Phụ nữ hiện đại Trung Quốc không chấp nhận hôn nhân thiếu hạnh phúc

Theo CNA, tỷ lệ kết hôn và sinh đẻ tại Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp kỷ lục. Trong khi đó, tỷ lệ ly hôn lại tăng chóng mặt vào những năm gần đây. 

Năm 2012, tỷ lệ ly hôn lần đầu tiên vượt qua tỷ lệ kết hôn, đạt đỉnh 4,71 triệu cặp vào năm 2019. Năm 2022, con số này giảm xuống còn 2,1 triệu cặp.

Sự sụt giảm một phần là do việc xử lý đơn ly hôn bị chậm trễ trong thời gian phong tỏa bởi Covid-19.

Trước đây, ly hôn được xem là "đặc quyền của nam giới". Phụ nữ ít có cơ hội làm như vậy. 

Thay đổi về điều luật ly hôn

Vào đầu những năm 1900, chịu ảnh hưởng của tư tưởng phương Tây về quyền tự do kết hôn và ly hôn cũng như bình đẳng giới, chính phủ Trung Quốc cho phép ly hôn khi có sự đồng ý của hai vợ chồng.

Tuy nhiên, quá trình này vẫn bị kỳ thị nặng nề và việc nộp đơn ly hôn là thách thức lớn đối với phụ nữ.

Năm 1950, đất nước tỷ dân xóa bỏ các tập tục hôn nhân phong kiến. Trung Quốc đưa ra hệ thống hôn nhân mới dựa trên chế độ một vợ - một chồng, bình đẳng giới, tự do kết hôn và ly hôn.

Năm 1980, ly hôn được cho phép với lý do "không còn tình cảm với nhau". Năm 2001, ly hôn được cho phép nếu cuộc hôn nhân xuất hiện bạo lực gia đình và ngoại tình.

Năm 2003, chính phủ Trung Quốc đã đơn giản hóa việc ly hôn bằng cách loại bỏ yêu cầu phải có thư từ đơn vị làm việc của vợ và chồng. Những sửa đổi này đã nới lỏng thủ tục ly hôn, khiến Trung Quốc trở thành một trong những quốc gia dễ dàng chấm dứt hôn nhân nhất thế giới.

Mãi đến năm 2021, chính phủ mới đưa ra quy định 30 ngày "suy nghĩ lại" để hạn chế tỷ lệ ly hôn gia tăng.

Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc khuyến khích kế hoạch hóa gia đình. Từ năm 1979 đến năm 2015, hầu hết gia đình chỉ được sinh một con.

Những người lớn lên dưới tư tưởng chỉ được sinh một con chịu ảnh hưởng nặng nề bởi quan niệm của phương Tây về sự lãng mạn, tự do trong tình yêu và quyền cá nhân.

Đối với họ, hôn nhân xuất phát từ tình yêu và sự lựa chọn cá nhân. Tâm lý này dẫn đến hiện tượng "hôn nhân trần trụi" - các cặp đôi kết hôn không có xe hơi, nhà cửa, nhẫn cưới, tiệc cưới hay tuần trăng mật.

Sự phổ biến của các cuộc "hôn nhân chớp nhoáng" ở các cặp vợ chồng trẻ đã kéo theo "ly hôn chớp nhoáng".

Thế hệ sau năm 1980 có trình độ học vấn và địa vị kinh tế ngày càng cao, đặc biệt là phụ nữ, đã làm thay đổi mô hình hôn nhân gia trưởng truyền thống.

Ngày càng nhiều phụ nữ trở thành trụ cột cho gia đình. Điều này được củng cố bởi xu hướng nam tính yếu đi trong giới trẻ Trung Quốc, ảnh hưởng từ làn sóng Hàn Quốc trong những thập kỷ gần đây.

Yếu tố nữ quyền ở Trung Quốc

Phụ nữ ngày càng trở nên không khoan dung với những cuộc hôn nhân không hạnh phúc. Họ chọn ly hôn để bảo vệ quyền lợi của mình. 

Tuy nhiên, phụ nữ có thể bị thiệt thòi trong việc tiếp cận và thực hiện quyền ly hôn. Phụ nữ có con nhỏ thường gặp khó khăn và thách thức về tài chính trong việc tái hôn sau ly hôn.

Các thế hệ sau năm 1980 phải đối mặt với chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, giá nhà ở quá cao. Điều này buộc họ phải phụ thuộc vào tài chính của cha mẹ.

Với các bậc phụ huynh, họ đầu tư rất nhiều cho đứa con duy nhất của mình, bao gồm học phí, chi phí đám cưới và nơi ở sau khi kết hôn.

Điều này đã hợp pháp hóa vai trò của cha mẹ trong việc quản lý cuộc sống riêng tư của con cái, từ việc sắp xếp những buổi hẹn hò đến giám sát cuộc sống hôn nhân.

Sự can thiệp này dễ dẫn đến xung đột hôn nhân giữa các cặp vợ chồng, hậu quả nghiêm trọng là ly hôn.

Chi phí sinh hoạt gia tăng kết hợp với tình trạng thất nghiệp và phong tỏa trong thời kỳ Covid-19 dẫn đến những căng thẳng về kinh tế, tinh thần trong các gia đình. Điều này gây ra các vụ bạo lực gia đình và xung đột tiềm ẩn ngày càng gia tăng, dẫn đến ly hôn.

Kể từ khi chính phủ dỡ bỏ lệnh phong tỏa, làn sóng ly hôn đã diễn ra ở nhiều tỉnh thành. Hình ảnh các cặp vợ chồng xếp hàng dài chờ ly hôn tại văn phòng dân sự địa phương được nhiều phương tiện truyền thông ghi lại.

Nhu cầu tình cảm đi kèm với sự gia tăng sống thử, quan hệ tình dục trước hôn nhân, mại dâm và ngoại tình trong hôn nhân dẫn đến tan vỡ các mối quan hệ.

Ngày càng có nhiều phụ nữ chia sẻ và ca ngợi cuộc sống hậu ly hôn của họ trên mạng xã hội. Họ ca ngợi giấy ly hôn là "giấy chứng nhận hạnh phúc". Một số người thậm chí còn chi hàng nghìn USD để chụp ảnh làm kỷ niệm xác nhận đã ly hôn.