Nam shipper bị tài xế Lexus đánh: Khi xu hướng bạo lực ngày càng gia tăng

Ngày 14/2, Công an quận Tây Hồ, TP Hà Nội, đã khởi tố bị can, bắt tạm giam Tống Anh Tuấn (43 tuổi, trú tại phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân, Hà Nội) về tội Cố ý gây thương tích.

Tuấn bị cáo buộc đã dùng tay, chân, mũ bảo hiểm để đánh anh Nguyễn Xuân Hưng (người giao hàng) tại ngõ 310 Nghi Tàm, quận Tây Hồ, Hà Nội. Hậu quả, anh Hưng bị chấn động não, tỷ lệ tổn hại thương tích là 3%.

Trước đó, tại Đà Nẵng, một nam shipper cũng đã bị 3 đối tượng đánh hội đồng dẫn đến tử vong. Cả 3 sau đó cùng bị khởi tố về tội Cố ý gây thương tích.

Sau 2 vụ việc liên tiếp có phần tương tự nhau, Thượng tá Đào Trung Hiếu (Tiến sĩ Tội phạm học) đã có những chia sẻ với phóng viên Dân trí, dưới góc độ của một chuyên gia.

Xu hướng hành xử bằng nắm đấm càng trở nên phổ biến

Nhìn lại hậu quả của 2 vụ việc nêu trên, Thượng tá Đào Trung Hiếu cho rằng đây không còn là những sự việc đơn lẻ, mà đã trở thành dấu hiệu cảnh báo về cách ứng xử đầy bạo lực đang lan rộng trong xã hội, khiến không ít người giật mình về xu hướng gia tăng bạo lực trong đời sống hiện đại.

Theo ông Hiếu, những mâu thuẫn nhỏ nhặt trong giao tiếp, thay vì được giải quyết bằng đối thoại, lại nhanh chóng leo thang thành xung đột nghiêm trọng.

"Trong bối cảnh áp lực cuộc sống gia tăng và mạng xã hội thúc đẩy sự bộc lộ cảm xúc mạnh mẽ, xu hướng hành xử bằng nắm đấm thay vì lời nói càng trở nên phổ biến. Đáng lo ngại hơn, những vụ việc này được chia sẻ rộng rãi, làm gia tăng cảm giác bất an trong cộng đồng, khiến không ít người hoài nghi về sự an toàn của chính mình", Thượng tá Hiếu nói.

Ông Hiếu cho hay các vụ tấn công này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến nạn nhân, mà còn để lại hậu quả nghiêm trọng về mặt tâm lý đối với những người lao động trong ngành giao hàng.

"Đây là công việc vốn đã tiềm ẩn nhiều rủi ro như tai nạn giao thông, lừa đảo, nhưng giờ đây họ phải đối mặt với nỗi lo bị hành hung bất cứ lúc nào.

Nhiều shipper đã thẳng thắn bày tỏ rằng họ cảm thấy mất niềm tin vào sự an toàn của nghề nghiệp và lo lắng khi tiếp tục công việc. Một số người thậm chí đã cân nhắc từ bỏ nghề vì sợ nguy cơ bị tấn công", vị Tiến sĩ chia sẻ.

Theo Thượng tá Hiếu, dưới góc độ pháp lý, hành vi tấn công shipper có thể bị xử lý hành chính hoặc hình sự, tùy vào mức độ nghiêm trọng.

Với xử phạt hành chính, nếu hành vi không gây thương tích nghiêm trọng, đối tượng có thể bị phạt 2-5 triệu đồng, theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP. Còn trong trường hợp gây thương tích nặng, người vi phạm sẽ bị khởi tố theo Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015, về tội Cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe người khác, với mức án từ 6 tháng đến 20 năm tù, thậm chí chung thân nếu hậu quả nghiêm trọng.

Điều gì dẫn đến hiện tượng này?

"Những vụ việc hành hung shipper là lời cảnh báo nghiêm khắc về cách ứng xử thiếu kiểm soát trong xã hội hiện đại. Nếu không có biện pháp ngăn chặn, tình trạng này sẽ tiếp tục leo thang, gây bất ổn trật tự và làm xói mòn niềm tin vào sự an toàn của cộng đồng", ông Hiếu nói và cho rằng việc bảo vệ shipper không chỉ là bảo vệ quyền lợi của một nhóm lao động, mà còn là bảo vệ sự văn minh, tử tế trong cách đối nhân xử thế. 

Là một chuyên gia tội phạm học, ông Hiếu phân tích 5 nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạo lực đường phố, đặc biệt là đối với các shipper.

Một là, áp lực công việc và hành vi giao thông của shipper: Nhiều shipper phải đối mặt với áp lực giao hàng đúng giờ, dẫn đến việc họ thường xuyên phóng nhanh, vượt ẩu, hoặc sử dụng điện thoại khi lái xe để tìm địa chỉ giao hàng.

Những hành vi này không chỉ gây nguy hiểm cho chính họ mà còn dễ dẫn đến va chạm, mâu thuẫn với người tham gia giao thông khác, tạo điều kiện cho các xung đột leo thang thành bạo lực.

Hai là, thiếu kỹ năng giải quyết mâu thuẫn: Cả shipper và người dân tham gia giao thông có thể thiếu kỹ năng xử lý xung đột một cách hòa bình. Khi xảy ra va chạm hoặc hiểu lầm, thay vì giải quyết bằng đối thoại, nhiều người chọn cách phản ứng bằng bạo lực, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Ba là, tâm lý thờ ơ và thiếu can thiệp từ cộng đồng: Trong nhiều trường hợp, người xung quanh chứng kiến các vụ bạo lực nhưng không can thiệp hoặc báo cáo kịp thời, tạo điều kiện cho hành vi bạo lực tiếp diễn. Sự thờ ơ này có thể xuất phát từ tâm lý ngại va chạm hoặc thiếu niềm tin vào hiệu quả của việc can thiệp.

Bốn là, chưa có biện pháp răn đe đủ mạnh: Mặc dù pháp luật đã quy định các hình phạt cho hành vi bạo lực, nhưng việc thực thi có thể chưa đủ nghiêm minh hoặc chưa tạo được sự răn đe cần thiết. Điều này có thể khiến một số người coi thường pháp luật và tiếp tục có những hành vi bạo lực. 

Năm là, ảnh hưởng từ môi trường xã hội và gia đình: Môi trường sống thiếu lành mạnh, bạo lực gia đình, hoặc tiếp xúc thường xuyên với các nội dung bạo lực trên phương tiện truyền thông có thể hình thành thói quen sử dụng bạo lực như một cách giải quyết vấn đề.

Cần cải thiện điều kiện làm việc của shipper

Trước tình trạng trên, để giảm thiểu và ngăn chặn tình trạng bạo lực đối với shipper, ông Hiếu cho rằng cần có sự phối hợp từ nhiều phía.

Đối với shipper, những người này cần được cung cấp các kỹ năng giao tiếp, được học các khóa học về quản lý cảm xúc và giải quyết xung đột một cách hòa bình. Bên cạnh đó, theo ông Hiếu, các shipper cũng cần được công ty giao hàng nâng cao điều kiện làm việc như giảm bớt áp lực về thời gian, cung cấp các khóa đào tạo về an toàn giao thông và kỹ năng xử lý tình huống...

Với các cơ quan chức năng, ông Hiếu nhận định lực lượng này cần xử lý nghiêm các hành vi bạo lực để tạo tính răn đe và nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.

Còn về cộng đồng, ông Hiếu nhấn mạnh về ý thức và khuyến khích người dân không thờ ơ trước các hành vi bạo lực, tham gia can thiệp hoặc báo cáo kịp thời để ngăn chặn các vụ việc leo thang.

"Việc giải quyết vấn đề bạo lực đối với shipper đòi hỏi sự chung tay từ cá nhân, cộng đồng và các cơ quan chức năng để xây dựng một môi trường làm việc và sinh hoạt an toàn, văn minh", Thượng tá Đào Trung Hiếu nói.