Dân IT hết thời "chảnh" vì doanh nghiệp chê
(Dân trí) - Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, nhiều chuyên viên công nghệ thông tin (IT) chấp nhận giảm lương để được giữ lại làm việc, có trường hợp xin việc nửa năm vẫn... thất nghiệp.
Kỹ sư IT 2 năm kinh nghiệm chật vật xin việc
Kiên trì suốt 5 tháng, rải đơn xin việc cho hàng chục công ty, chuyên viên công nghệ thông tin Đình Toàn (28 tuổi, ngụ tại TPHCM) phải chật vật lắm mới được một đơn vị nhận vào làm. Dù đã có kinh nghiệm gần 2 năm, Toàn vẫn rất căng thẳng khi bước vào vòng phỏng vấn.
"Khi còn ngồi trên ghế nhà trường và lúc mới tốt nghiệp đại học, tôi rất dễ xin thực tập và được ưu ái khi vào công ty làm việc. Họ cũng không đòi hỏi nhiều, chỉ cần biết kiến thức cơ bản như đã học ở trường là nhận ngay.
Nhưng giờ dù tôi có kinh nghiệm đi chăng nữa, họ vẫn phỏng vấn rất gắt gao, yêu cầu trình độ chuyên môn cao. Bởi họ mong muốn ứng viên có thể "vào việc" ngay lập tức sau vài buổi đào tạo ngắn hạn", anh Toàn nói.
Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, các doanh nghiệp sa thải hàng loạt, Toàn thú nhận lĩnh vực mình đang làm việc cũng khá… chua chát.
"Trước đó, tôi đã xin nghỉ ở công ty cũ vì bị nợ 50% lương. Không ít nhân sự ở công ty phải chấp nhận bị giảm 20% lương nếu muốn được giữ lại tiếp tục làm việc. Doanh nghiệp thì liên tục lấy lí do để sa thải nhân sự cũ, tuyển người mới với tiêu chuẩn cao và mức lương thấp hơn", anh Toàn kể.
Không những vậy, theo anh Toàn, những chuyên viên ít thâm niên khi đi xin việc phải chấp nhận thỏa thuận mức thu nhập 12-15 triệu đồng/tháng. Nếu giữ mức thỏa thuận 17 triệu đồng/tháng như trước, họ sẽ bị đơn vị tuyển dụng từ chối ngay lập tức.
Huy Hùng (25 tuổi), chuyên viên công nghệ thông tin, cũng vừa chật vật gần nửa năm để tìm được một công việc với mức lương ưng ý.
"Vì lời đồn lương cao nên bây giờ ngành công nghệ thông tin có rất nhiều người theo học, khiến cho thị trường ngày càng bão hòa. Những người không có năng lực, chuyên môn thấp sẽ bị đào thải ngay lập tức.
Nếu ứng viên chỉ có kinh nghiệm từ các bài tập ở trường thì rất khó được chọn. Chuyên viên công nghệ thông tin được nhận và có thu nhập ổn định ngày nay đều được đòi hỏi phải có kinh nghiệm thực tiễn ngay từ khi còn đi học", Hùng bộc bạch.
Nghề "hot" dần… mất giá
Theo báo cáo thị trường tuyển dụng 2023 và nhu cầu tuyển dụng 2024 vừa được Top CV Việt Nam phát hành, IT - Phần mềm là nhóm ngành có nhu cầu tuyển dụng cao thứ 2 tại Việt Nam.
Báo cáo thị trường tuyển dụng 2023 và nhu cầu tuyển dụng 2024 được Top CV Việt Nam thực hiện từ dữ liệu tổng hợp và phân tích khảo sát trên 1.500 doanh nghiệp tại nhiều lĩnh vực và trên 1.500 người lao động đa dạng cấp bậc kinh nghiệm trên toàn quốc, cập nhật số liệu mới nhất đến hết tháng 1/2024.
Top CV cũng khảo sát trung vị lương các nhóm ngành nghề phổ biến năm 2023-2024, từ gần 300.000 tin tuyển dụng trên nền tảng công nghệ này, cho thấy nhìn chung lương nhân sự IT thường cao hơn so với nhiều ngành nghề khác.
Trước đó, năm 2022, báo cáo thị trường tuyển dụng ngành công nghệ thông tin của TopDev lại cho thấy doanh nghiệp vẫn khá "thoải mái" tuyển dụng các ứng viên dưới 3 năm kinh nghiệm.
Tuy nhiên, năm 2023, ngoài cấp bậc quản lý/trưởng phòng và giám đốc, nhóm chuyên viên trên 3 năm kinh nghiệm lại được doanh nghiệp "săn đón" hơn so với nhân viên dưới 3 năm kinh nghiệm hoặc mới ra trường. Đáng chú ý, năm 2024, doanh nghiệp vẫn tiếp tục ưu tiên chọn nhóm chuyên viên có kinh nghiệm 1-3 năm.
Nhìn chung, các doanh nghiệp cho rằng nguyên nhân thiếu hụt nhân sự chủ yếu xoay quanh nguồn cung và chất lượng ứng viên. Trong đó, có 44-71% doanh nghiệp cho rằng ứng viên ngày nay chưa đáp ứng đủ yêu cầu về kỹ năng chuyên môn; chưa đủ kỹ năng mềm và kinh nghiệm,…
Nếu so sánh với những năm trước, thu nhập của ngành công nghệ thông tin đang dần… mất giá. TopCV đã thống kê mức lương phổ biến của nhóm ngành IT theo trung vị thấp và trung vị cao.
Theo lý thuyết xác xuất thống kê, "trung vị" là giá trị tách giữa nửa lớn hơn và nửa bé hơn của một dãy số. Sử dụng "trung vị" sẽ giúp mô tả phân bổ dãy số chính xác hơn dùng "trung bình". Do giá trị trung bình có thể bị lệch khi dãy số có những giá trị cao hoặc thấp bất thường.
Được biết, năm 2023, nhân viên dưới 1 năm kinh nghiệm có thu nhập trung vị thấp là 8 triệu đồng và trung vị cao là 15 triệu đồng/tháng, trong khi năm 2022 lần lượt là 7 triệu đồng và 16,5 triệu đồng.
Lương của nhân viên/chuyên viên từ 1-4 năm kinh nghiệm là 9 và 22 triệu đồng/tháng, nhưng năm 2022 lại lên đến 15 và 30 triệu đồng/tháng.
Vị trí trưởng nhóm (6-13 năm kinh nghiệm) năm 2023 có thu nhập 19 và 33 triệu đồng/tháng, thấp hơn so với năm 2022 là 23 và 40 triệu đồng/tháng.
Xét về chuyên môn, trong khi năm 2022, kỹ sư phát triển - vận hành hệ thống công nghệ thông tin (DevOps Engineer) với 1-3 năm kinh nghiệm có mức lương 18,4 và 38 triệu đồng/tháng, thì năm 2023 giảm xuống còn 14 và 30 triệu đồng/tháng.
Chuyên viên kiểm thử và bảo dưỡng phần mềm từ trung vị thấp là 11,5 và trung vị cao là 20 triệu đồng/tháng, năm 2023 giảm còn 7 và 18 triệu đồng/tháng.