Lo rủi ro 2 tỷ USD, Bộ Tài chính xin sửa quy định về BOT

Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi Bộ Công Thương góp ý về một số nội dung chủ yếu trong Hợp đồng BOT và Bảo lãnh Chính phủ đối với các dự án nhà máy điện BOT (một hình thức hợp tác công - tư).

Liên quan một số nội dung bảo lãnh Chính phủ, Bộ Tài chính cho biết, hiện nay chưa có khuôn khổ pháp lý chung quy định về trách nhiệm, phạm vi bảo lãnh của Chính phủ đối với các dự án BOT.

Theo quan điểm của Bộ Tài chính, việc thực hiện các hợp đồng thương mại là nghĩa vụ của Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN, Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam - PVN và Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam - TKV với công ty BOT.

Theo đó, các bên Việt Nam tham gia hợp đồng phải có trách nhiệm lựa chọn hình thức bảo lãnh thực hiện hợp đồng phù hợp (ví dụ qua các định chế tài chính). Chính phủ không thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh này.

Đối với những dự án Chính phủ đã bảo lãnh một số nghĩa vụ của EVN, PVN và TKV, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Công Thương, EVN, PVN và TKV rà soát định kỳ “các rủi ro phát sinh” trong việc thực hiện cam kết của đối tác Việt Nam mà “có thể chuyển thành các nghĩa vụ nợ dự phòng của Chính phủ”.

Trường hợp “nghĩa vụ nợ dự phòng” phát sinh, Bộ Tài chính đề nghị căn cứ từng trường hợp cụ thể, Bộ Công Thương báo cáo Chính phủ trình Quốc hội xem xét, quyết định. Trên cơ sở ý kiến của Quốc hội sẽ bố trí dự toán ngân sách để thực hiện.

Về công thức thanh toán khi chấm dứt sớm dự án, Bộ Tài chính cho biết, Bộ đã đề nghị Thủ tướng xem xét bỏ nội dung công thức thanh toán chấm dứt sớm theo hợp đồng BOT các dự án nhiệt điện.

Cụ thể, tại các công văn đóng góp ý kiến với dự án Vũng Áng 2 và Vĩnh Tân 3, Bộ Tài chính đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo việc cho thanh toán trong trường hợp chấm dứt hợp đồng sớm.

Lý do đưa ra là: "Rất rủi ro cho Chính phủ khi Chính phủ phải thanh toán trên 2 tỷ USD/dự án trong trường hợp dự án chấm dứt ngay sau ngày vận hành thương mại".

Theo Bộ Tài chính, hiện nay trong kế hoạch trung hạn về dự toán ngân sách nhà nước, chưa tính đến nghĩa vụ nợ tiềm tàng có thể chuyển thành “nghĩa vụ nợ dự phòng này của Chính phủ”. Do đó, Bộ Tài chính tiếp tục bảo lưu quan điểm trên.

Phương Dung