Xu hướng "học sinh giỏi" tại nơi làm việc

Một hiện tượng đã xuất hiện tại Trung Quốc. Theo đó, những người đạt được thành công trong học tập đang ngày càng dễ bị lợi dụng ở nơi làm việc.

Những thứ gọi là "học sinh kiểu mẫu" là sản phẩm của hệ thống giáo dục truyền thống của Trung Quốc vốn nhấn mạnh đến việc vâng lời giáo viên, tuân theo mệnh lệnh của phụ huynh, không ngừng theo đuổi sự xuất sắc.

Con đường tưởng chừng như tích cực này có thể vô tình tạo tiền đề cho những thử thách khi trưởng thành, khó thoát khỏi sự tuân phục quyền lực đã "ăn sâu vào máu".

Những người này thường chọn cách làm việc "điên cuồng", hoàn thành nhiệm vụ trước khi được giao để cấp trên khen ngợi và công nhận.

Một đặc điểm khác là sự tự phản ánh quá mức. Khi phải đối mặt với áp lực làm việc và bị cấp trên chỉ trích, "những cá nhân gương mẫu" thường cho rằng, mọi khuyết điểm đều là lỗi của mình.

Một số người thậm chí cảm thấy xấu hổ. Những lời chê bai của cấp trên có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của họ.

Mặc dù ban đầu, họ là những ứng viên lý tưởng cho vị trí công việc, cuối cùng, họ lại phải đối mặt với sự bóc lột nhiều nhất.

Tháng 1 năm nay, nhóm nhân sự thường "đau lòng và hoang mang" tại công sở thành lập cộng đồng mang tên "Nạn nhân của tâm lý học sinh ngoan" trên Douban - trang web dịch vụ trên mạng xã hội Trung Quốc.

Theo SCMP, cộng đồng này phát triển nhanh chóng, thu hút hơn 77.000 thành viên trên Douban chỉ sau 7 tháng. Theo yêu cầu của nhóm, các thành viên đều thực hiện phương châm "tạm biệt kiểu sống ngoan ngoãn 2 ngày".

Các thành viên chia sẻ kinh nghiệm trở thành "sinh viên gương mẫu" và phân tích tâm lý này cản trở sự phát triển nghề nghiệp, gây tổn hại đến sức khỏe tâm lý như thế nào.

Trong bài đăng được chia sẻ vào ngày 18/8 trên cộng đồng "Nạn nhân của tâm lý học sinh ngoan", một người cho rằng, việc tuân theo quyền lực vô điều kiện có thể khiến con người tổn thương.

"Tôi chọn cách đối phó nơi công sở bằng cách tự động hoàn thành các nhiệm vụ do người khác yêu cầu trước khi họ ra lệnh. Bằng cách này, tôi có thể tránh bị sếp hạch sách.

Vì vậy, lấy lại quyền tự chủ là chìa khóa. Hãy tự đưa ra quyết định, chịu trách nhiệm và lấy lại cảm giác kiểm soát cuộc sống của mình", người này nói.

Wang Fang - giáo sư tâm lý học, Đại học Sư phạm Bắc Kinh, Trung Quốc - chia sẻ với The Beijing News: "Từ góc độ tâm lý học, cái giá cơ bản của tâm lý này là sự biến mất con người thật của một người".

Giáo sư Wang Fang cho biết: "Mỗi cá nhân đều có giá trị nhưng "học sinh giỏi" theo bản năng tin rằng, họ chỉ có giá trị khi đáp ứng được một số điều kiện nhất định của cấp trên".

"Điều quan trọng là chúng ta phải nhận thức được điều này để giành lại chính mình. Những cá nhân như vậy nên chấp nhận bản thân, khẳng định bản thân, chăm sóc bản thân và yêu thương bản thân", giáo sư Wang nói thêm.