Hà Tĩnh: Mùa "săn" nấm mối

Theo kinh nghiệm của người dân xã Hà Linh (huyện Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh) nấm mối thường xuất hiện sau một vài ngày nắng hanh rồi trời lại đổ mưa, hoặc mọc vào khoảng thời gian lúc gió trở mùa, đất ẩm thấp.

Nấm mối xuất hiện nhiều nhất trong các lô cao su, rừng tràm. Nấm mối có thân màu trắng, mặt ngoài màu nâu xám, hơi giống màu cành, lá khô, khi nở, nấm xòe ra giống hình cây dù. Cây nấm có độ cao từ 5-10cm.

Mùa nấm mối rất ngắn, chỉ kéo dài 10-15 ngày, số lượng thường không nhiều. Bởi vậy, nấm mối hiếm khi xuất hiện trên thị trường.

Để "săn" được nấm, người dân thường phải dậy rất sớm bởi thời gian sống của nấm mối cũng rất ngắn, đến trưa, chiều, cây đã bắt đầu tàn hoặc bị một số động vật, côn trùng ăn.

Có thể dùng tay không hoặc chỉ cần một cái dao nhỏ cùng cái rổ đựng là có thể đi săn nấm.

Bà Trần Thị Long (SN 1962, xã Hà Linh) cho biết: "Nấm mối mọc sau những ngày mưa dầm, trời gió bấc. Nấm mọc vài ba đợt trong mùa, từ khoảng cuối tháng 9 đến tháng 11 âm lịch".

Những ngày này, đi dọc các mô đất ở trong các rừng tràm, rừng cao su, bình quân mỗi ngày bà Long săn được từ 2-3 kg nấm mối. Với mỗi kg nấm, bà bán với giá 250.000 - 300.000 đồng. Có những ngày may mắn, bà săn được gần 5kg nấm.

"Nấm mối ngon nhất là lúc còn búp, khi đã nở xòe gặp mưa sẽ nhanh bị hư và kém phần ngon hơn. Nấm mọc từng đám, tìm nấm không vất vả nhưng cần may mắn…", bà Long chia sẻ thêm.

Nấm mối cho đến nay ở Hà Tĩnh chưa trồng được nên được xem là đặc sản tự nhiên. Nhiều người biết đến đặc sản này cũng sẵn sàng thu mua với giá khá cao. Nhờ đó, người nông dân tìm được nhiều nấm mối sẽ có thêm một khoản thu nhập khá.

Dân gian truyền miệng rằng: "Nấm tháng năm nằm lăn trong bụi, nấm tháng mười nằm cười giữa đàng (đường - PV)", ý nói mỗi năm có 2 mùa nấm. Mùa tháng 10 thì dễ tìm và nhiều hơn vụ tháng 5 (âm lịch).

Bà Phạm Thị Hương (SN 1960, xã Hà Linh), sau vài tiếng đồng hồ đi săn nấm cũng đã được gần 2kg.

"Nấm mối có thể coi là ngon nhất trong các loại nấm mà tôi từng ăn. Nó ngọt gấp mấy lần nấm rơm, hương vị không chê vào đâu được. Dân sành ăn thì xào thịt gà, nấu lẩu, còn đơn giản hơn là nấu canh", bà Hương cho biết.

Cũng theo bà Hương thì đây là công việc thời vụ, chỉ diễn ra vài ngày nhưng cũng đem lại cho những người nông dân một nguồn thu không nhỏ.

Nấm mối có thể chế biến được rất nhiều món ăn khác nhau, có thể xào tỏi, xào với mướp hương; nấm nấu cháo và chế biến nhiều món ăn khác…