Ông Đinh La Thăng có vai trò gì trong "phi vụ" 59 triệu USD?

Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an vừa đề nghị truy tố ông Đinh La Thăng, cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), và 9 đồng phạm về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng.

Không đủ năng lực vẫn chỉ định thầu

Theo kết luận điều tra, ngày 12/9/2008, Công ty cổ phần hóa dầu và nhiên liệu sinh học dầu khí (PVB) có quyết định về việc phê duyệt hồ sơ mời sơ tuyển gói thầu TK05 xây dựng nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu tại huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ. Công ty cổ phần xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) không đáp ứng được về yêu cầu năng lực, kinh nghiệm mà hồ sơ mời sơ tuyển quy định nên đã xin gia hạn thời gian nộp hồ sơ và hạ một số tiêu chí đánh giá năng lực kỹ thuật, năng lực tài chính và kinh nghiệm nhà thầu nhưng PVB không đồng ý.

Ngày 8/10/2008, PVC có công văn gửi PVB thông báo thành lập liên danh PVC/Alfa Laval/Deelta-T tham gia sơ tuyển gói thầu TK05. Ngày hôm sau, liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Deelta-T nộp hồ sơ dự thầu sơ tuyển.

Tại thời điểm đóng sơ tuyển, có 6 nhà thầu nộp hồ sơ tham gia. Kết quả chấm sơ tuyển cả 6 nhà thầu đều chưa đạt 100% tiêu chí đánh giá về năng lực, kinh nghiệm mà hồ sơ mời sơ tuyển quy định. 

Mặc dù, biết PVC chưa từng thực hiện dự án nào về lĩnh vực Ethanol và tình hình tài chính của PVC đang lâm vào tình trạng khó khăn nhưng ông Đinh La Thăng đã chủ trì nhiều cuộc họp của tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, định hướng giao thầu cho PVC thực hiện dự án.

Thực hiện chỉ đạo của PVN về việc chỉ định nhà thầu cho dự án Ethanol Phú Thọ, PVB đã không tổ chức đấu thầu theo kế hoạch mà chuyển sang lập hồ sơ yêu cầu để phát hành cho liên danh nhà thầu PVC/Alfa/Delta-T theo quy định chỉ định.

Biết rõ liên danh PVC/Alfa Laval/Delte-T không đủ năng lực, kinh nghiệm đối với yêu cầu thực hiện gói thầu TK05 nên PVB và PVC chỉ đàm phán về giá và nội dung hợp đồng EPC để ký kết hợp đồng. Sau khi đàm phán thì các bên quyết định giá trọn gói thầu là 59,18 triệu USD. Tuy nhiên, sau đó, qua quá trình đàm phán, PVB tự nhận thực hiện các hạng mục như hệ thống thiết bị cảng, cầu cảng, sân tennis, cây xanh với tổng giá trị là 1,15 triệu USD. Do đó, tổng giá trị hợp đồng trọn gói là 58 triệu USD. Theo đó, PVC chịu trách nhiệm thiết kế chi tiết, mua sắm thiết bị khu phụ trợ, xây dựng nhà máy chính, lắp đặt toàn bộ thiết bị và phối hợp với Alfa Laval chạy thử liên động nhà máy trị giá 43,1 triệu USD. Alfa Laval chịu trách nhiệm cung cấp bản quyền công nghệ, thiết kế công nghệ tổng thể FEED cho dự án, cung cấp toàn bộ thiết bị và vận hành thử nhà máy trị giá 14,9 triệu USD.

Ngày 25/9/2009, ông Đinh La Thăng có bút phê đề nghị cấp dưới chỉ đạo PVC phải có biên bản họp HĐQT, có nghị quyết tự nguyện nhận thầu, đảm bảo đủ chi phí không lỗ.

Vi phạm Luật Xây dựng

Trong quá trình thực hiện hợp đồng EPC, khi dự án Ethanol Phú Thọ không được thực hiện đúng tiến độ, PVC đã có các báo cáo, tự thừa nhận liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu Tk05, nên bị chậm tiến độ. Ngày 27/3/2013, dự án Ethanol Phú Thọ dừng thi công. Lý do tạm ngừng dự án được đưa ra là do PVC có ít kinh nghiệm quản lý và kết nối các giao diện về công nghệ của dự án nhiên liệu sinh học và gặp khó khăn về tài chính. Từ đó, PVC đơn phương dừng thi công dự án và chưa có hạng mục nào được bàn giao.

Kết quả điều tra cho thấy, hồ sơ đề xuất do liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T lập ra không đưa ra chứng chỉ hành nghề, giấy chứng nhận đối với chủ nhiệm thiết kế, chủ trì thiết kế công trình, không đề xuất được vị trí chỉ huy trưởng công trường là vi phạm Luật Xây dựng năm 2003 về yêu cầu lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng.

Theo cơ quan điều tra, với vai trò là Chủ tịch HĐQT PVN, trưởng ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học PVN, mặc dù từ cuộc họp ngày 7/5/2009, ông Đinh La Thăng biết liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T không đủ năng lực, kinh nghiệm để thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ nhưng vẫn chủ trì, kết luận các cuộc họp ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiêu liệu sinh học về chủ trương chỉ định thầu, chỉ đạo quyết liệt và quyết định giao liên danh nhà thầu PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu TK05 dự án Ethanol Phú Thọ theo hình thức chỉ định thầu.

 Xuân Duy