Giới trẻ "ôm mộng đổi đời" từ chứng khoán: Đừng thấy hoa nở mà ngỡ xuân về!

Văn Hiền

(Dân trí) - Mua theo phong trào được "phím" rồi "khấn phật" để cổ phiếu tăng giá là cách nhiều bạn trẻ làm vì mong đổi đời nhờ chứng khoán. Tuy nhiên, đời không như là mơ, không ít người phải "tán gia bại sản".

Nghỉ việc ở nhà chơi chứng khoán

Từ một chuyên viên IT cho một tập đoàn lớn với mức lương từ 1200 USD/ tháng, anh T.M.T (26 tuổi, Hà Nội) đã quyết định dùng toàn bộ số tiền tích lũy suốt 4 năm đi làm và nghỉ việc để ở nhà chơi chứng khoán.

Giới trẻ ôm mộng đổi đời từ chứng khoán: Đừng thấy hoa nở mà ngỡ xuân về! - 1

Anh T. nghiên cứu thị trường chứng khoán trong ngày để đưa ra quyết định "lướt sóng" (Dựa vào tình hình thị trường lên cao xuống thấp trong một thời gian ngắn giống như những con sóng để mua vào, bán ra kiếm lời - PV). (Ảnh: Văn Hiền)

Đổ toàn bộ vốn liếng vào chứng khoán khiến anh T. khó tránh khỏi những ngày tháng "ăn không ngon, ngủ không yên", anh T. tâm sự: "Không có bất kỳ một chút kiến thức gì về chứng khoán, tôi tin tưởng và đặt hết niềm tin từ các broker rồi "phím hàng" theo - (là việc giới thiệu cơ hội đầu tư về một hoặc nhiều mã, đây là hoạt động chiếm số lượng gần như 95% trong giới môi giới chứng khoán). Nhiều khi phím xong chỉ ngồi nhà "khấn" để cổ phiếu tăng giá, nhưng hầu hết các mã cổ phiếu đều giảm một cách "đỏ lừ" và rồi cạn sạch vốn trong vòng 30 ngày đầu tham gia vào chứng khoán".

Theo lời kể của anh T, khi những F0 chân ướt chân ráo vào thị trường chứng khoán sẽ được tham gia rất nhiều hội nhóm trên Facebook và hoàn toàn miễn phí. Qua đó, những F0 sẽ lựa chọn cho mình một broker có độ uy tín và năng lực tốt. 

"Hàng ngày, họ sẽ phím cho mình các mã cổ phiếu nào nên mua vào hay bán ra, cũng có tháng lời đến 30-40%. Nhưng số tháng lời chỉ đếm trên đầu ngón tay, còn lại là lỗ nặng mong kiếm lại vốn cũng là một điều xa vời. Sau quá nhiều lần bỏ tiền qua cửa sổ vì nghe theo broker, anh T. chợt nhận ra nhiều F0 không biết phân biệt đâu là cổ phiếu cơ bản và đâu là cổ phiếu lãi nhất, nhiều lúc lại dính bẫy của các môi giới mất cả chì lẫn chài", anh T. nói tiếp.

Tương tự với anh T. thì N.P.A (sinh viên năm 3, chuyên ngành Tài chính ngân hàng, Trường Đại học Ngoại Thương) cũng "mất ăn, mất ngủ" vì lỗ đến 120 điểm, có lúc thì gần cạn số vốn tích kiệm từ đi làm thêm.

Vì là một sinh viên tài chính nên việc tham gia vào thị trường chứng khoán cũng không hề khó khăn với P.A, nhưng nào ngờ cô nữ sinh năm nhất lại bị choáng ngợp với lượng kiến thức và thông tin của chứng khoán. "Em mất khoảng 6 tháng đầu bơi trong sách vở một cách vô định và không một ai hướng dẫn hay chỉ bảo, bên cạnh đó là sự phản đối kịch liệt từ phía gia đình", P.A nói.

P.A nhớ lại khoảng thời gian bắt đầu nạp tiền và hoang mang bởi: "Người ta phím xong thì đổ xô đi mua theo, thật sự không hiểu là vì sao mình mua và vì sao lại lãi, lúc thua lỗ rồi còn lơ ngơ chưa biết cắt lỗ nghĩa là gì nữa. Ngay tháng 7 vừa rồi, thị trường giảm đến 120 điểm/ tuần, em đã nghe phím hàng và mua mã giảm mạnh nhất là CTG để rồi phải cắt lỗ đến hơn 20%".

Khó khăn không chỉ là thiếu hiểu biết về chứng khoán mà còn vướng lịch học chính khóa, thị trường chứng khoán mở vào lúc 9 giờ sáng vào thời điểm đó P.A cũng đã bắt đầu giờ học được một tiếng.

"Nhiều khi em vừa phải nghe giảng vừa đi lệnh, nhiều lúc nghĩ cân bằng giữa việc học và chơi chứng khoán là một bài toán khó và chưa có câu trả lời", P.A thật thà kể lại.

Lột xác trong mùa dịch nhờ "chứng khoán"

Kể từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát trên toàn thế giới và diễn biến phức tạp tại Việt Nam. Quân Hoàng (sinh năm 1994, Tiếp viên trưởng của hãng hàng không của Vietjet) đã tìm hiểu đến sàn giao dịch chứng khoán và tham gia vào các khóa học cơ bản về thị trường sôi động này.

Giới trẻ ôm mộng đổi đời từ chứng khoán: Đừng thấy hoa nở mà ngỡ xuân về! - 2
Sau những vấp ngã đầu đời, có những lúc thị trường tăng mạnh Quân Hoàng lãi đến gần 90% số vốn bỏ ra.

Quân Hoàng tâm sự: "Khi số giờ bay giảm, mình đã biết phải có thêm một nghề tay trái để có thể sống sót qua đại dịch. Đầu tiên, mình mua sách về đọc, học các khóa học cơ bản miễn phí trên các hội nhóm, chuyên gia kinh tế hay các công ty chứng khoán uy tín và có tiếng.

Mình phải có một kiến thức nền để tự thấy bản thân phù hợp với trường đầu tư tăng trưởng lâu dài hay giá trị lướt sóng của thị trường. Sau đó mới tìm thầy để mở tài khoản và nạp một số tiền nhỏ trải nghiệm các cách đặt lệnh, kết hợp phím theo broker và tìm phương pháp cắt lỗ và chốt lãi".

Theo quan điểm của Quân Hoàng, thị trường chứng khoán cũng giống như canh bạc đỏ đen. Đỏ đen là để dành cho những F0 chẳng có kiến thức nền về chứng khoán cả, chỉ ham cái lợi trước mắt mà không nghĩ hậu quả phía sau. Đầu tư tiền bạc phải do mình tự quyết chứ đừng tin tưởng tuyệt đối và giao cho người khác được.

Trưởng thành từ những cú xoay chuyển và có khi gần cháy tài khoản vì quyết định sai thời điểm, sai giá cổ phiếu hiện hành. Quân Hoàng đúc kết cho bản thân một kinh nghiệm xương máu: "Trước hết, bạn phải có đam mê và nhiệt huyết với nghề đầu tư chứng khoán. Đầu tư tài chính là một công việc đòi hỏi phải hoạt động trí óc rất nhiều, bạn phải thực sự yêu nghề, tâm huyết với nó và xác định gắn bó với nghề thời gian dài.

Thứ hai, bạn phải có nền tảng kiến thức về kinh tế, tài chính. Thị trường chứng khoán chính là thước đo sức khỏe của nền kinh tế. Đó là nơi đầu tư đòi hỏi sự hiểu biết, tính toán của các nhà đầu tư chứ không đơn giản là vấn đề "ăn may". Nắm vững kiến thức tổng quan, vĩ mô của nền kinh tế để nhà đầu tư xây dựng được phương án đầu tư hiệu quả và hợp lý trong từng giai đoạn.

Thứ ba, bạn phải chịu được áp lực vì đây là nguồn thu nhập chính của bạn. Thị trường luôn luôn điều chỉnh nên nhà đầu tư phải linh hoạt trong chiến lược đầu tư của mình, áp lực về dòng tiền và cơ cấu danh mục đầu tư sẽ rất lớn.

Thứ tư, bạn phải có nguồn vốn nhất định để đảm bảo khả năng sinh lời trên số vốn gốc. Đây là nguồn thu nhập chính của bạn nên số vốn phải đủ lớn để phân chia các danh mục đầu tư, tránh tình trạng "bỏ trứng vào cùng một giỏ" để giảm tối đa rủi ro và tăng mức sinh lời cao nhất có thể.

Thứ năm, phải luôn luôn kiên trì và tính toán tỷ suất sinh lời phù hợp từng giai đoạn. Nhà đầu tư phải đánh giá tình trạng vĩ mô của nền kinh tế và đưa ra phương án đầu tư hợp lý để đảm bảo tỷ suất sinh lời của thời kỳ đó. Mỗi giai đoạn, nhà đầu tư xác định mức sinh lời khác nhau nhưng vẫn phải đảm bảo được mục tiêu tăng trưởng cả năm"...

(Còn tiếp...)