"Con đường" khiến người trẻ đột quỵ ngày càng đa dạng

"Hồi chuông" cảnh báo tỷ lệ đột quỵ gia tăng ở giới trẻ 

Tại Hội nghị Đột quỵ Thế giới năm 2022, các chuyên gia đã đưa ra cảnh báo về tỷ lệ gia tăng đột quỵ ở người trẻ. Minh chứng là mỗi năm trên thế giới có hơn 12,2 triệu ca đột quỵ não mới, trong đó hơn 16% xảy ra ở người trẻ 15-49 tuổi.

Riêng tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 200.000 ca bệnh đột quỵ. Trong đó, độ tuổi trung bình đột quỵ là khoảng 65 tuổi, độ tuổi dưới 45 tuổi chiếm khoảng 7,2%; đáng lưu ý là tỷ lệ nam giới bị đột quỵ cao gấp 2,5 lần nữ giới. 

Đột quỵ xảy ra không chọn thời gian, không chọn không gian nhưng để lại hậu quả vô cùng nặng nề cho gia đình và xã hội. Có quan niệm cho rằng đột quỵ chỉ xảy ra ở người cao tuổi, nên nhiều bạn trẻ hiện nay có tâm lý chủ quan, lơ là. Điều này đã khiến con đường dẫn đến đột quỵ ở giới trẻ ngày càng đa dạng và rút ngắn hơn. 

4 "con đường" chủ yếu dẫn đến đột quỵ ở người trẻ

Các chuyên gia cho biết tỷ lệ người trẻ bị đột quỵ được đưa đến bệnh viện cấp cứu trong vòng 6 giờ đầu vẫn còn thấp, chiếm tỷ lệ khoảng 33%, dẫn đến hậu quả vô cùng đáng tiếc. 

Theo Tiến sĩ, bác sĩ Chuyên khoa I Trịnh Thị Khanh - bác sĩ Nội thần kinh tại Thu Cúc TCI - hiện nay có rất nhiều "con đường" dẫn các bạn trẻ đến với "hung thần" đột quy. Trong đó, chuyên gia tóm gọn có 4 con đường chủ yếu. 

Chế độ ăn uống cũng như lối sống thiếu khoa học là con đường quen thuộc nhất và đang ngày càng phổ biến rộng rãi. Cụ thể, thói quen uống bia, rượu, sử dụng chất kích thích; hút thuốc lá; ăn nhiều thực phẩm chiên rán, thức ăn nhanh; thức khuya; căng thẳng thường xuyên; dư cân béo phì; ít vận động... cứ tích tụ ngày qua ngày làm gia tăng các bệnh lý huyết áp, rối loạn chuyển hóa mỡ máu, béo phì, thiếu máu não cục bộ và thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA)... Điều này khiến ngày càng nhiều người trẻ "đến" gần hơn với đột quỵ. Con đường này rất đáng báo động, theo bác sĩ Khanh.

Nhiều người trẻ hiện nay biết mình gặp các vấn đề về tim mạch nhưng chủ quan, không thăm khám hoặc không có biện pháp kiểm soát hiệu quả. Từ đó khiến các vấn đề như rối loạn nhịp tim, rung nhĩ, bệnh lý van tim... âm thầm diễn biến nặng, tạo ra những cục huyết khối trong tim và chúng theo dòng máu di chuyển tới não gây đột quỵ não. 

Hay một số người sinh ra đã có bất thường ở mạch máu (dị dạng mạch máu não) nhưng không có bất cứ triệu chứng nào nên không biết để kiểm soát nguy cơ. Khi khối phình mạch máu vỡ ra, dẫn đến đột quỵ xuất huyết não. Con đường này thường diễn ra lặng lẽ và rất ngắn, người bệnh đa số bị đột quỵ khi còn trẻ tuổi.

Huyết khối tĩnh mạch xoang gây tắc nghẽn, ứ máu trong tĩnh mạch não và dẫn đến xuất huyết mạch máu não, sưng não "con đường" dẫn đến đột quỵ. Thường gặp ở người bị rối loạn chức năng đông - cầm máu do liên quan đến các bệnh lý ác tính, viêm nhiễm mạn tính, phụ nữ đang mang thai, sau nạo phá thai, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai kéo dài... 

Gần 80% ca đột quỵ có thể phòng ngừa được, nếu…

Chứng kiến nhiều bệnh nhân bị đột quỵ khi tuổi đời còn rất trẻ, Tiến sĩ Khanh không khỏi tiếc nuối vì trong số những "con đường" kể trên, có nhiều con đường mà người trẻ hoàn toàn có thể phòng ngừa, "né tránh" để đột quỵ không xảy ra. 

Điển hình như xây dựng chế độ ăn uống, lối sống khoa học, lành mạnh hơn kết hợp thăm khám với bác sĩ khi thấy sức khỏe có dấu hiệu bất thường. Các vấn đề bệnh lý tim mạch, dị dạng mạch máu bẩm sinh, huyết khối xoang tĩnh mạch nếu được phát hiện sớm và kiểm soát kịp thời có thể phòng ngừa, theo dõi, xử trí, ngăn chặn biến chứng nguy hiểm. 

Hiện nay chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não - mạch não là một phương pháp ưu việt hàng đầu giúp tầm soát phát hiện sớm các bất thường ở não, mạch não như: dị dạng mạch máu não, huyết khối tĩnh mạch, u máu thể hang, thiếu máu não... 

"Nhiều bệnh nhân đã phát hiện chính xác nguyên nhân và tình trạng bệnh qua chụp MRI não tại TCI thời gian qua. Trong đó có những trường hợp phát hiện từ sớm nên điều trị đúng hướng và kịp thời, tránh hậu quả nặng nề", Tiến sĩ Khanh cho hay. 

Việc phát hiện và điều trị sớm giúp người bệnh thoát khỏi biến chứng đột quỵ, sớm hồi phục và trở lại cuộc sống tốt hơn. Vì vậy, chủ động kiểm tra, tầm soát sức khỏe vẫn là điều "nói mãi không thừa". Bác sĩ khuyến cáo, nếu có triệu chứng bất thường như: thường xuyên đau đầu, chóng mặt, mất ngủ, tê bì chân tay, suy giảm trí nhớ... người bệnh nên đi thăm khám ngay.

"Tại TCI, chúng tôi đã chẩn đoán và điều trị cho nhiều bệnh nhân gặp bất ổn về đầu não, hệ thần kinh. Trong đó nhiều trường hợp rất may mắn khi đã phát hiện sớm bệnh lý và điều trị kịp thời", Tiến sĩ Trịnh Thị Khanh chia sẻ.