Câu chuyện anh thợ giặt trở thành giám đốc

Nếu không có một tố chất đặc biệt và sự vươn lên mãnh liệt thì Nguyễn Hồng Sơn đã chẳng thể đạt được vị trí như hôm nay với mức lương mỗi năm tương đương giá của một căn hộ cao cấp khu đô thị mới Phú Mỹ Hưng, khi mới tròn 36 tuổi.

Dấu vết nhọc nhằn

Xòe hai bàn tay ra trước mặt chúng tôi, bàn tay to còn hằn những vết chai sần nổi thành từng cục, Nguyễn Hồng Sơn, giám đốc tài chính của Tập đoàn ACE Life VN, nói trong hồi tưởng: “Tay tôi thì chai cứng còn chân thì phong thấp hành hạ bao năm, lúc nào tôi cũng sợ trúng gió sau một lần suýt chết trong phòng giặt. Tất cả đều là những kỷ niệm mà tôi chẳng bao giờ quên.

Tôi vào Sài Gòn học tài chính, sinh viên từ quê ra mà, biết làm gì để trang trải cuộc sống đây, may lúc đó có người quen xin cho tôi một chân giặt giũ trong khách sạn. Đó là những ngày rất dài và cơ cực, suốt ngày ngâm mình trong nước, trong xà phòng và ngập trong những tấm trải giường đủ để cả người rộp lên vì nước ăn. Sau đó trở về chỗ trọ bé xíu mà tôi chỉ đủ tiền để thuê... cái hành lang, nằm xuống là không cựa quậy gì được vì thân xác rã rời…”.

Vậy mà Sơn học giỏi! Sơn luôn tin một điều rằng dù ở môi trường nào, thử thách nào mình cũng phải nằm trong số những người giỏi nhất lớp.

Sau đợt thực tập, một công ty in đã “xem giò, xem cẳng” và nhận Sơn vào làm kế toán. Đó là tháng 7/1991, Sơn được ở lại Sài Gòn, dù cho mức lương ngày ấy không đủ xoay chuyển tình thế của một sinh viên nghèo. Sáng đi làm ở công ty, tối về Sơn vẫn phải tiếp tục đi giặt thêm mới đủ sống. Cái đói, cái cực đã làm Sơn ngã gục. Sau này nhiều nhân viên khách sạn mà Sơn đi giặt thuê kể lại rằng: “Cậu ấy bị trúng gió, khủng khiếp lắm, lăn đùng ra trong phòng giặt, mình mẩy tím ngắt, tụi tôi cứ nghĩ là cậu ấy chết rồi chứ!”.

Nguyễn Hồng Sơn sinh năm 1969 tại Quảng Ninh, Quảng Bình. Tốt nghiệp khoa tài chính Đại học Kinh tế TP.HCM. Từng làm kế toán tại Công ty In số 2, TP.HCM; thủ kho của Ajinomoto; chủ nhiệm kiểm toán tại KPMG VN và KPMG Mỹ; giám đốc tài chính của Tập đoàn thức ăn gia súc Cargill VN và hiện là giám đốc tài chính của Tập đoàn bảo hiểm ACE Life VN.

Hồi tỉnh sau cơn bạo bệnh, Sơn nghĩ lại: không thể lao đầu vào mọi thứ bất cần thân thể để kiếm tiền rồi đổ bệnh, có khi không còn mạng nữa chứ đừng nói tới tương lai! Sơn quyết định phải thoát ra khỏi cuộc sống ấy, xin vào làm ở chỗ một người bạn thân: một chân thủ kho cho công ty bột ngọt.

“Cái thời ấy cũng lạ, đi làm người giữ kho mà suốt ngày phải vật lộn với một đống bảng biểu, số liệu... cao vượt mặt theo những công thức chán ngắt. Lúc đó tôi tự hỏi: tại sao người ta không có một chương trình nào có thể tự quản lý những thứ này thay cho việc cặm cụi ngồi tính tính, toán toán. Rồi tôi tự trả lời, không có sẵn thì mình tạo ra, còn không biết tạo thì mình đi học, phải công nhận lúc đó tôi liều mạng thật!...” - Sơn nhớ lại.

Anh xin vào thẳng lớp học lập trình nâng cao dù chỉ mới “a,b,c…” về tin học. Thế mà cũng học được, rồi về vật vã với những hàm, những biến của Foxpro để rồi cuối cùng cho ra được một phần mềm quản lý kho cho công ty.

“Nhưng oái oăm là sau khi có phần mềm quản lý, có máy làm thay mình rồi thì mình đâm ra rảnh rỗi. Ngồi cả ngày mà không có việc gì để làm, cứ ngồi ngáp ngắn ngáp dài và nghĩ ngợi lung tung, nghĩ về cuộc sống, về những giấc mơ... Quá nhiều ước mơ phía trước mà bây giờ lại đi ngồi ngáp vặt chờ ăn lương thôi sao! Đời trai như thế nhục không chịu được…”.

Sơn bỏ việc và… vác đơn đi xin việc khác, nộp hơn 50 bộ hồ sơ xin việc, 30 lần được mời đi phỏng vấn, có lần vào đến vòng “chung kết” nhưng “trời ơi”, người ta lại tuyển Sơn làm... thủ kho! “Cho dù có phải quay lại với cái nghề giặt giũ đến bã cả da, bủng cả người, trúng gió lăn quay để có tiền đi học một nghề gì khác thì tôi cũng chịu, tôi không thể trở lại cái nghề thủ kho chết tiệt này nữa!” - Sơn cương quyết.

Để giấc mơ thành sự thật

Thời chiến tranh, cha Sơn thoát ly theo cách mạng, mẹ anh một nách nuôi tám đứa con với khoai lang, củ mài và mọi thứ bà kiếm được. Vậy mà cuộc chiến khốc liệt cũng tàn nhẫn quét bay ngôi nhà bé nhỏ. Từ Quảng Bình, gia đình Sơn chạy vào Huế.  Đến năm 1982, người bố trở về và... “chia quân”.  Bốn con theo cha vào Biên Hòa, Đồng Nai tiếp tục công việc của một cán bộ khí tượng thủy văn, bốn con ở lại Huế với mẹ với công việc kế toán nông nghiệp. “Cái thời ở Biên Hòa ấy, năm bố con mơ ngày mơ đêm có được một chiếc xe đạp. Làm gì có tiền mà mua, cha tôi đi nhặt đâu đó được một cái khung xe, rồi suốt mấy tháng trời xin chỗ này vài món, đổi chỗ kia vài phụ tùng, vậy mà cũng ra một cái xe đạp để cả nhà cùng đi. Ngày ấy tôi mê vẽ nhưng không có tiền nên thôi. Ngày ấy tôi mê các mạch điện tử nhưng không có tiền nên cũng thôi. Đành ở nhà…”. Nhưng Sơn không thể an phận, vượt lên mọi nhọc nhằn của cuộc sống đã như là điều kiện “bẩm sinh” để anh tồn tại.

Cho đến một hôm, người bạn thân thấy Sơn tội quá nên chìa ra cho Sơn một tờ đơn xin việc của Tập đoàn kiểm toán KPMG. “Ôi trời! Tài chính là nghề của tôi mà. Tôi xin và được nhận vào làm ở KPMG, lúc ấy KPMG tuyển cũng tương đối dễ vì cái văn phòng bé tẹo chỉ mới có vài nhân viên từ Malaysia vừa sang...”.

Nhiệm vụ đầu tiên của Sơn là tháp tùng sếp bay ra Đà Nẵng, sau này Sơn thú thật: “Toát mồ hôi vì sướng và vì lần đầu tiên trong đời được đi máy bay!”. Ra đến nơi, sếp bảo: “Tôi bảo gì anh làm nấy thôi, không được hỏi”. Sơn gật đầu. Thế là Sơn làm... thiên lôi. Lần đầu tiên bước chân vào ngành kiểm toán, được xem sổ sách của người khác cũng có những thú vị là lạ. Và tuyệt diệu nhất là khi về nhà, sếp gọi vào để thực hiện “tiết mục” hỏi và đáp. Tất cả mọi ấm ức, thắc mắc, băn khoăn lẫn tò mò được dịp bày tỏ, Sơn như một người bị lạc vào một thế giới sương mù.

“Hầu như tất cả kinh nghiệm về kế toán, về tài chính của mình trong thời gian trước đều không thể ứng dụng được”. Sơn biết kiến thức về tài chính mà anh và nhiều sinh viên khác đã học qua là quá ít ỏi so với một thực tế như đại dương mênh mông của nghề nghiệp. Sơn đăng ký đi học, lấy thêm bằng kế toán Mỹ, học kiểm toán viên...

“Được cái là công ty có nhiều sách vở, tài liệu cho mình nghiên cứu và tiếng Anh của tôi cũng đang khá dần lên nên tiếp thu khá nhanh”. Bước thăng tiến nghề nghiệp bắt đầu mở ra trước mắt anh thủ kho ngày nào...

Rồi cũng có ngày anh được ra “đại dương”, công ty cử Sơn sang Mỹ làm việc hai năm. Trước là để học tập kinh nghiệm, sau là để dọn đường cho những thành viên khác sang thực tập tại công ty mẹ... Sơn không ngất ngây trước sự tráng lệ, không ngộp trước nền tài chính khổng lồ của thế giới, nhưng cái thú nhất của anh trong những ngày ở Mỹ là “được phân công làm sếp một số người Mỹ mắt xanh da trắng ở Chicago, đối với tính cách Mỹ điều này không dễ dàng chút nào, họ vẫn nhìn mình đầy nghi ngờ.

Sau đó rất lâu họ mới thật sự tâm phục khẩu phục sau những gì mình chứng minh được trong công việc. Tôi có một tâm niệm trong chuyến thử thách này: mình phải làm thật giỏi và phải mang về được một chứng nhận chuyên nghiệp trong công việc...”. Và Sơn đã thực hiện được tâm niệm đó với tấm bằng kiểm toán viên quốc tế...

Từ chối mọi đề nghị ở lại Mỹ làm việc, Sơn quay về nước nhưng KPMG thay đổi cơ cấu điều hành, Sơn sang làm cho Cargill VN với chức danh giám đốc tài chính.

“Có lẽ mọi giấc mơ của tôi sẽ dừng lại ở Cargill nếu ACE Life không xuất hiện. Tôi bị thuyết phục bởi một yếu tố ở tập đoàn mới này: công ty Việt, nhân lực Việt và văn hóa Việt, chỉ duy có cái tên và vốn là của Mỹ”. Một công việc mới, thử thách mới nhưng thú vị đang chờ đón con người nghị lực này...

Trầm ngâm trong căn phòng làm việc, xoay xoay chiếc nhẫn cưới trên tay, Nguyễn Hồng Sơn thổ lộ chuyện riêng tư: “Đến giờ tôi mới có thể thực hiện khát vọng lớn nhất cuộc đời mình: xây cho gia đình một mái nhà thật khang trang. Ngày xưa nghèo khó quá, anh chị em suốt ngày cứ chí chóe giành nhau từng miếng ăn. Lớn một chút thì ly tán. Rồi tôi lại đi học xa, đi làm xa... Tôi muốn gầy dựng một chốn bình yên cho cha mẹ, anh chị em sum họp với nhau, quây quần đoàn tụ như ngày xưa, cái ngày mà người làng cứ bảo gia đình tôi được phong danh hiệu... đông con nhất làng”!

Tiến Hùng - Trần Nguyên
Tuổi trẻ