Hụt hẫng vì chứng xuất tinh sớm

Vấn đề này có thể ảnh hưởng đến niềm vui, hạnh phúc của cả hai và thường được gọi là “chưa đi đến chợ đã hết tiền”. Bệnh lý này cần được chữa trị để khắc phục tùy theo từng trường hợp.

Nguyên nhân gây nên

Tình trạng xuất tinh sớm có thể do nguyên nhân tâm lý và nguyên nhân thực thể. Về nguyên nhân tâm lý, để có thời gian giao hợp giữa nam và nữ một cách bình thường phải có sự thăng bằng nhịp nhàng giữa các quá trình hưng phấn và ức chế; khi hưng phấn quá mức có thể dẫn đến hiện tượng xuất tinh sớm; thực tế việc thủ dâm ở nam giới lâu dài có thể hình thành nên một phản xạ xuất tinh sớm có điều kiện, từ đó dẫn đến việc xuất tinh sớm trong những lần quan hệ tình dục thực sự về sau.

Về thực thể, có nhiều nguyên nhân khác nhau như: có sự quá tăng nhạy cảm của dương vật, bị mắc các bệnh viêm nhiễm vùng chậu hông; một số bệnh rối loạn nội tiết gồm suy sinh dục, mãn dục nam, tăng prolactin máu... đều có thể gây ảnh hưởng đến chức năng cương cứng dương vật và chức năng xuất tinh; ngoài ra còn có giả thiết cho rằng có sự tăng nhạy cảm của các thụ quan serotonin, sự tăng nhạy cảm của các thụ quan serotonin gồm thụ quan 5- HT2C (5-hydroxytryptamine receptor 2C) và 5-HT1A (5-hydroxytryptamine receptor 1A) ở thần kinh trung ương có thể dẫn đến hiện tượng xuất tinh sớm đã được nhiều nhà khoa học thừa nhận.

Chẩn đoán xác định

Trước tiên phải hỏi về bệnh lý mắc phải vì chẩn đoán xuất tinh sớm chủ yếu dựa vào hỏi bệnh. Các câu hỏi có thể chia thành các nhóm như: Câu hỏi để chẩn đoán được đặt ra là thời gian xuất tinh khoảng bao lâu? Thời gian xuất tinh IELT (intravaginal ejaculation latency time) được xác định là thời gian tính từ lúc đưa dương vật vào âm đạo cho tới khi xuất tinh. Có thể trì hoãn sự xuất tinh được không? Có cảm thấy hụt hẫng, thất vọng do sự xuất tinh sớm không? Câu hỏi để phân biệt xuất tinh sớm nguyên phát hay thứ phát được đặt ra là: Có bị xuất tinh sớm ngay từ lần quan hệ tình dục đầu tiên và trong mọi lần hoặc hầu như mọi lần, quan hệ tình dục với mọi bạn tình hay là trước đây xuất tinh bình thường, gần đây mới bị trục trặc?

Câu hỏi đánh giá rối loạn cương cứng dương vật được đặt ra là: dương vật có cương đủ cứng để thực hiện việc giao hợp không? Có bị khó khăn để duy trì độ cương cứng dương vật cho tới lúc xuất tinh khi quan hệ tình dục không? Có bao giờ phải cố gắng quan hệ tình dục để tránh mất độ cương cứng dương vật khi giao hợp không? Câu hỏi đánh giá sự ảnh hưởng lên mối quan hệ được đặt ra là: người bạn tình có thái độ như thế nào khi bị hiện tượng xuất tinh sớm? Sự xuất tinh sớm có tác động ảnh hưởng lên mối quan hệ chung của bản thân mình với người bạn tình hay không? Câu hỏi đánh giá ảnh hưởng lên chất lượng cuộc sống được đặt ra là: có phải tránh quan hệ tình dục với người bạn tình do sự mặc cảm không? Có cảm thấy lo âu, buồn chán vì sự xuất tinh sớm không? Ngoài ra, cần đặt các câu hỏi khác như: đã bao giờ sử dụng thuốc điều trị chống xuất tinh sớm chưa? Đã từng lạm dụng hoặc nghiện thuốc gì khác không? Có đang bị mắc một loại bệnh gì khác hay không?

Công cụ để chẩn đoán xác định cần căn cứ vào thời gian xuất tinh IELT và bảng câu hỏi đánh giá xuất tinh sớm PEDT (premature ejaculation diagnostic tool).

Điểm PEDT được tính bằng cách cộng điểm tất cả 5 câu hỏi:

1. Khi quan hệ, việc trì hoãn xuất tinh khó hay dễ, ở mức độ nào? (Hoàn toàn không có gì khó 0 điểm. Chỉ hơi khó một tí 1 điểm. Khá khó 2 điểm. Rất khó 3 điểm. Cực kỳ khó 4 điểm).

2. Trong vòng 6 tháng qua, khi quan hệ có những lần xuất tinh sớm nhiều hay ít, như thế nào? (Gần như không bao giờ hoặc không bao giờ 0 điểm. Ít hơn 1/2 số lần quan hệ 1 điểm. Khoảng 1/2 số lần quan hệ 2 điểm. Nhiều hơn 1/2 số lần quan hệ. Gần như thường xuyên hoặc luôn bị 4 điểm).

3. Có bao giờ khi quan hệ chỉ với rất ít kích thích cũng bị xuất tinh không? (Gần như không bao giờ hoặc không bao giờ 0 điểm. Ít hơn 1/2 số lần quan hệ 1 điểm. Khoảng 1/2 số lần quan hệ 2 điểm. Nhiều hơn 1/2 số lần quan hệ 3 điểm. Gần như thường xuyên hoặc luôn bị 4 điểm).

4. Có thấy thất vọng vì bị xuất tinh trước khi muốn không? (Hoàn toàn không 0 điểm. Hơi có 1 điểm. Có 2 điểm. Rất nhiều 3 điểm. Cực kỳ nhiều 4 điểm).

5. Liệu có lo lắng rằng thời gian xuất tinh sẽ làm cho bạn tình cảm thấy chưa được thỏa mãn không? (Hoàn toàn không lo lắng 0 điểm. Hơi lo lắng 1 điểm. Có lo lắng 2 điểm. Rất lo lắng 3 điểm. Cực kỳ lo lắng 4 điểm). Sau khi hỏi đủ 5 câu hỏi với số điểm của các câu hỏi được cộng lại thành tổng điểm, có thể đánh giá: Nếu tổng số điểm từ 8 trở xuống là không bị xuất tinh sớm. Nếu tổng số điểm bằng 9 hoặc 10 là có thể đang bị xuất tinh sớm. Nếu tổng số điểm từ 11 trở lên là bị xuất tinh sớm.

Khám lâm sàng chủ yếu để đánh giá các yếu tố nguy cơ và căn nguyên sinh bệnh gồm: khám thực thể bộ phận sinh dục và tuyến tiền liệt... Khám toàn thân để phát hiện bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hoá, bệnh tâm - thần kinh...

Xét nghiệm cận lâm sàng ít có giá trị cho việc chẩn đoán xuất tinh sớm. Tuy vậy có thể thực hiện một số xét nghiệm khi cần thiết như: xét nghiệm máu để xem kết quả của nội tiết tố, sinh hoá...; xét nghiệm nước tiểu...

Chẩn đoán xác định cần căn cứ vào kết quả trả lời các câu hỏi để khẳng định: Có xuất tinh sớm hay không? Nếu có xuất tinh sớm thì xuất tinh sớm có phải xảy ra sau rối loạn cương dương hoặc bệnh lý nào khác không? Xuất tinh sớm thuộc loại nguyên phát xảy ra ngay từ những lần quan hệ tình dục đầu tiên và trong mọi lần hoặc hầu như mọi lần quan hệ tình dục hay thứ phát khi trước đây xuất tinh bình thường nhưng gần đây mới bị trục trặc.

Điều trị can thiệp

Nguyên tắc điều trị ở những bệnh nhân có tình trạng xuất tinh sớm do rối loạn cương dương hoặc các bệnh lý khác thì nên điều trị rối loạn cương dương trước. Nếu xuất tinh sớm không phải do nguyên nhân khác thì điều trị tùy theo từng trường hợp: Với xuất tinh sớm nguyên phát phải ưu tiên điều trị bằng thuốc trước, phối hợp với điều chỉnh hành vi và liệu pháp tâm lý, có thể kết hợp với tư vấn về mối quan hệ. Với xuất tinh sớm thứ phát phải ưu tiên điều chỉnh hành vi và liệu pháp tâm lý, phối hợp với việc dùng thuốc, có thể kết hợp với tư vấn về mối quan hệ.

Điều trị chứng xuất tinh sớm bằng thuốc có thể thực hiện theo đường uống và đường gây tê tại chỗ. Các thuốc dùng bằng đường uống gồm: Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin không chọn lọc uống từ 25 - 50mg mỗi ngày hoặc uống 25mg khoảng 4 - 24 giờ trước khi quan hệ tình dục. Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin uống từ 20 - 40mg mỗi ngày hoặc 20mg uống khoảng 3 - 4 giờ trước khi quan hệ tình dục; uống từ 10, 20 - 40mg mỗi ngày hoặc 20mg khoảng 3 đến 4 giờ trước khi quan hệ tình dục; uống từ 25 - 200mg mỗi ngày hoặc 50mg uống khoảng 4 - 8 giờ trước khi quan hệ tình dục; uống 30 đến 60 mg, uống khoảng 1 đến 3 giờ trước khi quan hệ tình dục. Lưu ý liều dùng nên sử dụng từ liều thấp lên liều cao. Cho đến nay, Dapoxetine đã được phê chuẩn để điều trị xuất tinh sớm ở trên 50 quốc gia. Các thuốc dùng bằng đường gây tê tại chỗ gồm: thuốc dạng gel hoặc dạng xịt lên đầu dương vật trước khi giao hợp khoảng 20 - 30 phút; sau đó rửa sạch thuốc rồi mới quan hệ tình dục. Hiện nay tại Nhật Bản, Trung Quốc đã công bố kem điều chế từ thảo dược được sử dụng để điều trị chứng xuất tinh sớm.

Ngoài việc sử dụng thuốc, có thể điều trị bằng thủ thuật phong bế đám rối thần kinh cùng; đặt người bệnh ở tư thế quỳ, đầu thấp mông cao, xác định khe khớp xương sống ở giữa đoạn S5 - S6, sau đó tiêm 20ml dung dịch xylocain 0,5% vào khoang cùng; mỗi tuần thực hiện khoảng 1 - 2 lần và trong 5 - 6 tuần liên tục.

Việc điều trị bằng phương pháp phẫu thuật cắt bỏ dây thần kinh cảm giác ngoại vi quanh đầu dương vật nhằm mục đích làm giảm sự quá nhạy cảm ở đầu dương vật cũng có tác dụng hiệu quả.

Đồng thời phương pháp điều trị bằng điều chỉnh hành vi và liệu pháp tâm lý với sự hướng dẫn tập luyện cho người bị chứng xuất tinh sớm cũng có thể giúp kiểm soát được sự xuất tinh, có sự tự tin hơn trong quan hệ tình dục.

Theo BS Nguyễn Trâm Anh 

Sức khỏe & Đời sống