Từ vụ đánh sập sàn tiền ảo 7.500 tỷ đồng, bóc mẽ chiêu "săn mồi, lùa gà"

Những chiếc "bánh vẽ" khổng lồ

Mới đây, Công an Hải Phòng đã triệt phá sàn giao dịch ngoại hối Hitoption có dấu hiệu lừa đảo. Theo quảng cáo, sàn có xuất xứ Anh, cam kết lãi suất ổn định 6 - 15%/tháng.

Người chơi tham gia đặt cược theo tỷ giá lên (xanh), xuống (đỏ) của các cặp tiền điện tử trong khoảng thời gian 30 giây, nếu dự đoán đúng thì được hưởng 95% tiền đặt cược, nếu dự đoán sai sẽ mất toàn bộ số tiền (tương tự như trò chơi tài xỉu).

Ngoài ra, nhà đầu tư có thể tự chơi hoặc ủy thác cho robot của sàn cung cấp tự động chơi. Trong vòng 100 ngày người chơi có thế rút gốc và lãi. Khi người chơi giới thiệu người chơi mới tham gia thì được hưởng 1,5% tiền hoa hồng.

Nhưng thực chất, theo cơ quan công an, các đối tượng này hoàn toàn làm chủ hệ thống để điều chỉnh cho người chơi thắng, thua theo ý muốn nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản.

Trao đổi với Dân trí, TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, cho rằng, ông thực sự lấy làm khó hiểu khi các sàn giao dịch ngoại hối, tiền ảo lừa đảo ở Việt Nam vẫn nở rộ, mọc lên như nấm. Dù cơ quan chức năng, phương tiện truyền thông, báo chí liên tục lên tiếng cảnh báo, nhiều người dân vẫn bất chấp, lao vào như con thiêu thân để nhận lấy những chiếc bánh vẽ đầy hứa hẹn với mức lời lãi "trên trời", không thể tin nổi.

"Tôi đã nhiều lần tham dự các buổi hội thảo, tọa đàm của các sàn để đi tìm câu trả lời. Nhưng ngay đến tôi cũng không hiểu các công thức tính toán, phương án kinh doanh mà họ đưa ra là gì. Chỉ biết, trong buổi hội thảo đó, các sàn này liên tục đưa ra những hứa hẹn khủng khiếp làm hoa mắt các nhà đầu tư với các mức lời lãi lên tới hàng trăm phần trăm một năm, thậm chí hàng nghìn phần trăm một năm, một con số không thể tin nổi" - ông kể. 

Theo ông Hiếu, mục đích các sàn đưa ra các sơ đồ, công thức tính toán khó hiểu là khiến người nghe nhiễu loạn và chủ quan về lợi nhuận khi đầu tư, cho thấy một bộ phận người Việt có tâm lý muốn "làm giàu nhanh". Đây cũng chính là nguyên nhân khiến các sàn giao dịch lừa đảo xuất hiện ngày càng nhiều.

Cộng thêm việc, các sàn dịch ngoại hối, tiền ảo ngày càng hoạt động tinh vi khiến người chơi dễ bị sập bẫy. Hầu hết sàn này đều lấy tên miền na ná, giống với các trang uy tín ở nước ngoài để làm tăng độ tin cậy.

Bóc mẽ chiêu trò lừa đảo

Ông Hiếu cho rằng, thời gian đầu, các sàn giao dịch đều cho nhà đầu tư hưởng lãi, rút tiền đúng như hứa hẹn để làm tăng độ tin tưởng, lôi kéo người mới vào tham gia. Nhưng khi họ gom đủ tiền, đủ số lượng người gia nhập rồi thì sẽ làm một mẻ lưới lớn hốt trọn, đánh sập sàn và cuỗm tiền bỏ trốn. Đây là một chiêu thức "bình cũ, rượu cũ" mà nhiều sàn áp dụng nhưng người chơi vẫn sập bẫy như thường.

"Để tạo sự hưng phấn, cảm giác chưa đầu tư mà đã chiến thắng cho người chơi, các chương trình, hội thảo của sàn đều được tổ chức ở các khách sạn 5 sao khua chiêng, gõ trống, hò hét, nhảy múa tưng bừng. Với những người không tỉnh táo hay dễ bị kích động sẽ rất dễ đưa ra quyết định đầu tư sai lầm" - ông nói.

Ngoài ra, ông Hiếu còn cho rằng, 2 nguyên nhân chính khiến các sàn giao dịch tiền ảo, forex nở rộ, phát triển là đến từ lòng tham và sự mù quáng của người chơi. Nguy hiểm hơn là nhà đầu tư mang tâm lý của người đánh bạc, khi nghĩ rằng, bỏ ra 1 đồng sẽ thu về 200 đồng, 300 đồng.

"Các sàn giao dịch này không khác gì một canh bạc vì người chơi hiểu rõ, đầu tư vào đây là rủi ro. Nhưng họ lại chấp nhận rủi ro, mạo hiểm để mong thu về gấp 2, gấp 3 lần giá trị bỏ ra. Đặc biệt, khi dịch Covid-19 bùng phát, nhiều người lao động bị mất việc, thu nhập bị giảm sút, cho nên, nhiều người có tâm lý muốn làm giàu nhanh, mong may mắn xuất hiện" - ông phân tích.

Theo ông Hiếu, để ngăn chặn những sàn giao dịch ngoại hối, tiền ảo, forex lừa đảo, người dân, các cơ quan chức năng cần có biện pháp mạnh tay, xử phạt thật nặng các đối tượng; Chú trọng việc nâng cao kiến thức, giáo dục tài chính cho người dân, đặc biệt là người dân ở những vùng sâu vùng xa; Thiết lập một kênh truyền thông riêng để tuyên truyền, hướng dẫn, cảnh báo mọi người về các hoạt động đa cấp, sàn giao dịch lừa đảo.

Đồng quan điểm, PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính), cho rằng, 2 lý do khiến các sàn giao dịch lừa đảo sống khỏe đến từ lợi nhuận khổng lồ và lòng tham của nhà đầu tư.

"Các đối tượng lừa đảo đã dùng chiêu khuếch đại lợi nhuận để đánh vào lòng tham của con người. Khi lòng tham của con người quá lớn sẽ làm mất đi lý trí và sự tỉnh táo vốn có để đưa ra quyết định. Từ đó, người chơi sẽ rơi vào một trò chơi mà các đối tượng có chủ đích lập trình sẵn và đến một ngưỡng nào đó, họ sẽ chính thức lật bài, đánh sập sàn, ôm tiền và bỏ chạy" - ông nhận định.

Ngoài ra, ông Long còn thẳng thắn cho rằng, không có một mô hình kinh doanh nào mang về lợi nhuận cao khủng khiếp đến thế, chỉ có làm ăn bất chính mới vậy.

Do đó, người dân cần hết sức tỉnh táo, đầu tư thông minh chứ không nên đầu tư ồ ạt, theo phong trào. Nếu muốn đầu tư, cần phải xem xét kỹ 3 yếu tố, thứ nhất là sự an toàn, thứ hai là lợi nhuận và thứ ba là mức thanh khoản.