Những cách điều trị bệnh Parkinson không dùng thuốc

Thuốc kê đơn có thể giúp quản lý các triệu chứng và thiết bị kích thích não sâu cấy trong não có thể giúp kiểm soát run - dấu hiệu đặc trưng của bệnh. Nhưng nhiều bệnh nhân Parkinson không biết về các phương pháp điều trị bổ sung hoặc thay thế có thể tạo ra sự khác biệt.

Bệnh Parkinson là một bệnh toàn thân. Bạn không thể chỉ điều trị nó bằng một cách. Thuốc có tác dụng tốt nhưng chúng không giải quyết được tất cả các vấn đề khác”, đó là giải thích của bác sĩ Dean Sutherland, bác sĩ chuyên khoa thần kinh và là một chuyên gia về bệnh Parkinson, ở Sarasota, Florida.

Bệnh Parkinson là gì?

Bệnh Parkinson xảy ra khi các tế bào sản sinh dopamine ở thân não bị chết. Không rõ nguyên nhân nào gây ra tình trạng này. Một số trường hợp (chưa đến 10%) có thể do di truyền. Phần lớn các trường hợp được cho là bị kích hoạt bởi phơi nhiễm môi trường, như tiếp xúc với hóa chất, bao gồm thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ hoặc thuốc diệt nấm.

Điều rõ ràng là không có dopamine - một chất dẫn truyền thần kinh cần thiết để khởi đầu vận động của toàn cơ thể - các triệu chứng của Parkinson sẽ bắt đầu xuất hiện.

Các triệu chứng vận động của bệnh Parkinson (ảnh hưởng đến vận động) bao gồm:

• Run không tự ý xảy ra khi nghỉ ngơi.

• Cứng khắp cơ thể.

• Vận động chậm (bradykinesia).

• Tư thế gù.

• Vấn đề với đi bộ và thăng bằng.

• Thiếu biểu cảm trên khuôn mặt (thường được gọi là “mặt nạ Parkinson”).

• Cơ bắp cứng đơ đột ngột khiến bệnh nhân cảm thấy như bị dính chặt xuống sàn.

Các triệu chứng không vận động của bệnh Parkinson bao gồm:

• Các vấn đề về đường tiêu hóa như chậm rỗng dạ dày, táo bón hoặc cả hai.

• Rối loạn tâm trạng như trầm cảm hoặc lo âu.

• Suy giảm nhận thức.

• Rối loạn giấc ngủ có thể liên quan đến cử động vô thức.

• Tụt huyết áp tư thế đứng.

• Các vấn đề về nuốt.

• Mất âm lượng giọng nói.

• Chảy nước dãi.

• Đau không giải thích được.

• Mất ngửi.

• Thay đổi chức năng tiết niệu (tăng tần suất và mức độ mót tiểu).

Tập thể dục là thuốc

Ngoài việc dùng thuốc, tập thể dục được coi là rất quan trọng để giúp kiểm soát các triệu chứng của bệnh Parkinson. Tập thể dục giải phóng dopamine vào cùng những vùng não như được kích thích bởi thuốc. Điều đó giúp ích cho các vấn đề về vận động như cứng, run và cứng đơ cơ bắp”, BS. Sutherland giải thích.

Vì dopamine cũng rất quan trọng để giúp điều chỉnh tâm trạng, tập thể dục có hiệu quả đối với trầm cảm nhẹ đến vừa. Một số bằng chứng thậm chí còn gợi ý rằng ba buổi tập nặng mỗi tuần có thể giúp làm chậm hoặc trì hoãn sự tiến triển của bệnh Parkinson.

Tuy nhiên, rất nhiều nghiên cứu cho thấy bất kỳ hình thức tập thể dục nào cũng giúp giảm các triệu chứng ở một mức độ nào đó.

Ví dụ, thái cực quyền và yoga đã được thấy là giúp giảm cứng cơ thể, cải thiện thăng bằng và sức khỏe. Và các lớp quyền anh đặc biệt thiết kế riêng cho người mắc bệnh Parkinson, đã được chứng minh là cải thiện dáng đi, sức bền, thăng bằng và chất lượng sống.

Tập thể dục cưỡng bức

Ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy đạp xe tại chỗ với tốc độ cao có thể giúp quản lý nhiều triệu chứng Parkinson. Jay Alberts, nhà nghiên cứu về bệnh Parkinson ​​tại Viện Thần kinh của Bệnh viện Cleveland, đã thấy rằng bệnh nhân Parkinson có thể đạp với tốc độ 80 vòng/phút trở lên, trong ba buổi, mỗi buổi 40 phút mỗi tuần, có thể cải thiện kết nối não, tăng sự khéo léo, giảm hoặc hết run, cải thiện tốc độ đi bộ và tăng khứu giác.

Nhiều bệnh nhân Parkinson Lốc không thể đạp với tốc độ cao, vì vậy Alberts đã cho bệnh nhân đạp xe đạp đôi, với một người khác cùng đạp để giữ tốc độ vòng/phút ở mức cao. Phương pháp này được gọi là tập thể dục cưỡng bức.

Các triệu chứng giảm trong khoảng tám tuần sau khi [bệnh nhân] ngừng tập. Điều này không chữa khỏi bệnh cho họ, nhưng chúng tôi đã làm chậm sự tiến triển của bệnh”.

Tuy nhiên, đừng mua một chiếc xe đạp đôi tại chỗ để cố tự tập thể dục cưỡng bức. Hiện tại trên thị trường chỉ có những loại xe truyền động lái trực tiếp, và việc sử dụng một thiết bị như vậy có thể mang lại bài tập aerobic nhưng sẽ không đem đén kết quả giống như trong nghiên cứu.

Các phương pháp điều trị Parkinson không dùng thuốc khác

Tập thể dục chỉ là một thành tố của điều trị hỗ trợ cho bệnh Parkinson. Những biện pháp khác bao gồm:

• Liệu pháp xoa bóp. Mát-xa trị liệu đã được chứng minh là có thể giúp giảm cứng và đau trong bệnh Parkinson.  Mát-xa giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh trong não.

• Châm cứu. Ở một số người, châm cứu có vẻ giúp giảm run, cứng cơ và đau.

• Ca hát. Có những báo cáo rằng ca hát giúp cải thiện âm lượng giọng nói và thậm chí cả các tương tác xã hội. Khi âm lượng giọng nói tốt hơn, người bệnh sẽ dễ đi ra ngoài giao lưu với bạn bè và dành thời gian với mọi người. Ngoài ra còn có các chương trình trị liệu ngôn ngữ giúp cải thiện âm lượng giọng nói.

• Vật lý trị liệu. Cách điều trị này có thể giúp cải thiện sự mềm dẻo, thăng bằng và dáng đi. Một số chương trình được thiết kế dành riêng cho những người mắc bệnh Parkinson, học cách bước dài hơn để giảm các vấn đề phổ biến đi bộ phổ biến như đi lảo đảo.

• Trị liệu nghề nghiệp. Các chuyên gia trị liệu có thể giúp cải thiện khả năng thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, như mặc quần áo hoặc đánh răng. Bạn có thể học cách sử dụng các công cụ thích ứng, như dụng cụ để để kéo khóa kéo hoặc cài khuy áo.

• Trị liệu nuốt. Chuyên gia trị liệu ngôn ngữ có thể giúp cải thiện khả năng nuốt, hoặc ít nhất là giúp người bệnh học cách sống với những khó khăn khi nuốt do bệnh Parkinson.

• Thủy trị liệu. Tham gia một lớp vật lý trị liệu trong hồ bơi giúp giảm bớt nỗi lo về té ngã và cho phép người mắc bệnh Parkinson vận động dễ dàng hơn hơn so với khi ở trên cạn.

Cẩm Tú

Theo US News