Ứng phó với tình trạng khủng hoảng sức khỏe tinh thần của giới trẻ

Lê Lan Cẩm Vân

(Dân trí) - Đại dịch Covid-19 được cho là tác nhân dẫn tới các hành vi cô lập xã hội, tự hủy hoại bản thân, cảm giác tuyệt vọng và khủng hoảng tinh thần ở nhiều bạn trẻ.

Ứng phó với tình trạng khủng hoảng sức khỏe tinh thần của giới trẻ - 1

Nhiều thanh thiếu niên bị tách biệt khỏi những mạng lưới cốt lõi khi việc học tập ở trường diễn ra online và các hoạt động ngoại khóa bị hủy bỏ (Minh họa: Stock).

Khủng hoảng kết nối

Ban cố vấn sức khỏe cộng đồng của Tổng Y chức Hoa Kỳ kêu gọi cần có hành động kịp thời để hỗ trợ sức khỏe tinh thần cho các bạn trẻ: "Với cương vị là những chuyên gia có hợp tác chặt chẽ với các trường học, tổ chức cộng đồng và thanh thiếu niên, chúng tôi đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng khủng hoảng sức khỏe tinh thần của giới trẻ kể từ khi đại dịch bùng phát. Chúng tôi đánh giá cao lời cảnh báo và kêu gọi hành động của Tổng Y chức.

Tuy nhiên, chúng tôi lo ngại rằng việc ứng phó với cuộc khủng hoảng này sẽ khó có thể giải quyết triệt để từ nguyên nhân gốc rễ, hoặc đơn giản là rơi vào tình thế đưa các trường học và giáo viên vốn đã quá căng thẳng vì đại dịch phải đương đầu với một thách thức khác lớn hơn. Sự thật là việc hỗ trợ cuộc sống cho lớp trẻ là trách nhiệm chung của tất cả chúng ta, không phân biệt địa vị xã hội".

Cốt lõi của cuộc khủng hoảng sức khỏe tinh thần là khủng hoảng về sự kết nối. Đó là lý do tại sao chúng ta cần áp dụng cách tiếp cận "ưu tiên các mối quan hệ", tạo một nỗ lực lớn trên quy mô cả quốc gia - nỗ lực giữa các thành viên trong gia đình, giữa trường học, tổ chức cộng đồng, giữa các nhà hoạch định chính sách và cả những người xung quanh.

Nghiên cứu đã chỉ ra tầm quan trọng của "mạng lưới hỗ trợ" đối với sự phát triển lành mạnh của thanh thiếu niên. Một mạng lưới hỗ trợ mạnh sẽ hoạt động như một tấm đệm, có khả năng chống lại những căng thẳng và khó khăn hiện hữu trong cuộc sống, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển quan trọng như tuổi vị thành niên. Nó cung cấp cho các bạn trẻ sự ổn định trong cảm xúc, mục đích sống và cảm giác được thuộc về - những nhân tố vô cùng cần thiết cho sự phát triển toàn diện.

Tuy nhiên trong gần 2 năm qua, mạng lưới hỗ trợ của nhiều bạn trẻ đã bị suy yếu nghiêm trọng. Các em phải trải qua sự cô lập, mất kết nối, thậm chí cả sự tổn thương và mất mát. Nhiều em đã bị tách biệt khỏi những mạng lưới cốt lõi khi việc học tập ở trường diễn ra online và các hoạt động ngoại khóa bị hủy bỏ. Số liệu thống kê cho thấy hơn 167.000 trẻ em đã mất cha mẹ hoặc người chăm sóc vì Covid-19.

Ứng phó với tình trạng khủng hoảng sức khỏe tinh thần của giới trẻ - 2

"Mạng lưới hỗ trợ" có vai trò quan trọng đối với sự phát triển lành mạnh của thanh thiếu niên (Ảnh: Getty Images).

Liệu có thuốc chữa?

Nếu chúng ta muốn giải quyết cuộc khủng hoảng sức khỏe tinh thần này, thì trước hết chúng ta cần gỡ tình trạng "mất kết nối" và cả những tổn thương mà nó đã gây ra.

Vậy như thế nào là cách tiếp cận "ưu tiên các mối quan hệ" đối với cuộc khủng hoảng sức khỏe tinh thần ở giới trẻ?

Trước hết, chúng ta cần nhận thức được tầm quan trọng của việc đưa tất cả học sinh trở lại trường học, nơi các em có nhiều cơ hội nhất để hình thành cũng như duy trì các mạng lưới quan hệ. Mặc dù nhiều nơi đã quay trở lại học trực tiếp, tỷ lệ học sinh "vắng mặt thường xuyên" vẫn ở mức cao, đặc biệt là những em sống trong gia đình có thu nhập thấp.

Các trường học trên cả nước đã và đang phải vật lộn để tái thiết lập liên lạc với hàng ngàn học sinh không được quan tâm đúng mực trong đại dịch. Việc tiếp cận với những học sinh và gia đình này đòi hỏi sự tăng cường nỗ lực xây dựng mối quan hệ thông qua việc cộng tác với các tổ chức cộng đồng, thấu hiểu, đồng cảm và giúp đỡ họ giải quyết các khó khăn.

Mặc dù trường học có vai trò thiết yếu trong việc hỗ trợ sự phát triển toàn diện của học sinh nhưng rõ ràng trách nhiệm không chỉ là của giáo viên. Cha mẹ, hàng xóm, các nhà chức trách, các tổ chức cộng đồng đều có vai trò nhất định trong việc đảm bảo thanh thiếu niên có mối quan hệ ổn định, lành mạnh với bạn bè và người lớn.

Đối với các cá nhân, trở thành những người hướng dẫn như cố vấn học tập hay dạy kèm cho thanh thiếu niên cũng là một biện pháp hữu ích. Gia sư và cố vấn đóng vai trò trung tâm trong việc thúc đẩy các kỹ năng học tập, phát triển tình cảm và kỹ năng xã hội cho các bạn trẻ. Ví dụ, học sinh có người hướng dẫn sẽ có ít khả năng trốn học hơn cũng như có nhiều khả năng đăng ký vào các trường đại học hơn là những học sinh không có người hướng dẫn.

Việc kết nối với các tổ chức cộng đồng đã mang các cơ hội cố vấn và dạy kèm cho thanh thiếu niên trở nên dễ tiếp cận hơn bao giờ hết. Thông qua chiến dịch READY SET, bạn có thể tìm thấy cơ hội tình nguyện viên trong cộng đồng của mình. Nhiều chương trình cố vấn và dạy kèm thậm chí còn cung cấp các cơ hội làm việc từ xa.

Phải khẳng định rằng không có "thuốc chữa bách bệnh" cho tình trạng khủng hoảng sức khỏe tinh thần của giới trẻ. Thực hiện cách tiếp cận ưu tiên các mối quan hệ không có nghĩa là can ngăn các bạn trẻ tìm đến các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tinh thần.

Tập trung vào các mối quan hệ sẽ góp phần quan trọng trong việc hỗ trợ các bạn trẻ thoát khỏi tình trạng khủng hoảng. Mỗi một hành động quan tâm, chăm sóc từ người lớn đều tạo ra sự khác biệt trong việc phục hồi sức khỏe toàn diện của thanh thiếu niên sau đại dịch.

Theo thehill.com