Nhiều bộ ngành, địa phương có trụ sở mới vẫn không chịu bàn giao chỗ cũ

Chậm di dời

Báo cáo mới đây của Bộ Tài chính cho biết, tính đến tháng 12/2016, các bộ, ngành, địa phương trong cả nước đã báo cáo kê khai và đề xuất phương án xử lý đối với gần 155.000 cơ sở nhà, đất với tổng diện tích khoảng trên 3 tỷ m2 đất và khoảng 140 triệu m2 nhà.

Các cấp có thẩm quyền đã phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với trên 123.800 cơ sở với tổng diện tích là 1.967 triệu m2 đất và 116 triệu m2 nhà. Trong số trên, cơ quan chức năng đã quyết định giữ lại tiếp tục sử dụng phần lớn diện tích với 1.857 triệu m2 đất; còn lại là bán, chuyển nhượng, chuyển mục đích sử dụng đất,…

Tổng số tiền thu được từ bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất của các Bộ, ngành, Tập đoàn, tổng công ty nhà nước và các địa phương trên phạm vi cả nước là 50 nghìn tỷ đồng.

Tuy vậy, trong quá trình, đại diện Bộ Tài chính thấy rằng, việc sắp xếp nhà, đất triển khai còn chậm do nguyên nhân từ cơ chế, chính sách. Một số quy định theo đánh giá là khó theo dõi và thực hiện như cơ quan, tổ chức, đơn vị phải bố trí từ nguồn kinh phí của đơn vị để thực hiện di dời các hộ gia đình, cá nhân ra khỏi khuôn viên cơ sở nhà, đất.

Nhiều địa phương chưa ban hành được danh mục cơ sở nhà, đất phải di dời nên ảnh hưởng tới tiến độ di dời. Theo báo cáo chưa đầy đủ của 67 Bộ, ngành, địa phương thì mới chỉ di dời được 266/1.053 cơ sở phải di dời (918 cơ sở gây ô nhiễm, 135 cơ sở phải di dời theo quy hoạch đô thị).

Trong khi đó, các cơ sở khi di dời tới vị trí mới chưa được đầu tư cơ sở hạ tầng, không có nguồn kinh phí hỗ trợ địa phương thực hiện nên không đáp ứng được nhu cầu cần phải đi vào sản xuất ngay, do đó, không khuyến khích động viên được các cơ sở di dời đến vị trí mới.

Còn tâm lý cố giữ nhà đất đang quản lý

Đáng lưu ý, việc chậm sắp xếp nhà, đất theo đại diện Bộ Tài chính còn xuất phát từ chính công tác tổ chức, thực hiện.

Cụ thể, một số bộ, ngành chưa thực sự quan tâm đến công tác sắp xếp, nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước. Một số bộ, ngành, địa phương theo đánh giá đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý nhà đất nhưng nhưng chưa tập trung chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện các phương án đã được phê duyệt.

Một số địa phương thực tế cũng chậm cung cấp thông tin quy hoạch sử dụng đất nên các cơ quan không có cơ sở để lập phương án sử dụng nhà, đất hoặc phương án di dời hiệu quả.

Báo cáo của Bộ Tài chính cũng thẳng thắn nêu lên, một số bộ, ngành, địa phương chưa nghiêm túc chấp hành chấm dứt việc cho thuê, cho mượn, liên doanh, liên kết chưa đúng quy định. Đặc biệt, các bộ, ngành, địa phương còn tâm lý cố giữ nhà, đất đang quản lý, sử dụng.

“Một số đơn vị đã được Nhà nước đầu tư xây dựng mới nhưng sau khi chuyền về trụ sở mới vẫn không bàn giao lại trụ sở cũ cho Nhà nước”, báo cáo của Bộ Tài chính cho hay.

Việc để thực tế trên xảy ra, theo Bộ Tài chính là do hiện chưa có chế tài xử lý phù hợp. Ngoài ra, công tác hậu kiểm tra việc thực hiện phương án chưa được quy định ở chính sách và tổ chức thực hiện còn hạn chế.

Báo cáo Bộ Tài chính khẳng định, nhà, đất là những tài sản có giá trị lớn, cần được sử dụng tiết kiệm, hiệu quả. Bởi vậy định hướng việc xử lý, sắp xếp nhà, đất trong thời gian tới theo cơ quan này cần thông qua cơ chế sắp xếp nhà, đất để khắc phục tình trạng sử dụng sai quy định, lãng phí nguồn tài sản công của Nhà nước.

Phía Bộ Tài chính cho biết, cần xử lý nghiêm minh và triệt để các trường hợp sử dụng sai quy định như cho thuê, cho mượn, liên doanh, liên kết, bố trí là nhà ở, lấn chiếm…

Đối với nhà, đất sử dụng không hiệu quả, sai quy định, đại diện Bộ Tài chính đề nghị Nhà nước thu hồi giao cho tổ chức khác sử dụng để tạo nguồn lực từ quỹ nhà, đất nhằm phát triển kinh tế xã hội.

Phương Dung