Đại án VNCB: Y án Phạm Công Danh 30 năm tù, bác kháng cáo 25 bị cáo

Ngày 24/1, sau gần một tháng xét xử và nghị án, TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên phạt bị cáo Phạm Công Danh (cựu Chủ tịch Ngân hàng Xây dựng Việt Nam – VNCB) mức án 18 năm tù về tội "Cố ý làm trái quy định trong quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng", 20 năm tù về tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng". Tổng hợp hình phạt bị cáo phải nhận 30 năm tù - mức án cao nhất của hình phạt có thời hạn. Đây cũng là mức án mà phiên toà sơ thẩm đã tuyên phạt đối với bị cáo Danh, thời hạn tù áp dụng từ ngày 29/7/2014.

HĐXX nhận định, từ khi Phạm Công Danh nắm quyền kiểm sát, chi phối ngân hàng VNCB đã liên tiếp mắc hàng loạt sai phạm. Cụ thể, bị cáo Danh đã dùng các công ty do mình thành lập để ký hợp đồng khống, rút tiền từ VNCB ra để chi tiêu cá nhân và trả nợ cho Tập đoàn Thiên Thanh (do Danh làm Tổng giám đốc).

Trong thời gian ngắn từ tháng 12/2012 đến tháng 5/2014, Phạm Công Danh đã đề ra chủ trương, chỉ đạo, tổ chức phân công cho những nhân viên dưới quyền của VNCB và những làm thuê tại Tập đoàn Thiên Thanh thực hiện nhiều hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho VNCB hơn 9.000 tỉ đồng. Đến thời điểm khởi tố vụ án (26/7/2014), vốn chủ sở hữu của VNCB âm hơn 18.000 tỉ đồng, tổng số nợ phải trả là 38.255 tỉ đồng.

Cũng bị truy tố về hai tội danh trên, bị cáo Phan Thành Mai (45 tuổi, nguyên Tổng giám đốc VNCB) nhận 22 năm tù; Mai Hữu Khương 20 năm tù; Hoàng Đình Quyết 19 năm tù. HĐXX quyết định không chấp nhận kháng cáo của 25 bị cáo, 27 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan, giữ nguyên toàn bộ bản án sơ thẩm ngày 9/9/2016 của TAND TP.HCM. HĐXX nhận thấy gây thiệt hại từ 1 tỷ đồng trở lên đặc biệt nghiêm trọng sẽ chịu 10 năm tù, tòa chỉ xử phạt dưới khung hình phạt nên không chấp nhận kháng cáo.

Liên quan đến số tiền hơn 5.000 tỷ đồng, tại toà bà Trần Ngọc Bích và 13 người liên quan kháng cáo về số tiền 5190 tỷ đồng, bà Bích và những người bảo vệ lập luận rằng số tiền trên của bà Bích là do sai phạm của cán bộ ngân hàng VNCB. Số tiền 5.190 tỷ đồng là hoạt động nhiệm vụ bình thường của chi nhánh không cần phải báo cáo cấp trên, các bị cáo không phải chịu trách nhiệm hình sự với các khoản vay này.

HĐXX cho rằng vấn đề các luật sư nêu ra không có căn cứ chấp nhận, vì biên bản trên là cơ sở để cho vay, đây là hành vi che đậy trái quy định. Số tiền 5.190 tỷ đồng được giải ngân trước là vi phạm quy định cho vay của thống đốc ngân hàng Nhà Nước Việt Nam. Do đó, số tiền này là vật chứng vụ án, cần được thu hồi trả lại VNCB như án sơ thẩm là có căn cứ. Do đó số tiền trên không được tất toán cho các khoản vay của bà Trần Ngọc Bích, ông Trần Qúy Thành và các cá nhân liên quan, vì vậy giao các sổ tiết kiệm cho VNCB được xem là chưa tất toán nên kháng cáo của Trần Ngọc Bích, Trần Qúy Thanh và các cá nhân có sổ tiết kiệm không có căn cứ chấp nhận.

Đối với đề nghị của VKS cấm xuất cảnh với những người đã bị khởi tố và đề nghị xem xét trách nhiệm hình sự tại tòa phúc thẩm, tòa cho biết việc cấm xuất cảnh là biện pháp hành chính, quá trình điều tra vụ án giai đoạn hai, nếu xét thấy cần thiết thì Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an sẽ có quyết định. Với đề nghị của VKS về việc làm rõ các khoản tiền lãi mà Trần Ngọc Bích, Trần Quý Thanh đã nhận để truy thu thuế thu nhập cá nhân và làm rõ hành vi trốn thuế, HĐXX ghi nhận ý kiến này, đề nghị cơ quan điều tra xem xét theo quy định của pháp luật.

Đối với kháng cáo của bà Quách Kim Chi (vợ bị cáo Danh) yêu cầu giải tỏa kê biên các tài sản tại Hồ Văn Huê, nhà biệt thự tại Bình Chánh, quyền sử dụng đất và nhà tại Nguyễn Trọng Tuyển (Q. Tân Bình), số tiền 621.000 USD và đồng hồ, nhẫn. HĐXX xét thấy Thiên Thanh có vốn điều lệ do 2 thành viên góp vốn, trong đó Quách Kim Chi là 20%. Tại phúc thẩm, Quách Kim Chi chỉ xuất trình được các báo cáo chưa đủ cơ sở chứng minh bà Chi đủ 20% góp vốn. Hơn nữa, bà Chi cho biết không biết hành vi của ông Phạm Công Danh. Theo Tòa, việc giải tỏa kê biên các tài sản trên là đúng, có căn cứ. Về số tiền 621.000 USD, kháng cáo Quách Kim Chi là không có cơ sở chấp nhận.

Xét kháng cáo của các ông bà Hứa Thị Phấn, Hồ Trọng Thắng... đề nghị hủy quyết định vụ án liên quan đến bà Phấn, ông Hoàng Văn Toàn là đúng thẩm quyền; không chấp nhận kháng cáo của các ông bà, Linh, Phấn, Thắng.

Tòa tuyên thu hồi 5.190 tỉ đồng là vật chứng của hành vi cố ý làm trái quy định của nhà nước. Do tiền bị thu hồi nên bị cáo Phạm Công Danh còn nợ ông Thanh, bà Bích số tiền 5.190 tỉ đồng. Đây là số tiền gây nhiều tranh cãi trong vụ án.

Trung Kiên - Xuân Duy