Bệnh nhân hát vang bài "Quảng Bình quê ta ơi" khi đang được mổ u não

Chiều 26/3, sau 4 ngày được mổ u não khi bản thân đang thức, anh Cảnh tỉnh táo, tự đi lại, giới thiệu bản thân vốn là một bác sĩ, hiện đang làm Chủ tịch Hội chữ thập đỏ Quảng Bình.

"Tôi nhớ khi đó, sau khi hát xong bài hát, tôi đang nằm trên bàn mổ, đang được bác sĩ mổ nhưng tôi đã nói với thầy Hệ, tôi thấy sung sướng, hạnh phúc. Tôi đã có thể bấm đếm ngón tay theo yêu cầu của bác sĩ, việc mà trước khi phẫu thuật tôi không thể thực hiện do ảnh hưởng khối u não", anh Cảnh cho biết thêm.

PGS.TS Đồng Văn Hệ, Phó Giám đốc BV Việt Đức, Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật thần kinh cho biết, bệnh nhân Cảnh là ca thứ 3 được mổ u não bằng kỹ thuật thức tỉnh (mổ khi bệnh nhân đang tỉnh táo). Trong đó, 2 ca đầu với sự cộng tác với chuyên gia Nhật Bản, còn ca bệnh này, do các bác sĩ BV Việt Đức thực hiện hoàn toàn.

Bệnh nhân Cảnh vốn là một bác sĩ. Đầu tháng 1/2019 anh đi khám vì đâu đầu, yếu tay, tê bì tay trái và được phát hiện khối u nên ra Hà Nội kiểm tra lại, xin điều trị.

"Chúng tôi xác định bệnh nhân có khối u não chỉ khoảng 2cm nhưng ở vị trí nguy hiểm, nằm ở vùng chức năng vận động, ngôn ngữ. Vì thế, khi phẫu thuật lấy khối u hoàn toàn có nguy cơ gây liệt, ảnh hưởng ngôn ngữ nếu động vào vùng chức năng này", PGS Hệ cho biết.

Khi giới thiệu cho bệnh nhân phương pháp mổ thức tỉnh, mổ khi người bệnh còn thức để có thể phối hợp với bác sĩ kiểm tra chắc chắn khi phẫu thuật không làm tổn thương vùng chức năng này, bệnh nhân Cảnh đã tìm hiểu thêm ở Singapore, Mỹ và quyết định đồng ý phẫu thuật.

BS Trịnh Thu Huyền phụ trách gây mê chia sẻ, đã có sự phối hợp nhịp nhàng với phẫu thuật viên là PGS.TS Đồng Văn Hệ. Ca mổ kéo dài 3 giờ đồng hồ, bệnh nhân ngủ 2 tiếng, còn 1 tiếng thức và tỉnh táo hoàn toàn để phối hợp với bác sĩ làm phẫu thuật.

"Khi bệnh nhân thức tỉnh, trong lúc phẫu thuật viên lấy u, bác sĩ hỗ trợ vẫn kiểm tra được việc lấy khối u có chạm vào vùng chức năng không bằng cách yêu cầu bệnh nhân làm theo mệnh lệnh", BS Huyền chia sẻ.

Trong ca phẫu thuật, luôn có một bác sĩ đứng cạnh bệnh nhân để ở thời điểm bệnh nhân được "đánh thức" sẽ nói chuyện, yêu cầu bệnh nhân cử động tay, chân, hát... để quan sát xem có bình thường hay không. 

"Dù hát là sở đoản, nhưng tôi đã hát trọn bài “Quảng Bình quê ta ơi”, nói đủ các loại chuyện cùng các bác sĩ. Tôi cố giữ lạc quan, bình tĩnh vì phương pháp này đòi hỏi sự hợp tác của người bệnh. Chỉ cần sợ hãi, không cộng tác, ho, hoảng sợ... ca mổ thức tỉnh sẽ không thể tiếp tục. Mà mổ gây mê hoàn toàn sẽ không thể đánh giá được quá trình lấy khối u có gây liệt, ảnh hưởng ngôn ngữ hay không", anh Cảnh chia sẻ.

PGS Hệ cho biết thêm, nếu ở nước ngoài, mổ khối u ở vùng chức năng như ngôn ngữ bên cạnh bác sĩ sẽ có sự hỗ trợ của chuyên gia ngôn ngữ để kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường ngôn ngữ, cho thấy việc phẫu thuật chạm vào vùng chức năng nguy hiểm.

Để lựa chọn được bệnh nhân mổ thức tỉnh cũng rất khó khăn. Do tiếng kêu máy khoan, kim loại va đập… cũng là áp lực lớn với bệnh nhân. Tại Nhật, có khoảng 5% ca phẫu thuật thức tỉnh phải huỷ vì bệnh nhân không thể phối hợp.