)

Ngoài việc phòng ngừa thừa cân, béo phì, giúp trẻ tăng cân khỏe mạnh, sữa mẹ còn là nguồn dinh dưỡng quý giá giúp trẻ tiêu hóa tốt, hấp thu tốt, tăng cường sức đề kháng và phát triển trí não. Đó là lý do sữa mẹ luôn được khuyến khích trong những năm tháng đầu đời của trẻ.

Nguồn cung cấp đạm nào là tốt nhất cho bé ở mỗi giai đoạn phát triển?

Từ 6 - 24 tháng tuổi: Kích thước dạ dày của của trẻ vẫn còn nhỏ, chưa thể tiêu hóa được lượng lớn thực phẩm giàu đạm như thịt, cá, trứng...để đáp ứng nhu cầu đạm hàng ngày nên sữa vẫn là nguồn cung cấp đạm chính cho bé, giúp bé phát triển khỏe mạnh, thông minh. Nên duy trì cho bé được bú sữa mẹ càng lâu càng tốt đến 18-24 tháng.

Từ 24 – 36 tháng tuổi: Bé bắt đầu cứng cáp và ăn được đa dạng các loại thực phẩm khác nhau, đồng thời, lượng thức ăn mỗi bữa của bé cũng tăng theo. Tuy nhiên, cần cân đối tỷ lệ chất đạm trong mỗi bữa ăn hằng ngày để giảm nguy cơ thừa cân béo phì. Đối với sữa, mẹ cũng nên ưu tiên loại sữa có đạm chất lượng với hàm lượng gần với sữa mẹ . Ngoài ra, cần lựa chọn các thực phẩm dễ tiêu hóa, hạn chế dầu mỡ và các thức ăn chế biến sẵn (xúc xích, thịt nguội…) trong giai đoạn này.

Đạm Chất Lượng (Nestlé Advanced Protein)* đã được Khoa học chứng minh giúp trẻ:

- Phòng ngừa nguy cơ dị ứng **

- Hỗ trợ tăng cân khỏe mạnh ***

- Hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh dài lâu

Từ Nestlé, NAN OPTIPRO HA 3 với Đạm Chất Lượng (Nestlé Advanced Protein) giúp trẻ Khởi Đầu Vững Chắc, Khỏe Mạnh Dài Lâu.

- (*) Đạm Whey thủy phân một phần

- (**) Dị ứng đạm sữa bò và viêm da dị ứng

- (***) Martina Weber, Veit Grote, Ricardo Closa-Monasterolo, Joaquı´n Escribano, Jean-Paul Langhendries, Elena Dain, Marcello Giovannini, Elvira Verduci, Dariusz Gruszfeld, Piotr Socha, and Berthold Koletzko for The European Childhood Obesity Trial Study Group. Lower protein content in infant formula reduces BMI and obesity risk at school age: follow-up of a randomized trial1–5. AJCN. First published ahead of print March 19, 2014 as doi: 10.3945/ajcn.113.064071.

- Công ty TNHH Nestlé Việt Nam, khu Công nghiệp Biên Hòa 2, TP. Biên Hòa, Tỉnh Đồng Nai

Nguồn tham khảo:

1. Giáo sư Niels Raiha, Đại học Lund, Khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Malmö, Loạt bài trong Hội thảo Dinh dưỡng Nestlé năm 1994.

2. PGS. TS. Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ nhiệm bộ môn Nhi Đại học Y Dược TP HCM, Phó trưởng khoa Tiêu Hóa Bệnh viện Nhi Đồng 1, Bài phát biểu Bí quyết phòng ngừa sớm tránh béo phì cho trẻ trong Hội thảo Khởi đầu vững chắc khỏe mạnh dài lâu của Nestlé năm 2016.