Bệnh thận mạn - "kẻ giết người thầm lặng"

Hà An

(Dân trí) - Tại Việt Nam, ước tính cứ khoảng 10 người thì có một người mắc bệnh thận mạn và tỷ lệ mắc có xu hướng tăng. Bệnh thường tiến triển âm thầm, không có triệu chứng rõ cho đến khi trở nên nghiêm trọng.

Thực tế, có rất nhiều bệnh nhân được phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn, làm tăng nguy cơ tiến triển đến bệnh thận giai đoạn cuối và người bệnh phải điều trị thay thế thận. Điều này không chỉ làm suy giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mà còn gia tăng gánh nặng kinh tế cho gia đình và xã hội.

Tại Việt Nam, theo ước tính cứ khoảng 10 người thì có một người mắc bệnh thận mạn và tỷ lệ mắc bệnh thận mạn có xu hướng tăng theo thời gian. Nhu cầu điều trị lọc máu ngày càng tăng trong khi số lượng đơn vị chạy thận nhân tạo và cung cấp dịch vụ lọc máu chỉ đáp ứng được 30% nhu cầu trên cả nước. 

Theo thống kê, năm 2019, chi phí quản lý bệnh thận mạn cao hơn GDP bình quân đầu người, chi phí lọc máu cao gấp 4 lần so với chi phí điều trị bệnh thận mạn ở giai đoạn sớm. 

Vì thế, việc sàng lọc, phát hiện sớm và điều trị kịp thời cho bệnh nhân bệnh thận mạn sẽ giúp làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận, ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh tới điều trị thay thế thận từ đó mang lại những lợi ích đáng kể cho ngành y tế.

Nhằm nâng cao hiệu quả chăm sóc bệnh nhân bệnh thận mạn, Hội Tiết niệu - Thận học Việt Nam vừa công bố hướng dẫn cập nhật về điều trị bệnh thận mạn. Đây là tài liệu chuyên môn do các chuyên gia đầu ngành của hội phối hợp cùng Bộ Y tế soạn thảo và ban hành. 

Bệnh thận mạn - kẻ giết người thầm lặng - 1

Giáo sư Võ Tam, Phó Chủ tịch Hội Tiết niệu - Thận học Việt Nam (Ảnh: BTC).

Phát biểu tại hội nghị khoa học thường niên lần thứ 18 của hội, diễn ra trong 3 ngày 22-24/8 tại TP Huế, Giáo sư Võ Tam, Phó Chủ tịch Hội Tiết niệu - Thận học Việt Nam, cho biết, năm 2024 được coi là bước ngoặt với chuyên ngành thận học khi cả trên thế giới và tại Việt Nam đều công bố khuyến cáo điều trị và hướng dẫn thực hành. 

"Đây là cơ sở giúp các bác sĩ lâm sàng phát hiện sớm và điều trị kịp thời, cải thiện tiên lượng và chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân bệnh thận mạn. Nó cũng mở ra hy vọng cho rất nhiều người mắc bệnh thận mạn vì đã từ lâu không có nhiều tiến bộ trong điều trị bệnh lý này", GS Tam nói. 

Theo bà Cyndy Bautista-Galimpin, Tổng Giám đốc Boehringer Ingelheim Việt Nam, các bệnh tim mạch, thận, chuyển hóa đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Vì thế, chúng ta cần có các giải pháp để giảm thiểu các gánh nặng về bệnh tật. 

Hướng dẫn cập nhật về điều trị bệnh thận mạn được ban hành lần này bao gồm các tiến bộ để ngăn ngừa các biến chứng tim mạch, thận, chuyển hóa. Nhờ vậy, các chuyên gia y tế Việt Nam có nhiều giải pháp hơn để nâng cao chất lượng cuộc sống của các bệnh nhân bệnh thận mạn.

Hướng dẫn này là cơ sở để các bác sĩ có thể áp dụng trong thực hành lâm sàng nhằm tối ưu bảo vệ bệnh nhân bệnh thận mạn và giảm gánh nặng cho ngành y tế. Hướng dẫn đã nhấn mạnh vai trò của nhóm thuốc ức chế SGLT2 trong làm chậm tiến triển bệnh thận mạn. 

Bệnh thận mạn - kẻ giết người thầm lặng - 2

Khi bệnh thận mạn tiến triển nặng đến suy thận giai đoạn cuối, người bệnh cần phải lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống (Ảnh minh họa: N.P).

Những ai có nguy cơ mắc bệnh thận mạn

Bệnh thận mạn là tình trạng chức năng thận bị suy giảm hoặc ngừng hoạt động nên không thể đào thải các chất độc và dịch thừa ra khỏi cơ thể. Bệnh có thể dẫn tới hàng loạt các biến chứng. Khi bệnh tiến triển nặng đến suy thận giai đoạn cuối, người bệnh cần phải lọc máu hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

Bệnh thận mạn là một căn bệnh nguy hiểm, thường tiến triển âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng. 

Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh thận mạn là những người có tiền sử hoặc đang mắc ít nhất một bệnh lý như đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch (suy tim, bệnh tim thiếu máu cục bộ…), thừa cân, béo phì, suy thận cấp, tổn thương thận cấp, sỏi thận, sỏi niệu và các bệnh hệ thống. 

Những người có nguy cơ cao cần kiểm tra định kỳ để sàng lọc, phát hiện và điều trị sớm bệnh thận mạn. Bệnh có thể được chẩn đoán sớm thông qua xét nghiệm máu và nước tiểu.

Sàng lọc bệnh thận mạn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe thận và đảm bảo rằng bạn không bỏ lỡ cơ hội điều trị hiệu quả nhất khi bệnh còn ở giai đoạn sớm.