Học sinh, sinh viên được và mất gì khi tự chủ tài chính sớm?

Ngày nay, việc tự lập tài chính từ sớm đã không còn xa lạ với nhiều bạn trẻ. Đại dịch Covid-19 bùng phát khiến các công việc online, việc làm từ xa phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh đó, thị trường việc làm ngày càng phong phú và có nhiều việc làm part-time linh động về thời gian, phù hợp với học sinh sinh viên.

Chính vì vậy, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, rất nhiều bạn sinh viên, thậm chí là cả học sinh, cũng đã có thể tự chủ tài chính, không cần trợ cấp từ gia đình.

Học sinh, sinh viên kiếm tiền để tự chủ tài chính bằng cách nào?

Là học sinh, sinh viên thì chắc chắn ưu tiên hàng đầu vẫn sẽ là việc học tập. Tuy nhiên, bên cạnh việc học, không ít bạn trẻ còn phải lo thêm cả về tài chính. Thay vì dốc toàn tâm toàn sức cho việc học như các học sinh, sinh viên khác, những bạn trẻ này còn phải phân bố thời gian, công sức cho công việc. Nếu không phân bố hợp lý thì rất dễ bỏ bê việc học, thành tích giảm sút.

Thảo Phương (sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền) bắt đầu đi làm từ lớp 11. Cô bạn lựa chọn những công việc online như content writer (người viết nội dung), quản lý fanpage, chạy dự án… Để cân bằng giữa việc làm và học, Thảo Phương sẽ lên trước kế hoạch công việc cho cả tuần và nghiêm túc thực hiện.

Cô bạn chia sẻ: "Cân bằng thời gian giữa việc học và làm thêm sẽ rất dễ nếu biết trước thời hạn. Mình thường lên lịch công việc cho cả tuần sau, việc nào cần hoàn thành sớm sẽ làm trước, việc nào đến gấp mình sẽ cân nhắc thay đổi lại lịch. Bên cạnh đó, một điều hiển nhiên là phải bỏ bớt thời gian nghỉ ngơi. Tuy nhiên, với trải nghiệm của mình thì làm cùng lúc hai công việc vẫn còn thời gian để nghỉ ngơi và làm những điều mình thích".

Hoài Linh (sinh viên trường Đại học Kinh tế Quốc dân) sẽ sắp xếp các công việc sao cho không trùng khớp với lịch học. Hoài Linh chia sẻ: "Lúc mới bắt đầu mình cũng thấy khó khăn trong việc cân bằng giữa việc đi học, đi làm và tham gia câu lạc bộ nên có lơ là chuyện học. Nhưng mình đã nhận thức được là bản thân đang không để tâm tới việc học và phải cân bằng lại. Mình sắp xếp các ca học vào buổi sáng và chọn công việc part-time vào trưa hoặc chiều. Mình lựa chọn công việc vừa giúp kiếm thu nhập, vừa giúp mình học hỏi kiến thức, kinh nghiệm cho chuyên ngành đang học. Buổi tối mình dành thời gian cho việc học và sinh hoạt Đội sinh viên tình nguyện".

Trong khi đó, Hoàng Thanh (sinh viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền) bắt đầu đi làm từ khi còn học trung học phổ thông. Cũng như Hoài Linh, Hoàng Thanh cân bằng giữa việc học và đi làm bằng cách sắp xếp lịch trình sao cho hợp lý.

"Cấp 3 mình chủ yếu làm thêm online nên thời gian khá thoải mái và không ảnh hưởng đến việc học. Mình thường làm thêm sau giờ học hoặc vào buổi tối sau khi học bài xong. Hiện tại, khi đã trở thành sinh viên thì mình dừng công việc online và đi dạy gia sư. Các buổi học của mình vào buổi chiều cho nên mình dành thời gian buổi sáng và tối để đi dạy thêm".

Đánh đổi những gì khi tự lập tài chính từ sớm?

Với Thảo Phương, những điều cô bạn có được khi đi làm từ sớm còn nhiều hơn những gì đã lỡ mất. Phương bộc bạch: "Mình thấy việc vừa học vừa làm chẳng mất gì ngoài một chút thời gian đi chơi và nghỉ ngơi.

Mình chọn việc làm thêm theo đúng sở thích và hướng đi tương lai nên điều mình quan trọng hơn cả là kinh nghiệm, mà chỉ khi đi làm sớm mới có được điều đó. Cái thứ yếu mà làm thêm mang đến cho mình là tự lập tài chính từ sớm, vì vậy mà từ cấp ba mình đã không phải xin tiền bố mẹ và có đủ tiền để mua quà tặng cho người thân, sắm những thứ mình thích miễn là trong khả năng.

Quan trọng hơn cả, khi đi làm thêm mình có kinh nghiệm từ sớm, CV cũng nổi bật hơn so với các bạn. Mình thường xuyên nhận được lời mời tuyển dụng từ các công ty. Vì vậy mình có động lực hơn trong việc làm và học theo đúng ngành nghề".

Hoài Linh cũng cảm thấy bản thân mình nhận được rất nhiều điều bổ ích khi đi làm từ sớm. Cô bạn chia sẻ: "Đi làm thêm từ sớm mang lại cho mình nhiều lợi ích. Mình có thể tự lập, giúp đỡ bố mẹ một phần nào đó. Hơn nữa, tự lập tài chính từ sớm giúp mình trưởng thành và bản lĩnh hơn. Đây cũng là một cách hay để mình rút ngắn khoảng cách giữa lý thuyết và thực tế, trau dồi kỹ năng giao tiếp, mở rộng quan hệ. Mình quý trọng đồng tiền bản thân làm ra, từ đó chi tiêu hợp lý hơn". 

"Tự lập tài chính từ sớm cũng lấy đi của mình nhiều thứ. Thứ nhất là sức khỏe, tiếp đó là thời gian. Sau nhiều giờ làm việc trước màn hình máy tính, mắt mình nhức mỏi và suy giảm tinh thần. Mình không còn muốn đi chơi mà chỉ muốn ngủ để lấy sức cho việc khác quan trọng hơn, như việc học, vì thế mình đã đánh mất một vài mối quan hệ bạn bè".

Hoàng Thanh chia sẻ về những điều cô bạn có được và đánh mất khi tự lập tài chính từ sớm: "Công việc gia sư cho mình nhiều thứ. Trước hết là vấn đề tài chính; ngoài ra, kĩ năng truyền đạt của mình cũng được cải thiện rất nhiều. Tuy nhiên, vấn đề nào cũng có hai mặt. Mình có ít thời gian đi chơi với bạn bè hay hoạt động câu lạc bộ trên trường. Đôi lúc cảm thấy mệt mỏi và chán nản, dẫu vậy mình vẫn thoải mái với cuộc sống hiện tại.

Mình được quen biết, gặp gỡ các bạn học sinh với nhiều tính cách khác nhau. Mình được biết ước mơ và sở thích của các em, được nghe những câu chuyện mà các em trải qua. Những chia sẻ đó làm mình cảm thấy rất vui. Vui vì mình là người mà các em tin tưởng, vui vì mình tạo được niềm tin cho các bạn ấy".

Việc đi làm từ sớm đã không còn xa lạ với nhiều bạn trẻ, nhất là trong bối cảnh thị trường việc làm rộng mở như hiện nay. Tự chủ tài chính từ sớm mang đến rất nhiều lợi ích nhưng đi cùng với đó cũng là những nỗi lo, những cám dỗ thử thách các bạn trẻ. Tuy nhiên, khi vượt qua được những cám dỗ ấy thì các bạn trẻ sẽ ngày càng tự lập và trưởng thành hơn.

Ảnh: NVCC