Những lưu ý khi sử dụng kháng sinh điều trị viêm họng, viêm mũi xoang

Cẩn trọng khi chẩn đoán viêm họng

Nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính là bệnh nhiễm khuẩn ở đường thở như mũi, họng, đường dẫn khí… Trong đó, viêm họng là phản ứng viêm ở vùng hầu họng, amidan, vòm họng. Nguyên nhân có thể là do siêu vi hoặc vi trùng với tỷ lệ 90% ở người lớn, 70% trẻ em. Đây là bệnh lý thường gặp và được điều trị bằng kháng sinh do sợ biến chứng cũng như muốn giảm nhanh các triệu chứng khó chịu.

Đây cũng là nội dung đáng lưu ý tại Diễn đàn y khoa - Imexforum Medical với chủ đề "Điều trị kháng sinh thích hợp trong nhiễm khuẩn hô hấp người lớn và trẻ em" do Hội Phổi Việt Nam cùng Công ty Cổ phần Dược phẩm Imexpharm phối hợp tổ chức.

Diễn đàn quy tụ nhiều chuyên gia đầu ngành nhằm cung cấp phương pháp và kiến thức điều trị mới, đặc biệt là vấn đề sử dụng kháng sinh an toàn và hợp lý.

GS.TS.BS Phạm Kiên Hữu - Chủ tịch Liên chi hội Tai Mũi Họng TPHCM và các tỉnh phía Nam - Chủ tịch Chi hội Mũi Xoang TPHCM cho biết cần phân biệt rõ viêm họng do vi khuẩn hay siêu vi.

Theo đó, viêm họng do vi khuẩn thường có các triệu chứng như: khởi phát đột ngột, đau họng, sốt, nhức đầu, viêm VA, màng giả tải rác, hạch cổ…. Trong khi đó, viêm họng do siêu vi có các triệu chứng như viêm kết mạc, sổ mũi, ho, tiêu chảy.

Chẩn đoán viêm họng cần căn cứ theo tiêu chuẩn Centor. Đây là công cụ tính điểm nhằm xác định bệnh nhân nằm trong nhóm có nhiều khả năng. Theo Viện Sức khỏe và Thử nghiệm lâm sàng Vương quốc Anh (NICE), điểm Centor lớn hơn hoặc bằng 3 có thể xem xét dùng kháng sinh.

Trong đó, lưu ý đến việc sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm họng liên cầu tán huyết nhóm A (Group A Beta Hemolytic Streptococcus - GABHS) - là loại vi khuẩn thường gây bệnh đường hô hấp ở trẻ em, đứng thứ 2 sau nhiễm virus gây bệnh ở đường hô hấp. Ông Hữu cho biết có nhiều nguyên nhân dẫn đến thất bại khi dùng hoạt chất Penicillin điều trị như vi khuẩn mắc tiết men B-Lactamase để bất hoạt Penicillin;

Hoạt chất Amoxicillin-clavulanate là lựa chọn đầu tay trong điều trị viêm mũi xoang

Khi xác định viêm xoang do vi khuẩn, các chuyên gia cho rằng người bệnh cần theo dõi và có thể được áp dụng kháng sinh trong trường hợp không nặng, không đe dọa xảy ra biến chứng và có thể theo dõi sát diễn tiến bệnh. Trong đó, hoạt chất Amoxicillin - Clavulanate là lựa chọn đầu tay trong điều trị viêm xoang mũi cấp ở trẻ em.

Cũng theo các chuyên gia, để sử dụng Amoxicillin - Clavulanate hiệu quả cần tìm các sản phẩm chất lượng có tương đương sinh học với biệt dược, nguyên liệu đến từ châu Âu hoặc sản xuất tại các nhà máy đạt tiêu chuẩn EU-GMP, có mặt lâu đời trên thị trường.

Bên cạnh đó, liên quan đến lựa chọn kháng sinh trong điều trị nhiễm khuẩn hô hấp thường gặp của trẻ em, PGS.TS.BS Phan Hữu Nguyệt Diễm - Giảng viên cao cấp - Đại học Y dược TPHCM; Nguyên Trưởng khoa Nội tổng quát 2 - Hô hấp - Bệnh viện Nhi Đồng 1 cho biết, viêm phổi cộng đồng là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao nhất ở trẻ em. Đặc biệt ở nước đang phát triển, có tới 40/1.000 trẻ dưới 5 tuổi/năm mắc viêm phổi với tỷ lệ tử vong lên đến 16%.

Theo đó, việc lựa chọn kháng sinh để điều trị rất quan trọng, đối với vi khuẩn điển hình cần lựa chọn nhóm hoạt chất Beta Lactam (Amoxicillin, Cefuroxim), và sử dụng nhóm hoạt chất Macrolides, Quinolones, Tetracyclin cho vi khuẩn không điển hình.

Tại diễn đàn Imexforum Medical lần này, đại diện Imexpharm cho biết, hiện nay việc lạm dụng và sử dụng kháng sinh không đúng cách đang gây ra tình trạng kháng thuốc kháng sinh cao.

Ngoài ra, khi sử dụng kháng sinh không đạt chất lượng, không đủ nồng độ tiêu diệt vi khuẩn thì sẽ không có tác dụng điều trị mà còn khiến quá trình phát triển bệnh tăng lên và gây ra nhiều biến chứng.

Hiểu rõ điều này, nhiều năm qua, Imexpharm tập trung đầu tư vào công nghệ sản xuất khi sở hữu nhiều nhà máy đạt tiêu chuẩn EU-GMP với 3 cụm nhà máy và 11 dây chuyền. Nhờ đó, công ty đã sản xuất ra nhiều kháng sinh chất lượng cao từ nguyên liệu theo công nghệ Enzymatic đến từ Tây Ban Nha khi không sử dụng dung môi hóa chất trong quá trình sản xuất, với độ tinh khiết và ổn định cao, an toàn cho bệnh nhân và bảo vệ môi trường.

Hiện tại, danh mục sản phẩm của Imexpharm có nhiều loại kháng sinh chất lượng theo tiêu chuẩn châu Âu, hiệu quả cao trong điều trị nhiễm khuẩn tai mũi họng, hô hấp do vi khuẩn nhạy cảm và nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính cộng đồng.