(Dân trí) - Thu nhập thụ động, với nhiều người, là khái niệm tưởng như mới mẻ. Nhưng việc "tiền đẻ ra tiền" ngay khi bạn ngủ có phải là chuyện gì quá mới lạ hay không? Làm sao để có được thu nhập thụ động?
"Tôi kiếm tiền trong khi ngủ, theo đúng nghĩa đen. Và bạn cũng có thể làm được điều đó. Nó được gọi là thu nhập thụ động và tôi biết đến nó một cách tình cờ.
Sau khi tốt nghiệp đại học với tấm bằng thạc sĩ, tôi làm kỹ sư công nghệ sinh học. Mặc dù được trả lương cao nhưng tôi cảm thấy không hào hứng với công việc. Tôi muốn thay đổi nhưng không biết bắt đầu từ đâu.
Tôi có niềm đam mê với ẩm thực và nấu nướng song lại không có ý định bỏ việc để đi học nấu ăn. Dù thế, sau một vài lần tự suy xét, tôi nhận ra rằng điều tôi thực sự muốn là chấm dứt công việc tẻ ngắt này và tìm một công việc khác. Vì vậy, tôi đã bắt đầu viết blog về ẩm thực và nghĩ rằng nó có thể trở thành một hướng đi mới của mình. Trớ trêu thay, 6 tháng sau, tôi bị cho nghỉ việc.
Tôi dành mọi nỗ lực của mình cho một đam mê mới, đó là học cách kiếm tiền trực tuyến. Tôi bị hấp dẫn bởi ý tưởng rằng mình có thể kiếm tiền dù sống và làm việc ở bất cứ đâu, không nhất thiết phải ở một nơi cố định. Và những gì tôi có bây giờ là những dòng thu nhập thụ động. Và với nhiều dòng thu nhập thụ động, cuối cùng tôi đã ổn định tài chính và sống thoải mái trong thời gian chưa kiếm được việc.
Nghe có vẻ không đáng tin? Blog ẩm thực Delish D'Lites của tôi kiếm được hơn 7.000 USD thu nhập thụ động mỗi tháng".
Đó là câu chuyện được Jannese Torres-Rodriguez, một kỹ sư, blogger, huấn luyện viên người Puerto Rico chia sẻ trên Time.com.
Thu nhập thụ động mà blogger này nhắc đến là gì?
ĐI TÌM ĐỊNH NGHĨA THU NHẬP THỤ ĐỘNG
Thông thường, về thu nhập, sẽ có 3 loại chính: thu nhập chủ động, thu nhập thụ động và thu nhập danh mục đầu tư.
Thu nhập thụ động, theo định nghĩa của Investopedia, bao gồm thu nhập từ bất động sản cho thuê, quan hệ đối tác hữu hạn hoặc hoạt động kinh doanh khác mà người thụ động không tham gia tích cực, thường xuyên, chẳng hạn như làm một nhà đầu tư thầm lặng.
Ủng hộ việc kiếm thu nhập thụ động có xu hướng là những người thúc đẩy lối sống chuyên nghiệp làm việc tại nhà và làm chủ của chính bạn. Thu nhập thụ động là một thuật ngữ được sử dụng tương đối mơ hồ trong những năm gần đây, nó được sử dụng để định nghĩa là khoản tiền kiếm được thường xuyên mà người thụ hưởng không cần bỏ ra sức lao động.
Dù vậy, Todd Tresidder, huấn luyện viên tài chính và giám đốc quỹ đầu cơ đã nghỉ hưu, chia sẻ trên Bankrate.com: "Nhiều người nghĩ rằng thu nhập thụ động là nhận được thứ gì đó mà không phải tốn chút công sức hay một xu nào. Nó hấp dẫn vì giúp nhiều người làm giàu nhanh chóng, nhưng suy cho cùng, nó vẫn liên quan đến công việc".
Có hai loại dòng thu nhập thụ động chính.
Các dòng thu nhập đầu tư thấp (low investment) sẽ cần ít tiền vốn ban đầu hơn và khả năng rủi ro thấp hơn. Viết blog như câu chuyện của Jannese Torres-Rodriguez và làm tiếp thị liên kết là hai trong số những loại phổ biến nhất của dòng thu nhập thụ động đầu tư thấp.
Ngược lại, các dòng thu nhập đầu tư cao (high investment) sẽ cần nhiều vốn hơn khi bắt đầu, phổ biến nhất là mua tài sản (thường là bất động sản) rồi cho thuê, mua cổ phiếu và nhận cổ tức.
Số tiền bạn kiếm được từ thu nhập thụ động phụ thuộc vào loại dòng thu nhập bạn chọn.
Với lựa chọn đầu tư thấp, chẳng hạn như viết blog, bạn sẽ phải mất nhiều thời gian hơn để bắt đầu kiếm được tiền và thu nhập của bạn có thể sẽ thấp hơn. Còn với đầu tư cao như bất động sản, cổ phiếu..., bạn có thể kiếm được nhiều tiền hơn, nhưng nguy cơ rủi ro cũng cao hơn. "High risk, high return", câu này luôn đúng.
Điều quan trọng cần nhớ là không giống như thu nhập chủ động, thu nhập thụ động không có giới hạn về số tiền bạn có thể kiếm. Chính điều này khiến thu nhập thụ động hấp dẫn.
Một số người xoay xở để kiếm sống từ thu nhập thụ động, nhưng việc duy trì thu nhập chủ động từ một công việc thường xuyên sẽ rất hữu ích trong giai đoạn đầu vì không có gì đảm bảo bạn sẽ kiếm đủ tiền để sống cả. Thu nhập thụ động có thể có hoặc không. Nhưng thu nhập chủ động thì nên có.
Trong 4 năm qua, Lisa đã chuyển từ cảnh nợ nần sang kiếm được mức lương 7 con số. 90% số đó đến từ các nguồn thu nhập "thụ động" hoặc "bán thụ động", bao gồm tạo các khóa học trực tuyến, công việc tư vấn và hướng dẫn mọi người đa dạng hóa nguồn thu nhập của họ.
Lisa chia sẻ trên Metro.co.uk: "Việc cho thuê phòng cũng được coi là thu nhập thụ động. Bạn xây dựng tài sản trước - sơn phòng, đặt đồ đạc trong phòng, dán quảng cáo, sau đó, kiếm tiền từ tài sản của mình".
Một năm mới bắt đầu và nhiều người đặt ra mục tiêu thiết lập thu nhập thụ động. Nhưng liệu nó có thể được thực hiện, và nếu nó có thể, có thực sự là bạn chỉ cần ngồi, thư giãn và xem dòng tiền chạy vào tài khoản?
Lisa nói với Metro.co.uk rằng điều đó có thể được thực hiện - nhưng nhấn mạnh rằng không có tấm vé nào dẫn đến thành công mà không cần nỗ lực.
"Cần phải có thời gian và sự kiên nhẫn. Mọi người nhận ra rằng bạn có thể kiếm được 6 con số trong 6 tuần trực tuyến mà không có khán giả. Điều đó không đúng và đó là một chiến thuật tiếp thị. Tôi luôn dạy mọi người rằng thu nhập thụ động không phải là một kế hoạch làm giàu nhanh chóng - nó cần thời gian và nỗ lực", cô nhấn mạnh. "Nhiều người lầm tưởng rằng thu nhập thụ động có nghĩa là không phải làm gì, trong khi thực tế ban đầu đó là công việc khó khăn".
VÌ SAO CẦN CÓ THU NHẬP THỤ ĐỘNG?
Việc cần có nhiều nguồn thu nhập là rất cần thiết vì một nguồn thu nhập thụ động gặp rủi ro phải dừng hoạt động thì khi đó bạn vẫn có ít nhất một nguồn khác để lấp đầy mục tiêu tài chính của mình.
Cũng giống như nhiều dạng thu nhập khác, nếu thu nhập thụ động được đa dạng hóa, bạn ngày càng có thêm nhiều nguồn tiền. Điều này giúp bạn giảm bớt căng thẳng khi gặp phải thất bại và cho phép bạn đưa ra quyết định kinh doanh hoặc đầu tư dài hạn tốt hơn.
Nếu không có nhiều nguồn thu nhập, đặc biệt là thu nhập thụ động, bạn sẽ gặp phải áp lực tài chính lớn.
Đặc biệt, có nhiều nguồn thu nhập thụ động sẽ khiến cuộc sống của bạn vui vẻ hơn. Bạn có thể mạo hiểm đầu tư và tiềm năng mang lại lợi nhuận cao hơn nguồn thu nhập cũ. Ngoài ra, bạn còn học hỏi được nhiều điều trong quá trình đó.
Tỷ phú Warren Buffett từng nói: "Đừng bao giờ phụ thuộc vào một nguồn thu nhập duy nhất. Hãy đầu tư để tạo ra nguồn thứ hai".
NHỮNG Ý TƯỞNG ĐỂ TẠO RA THU NHẬP THỤ ĐỘNG
Việc bạn phải chi bao nhiêu hay chuyên môn của bạn là gì không quan trọng. Có rất nhiều lựa chọn để kiếm tiền thông qua thu nhập thụ động. Dưới đây là tổng quan về một số cách tốt nhất để tạo thu nhập thụ động:
Đầu tư bất động sản
Đây là một chiến lược đầu tư cao vì vốn ban đầu cần nhiều. Tuy nhiên, mua bất động sản và cho thuê lại là một trong những cách đáng tin cậy và có lợi nhất để tạo thu nhập đầu tư thụ động.
Khi bước vào thế giới đầu tư bất động sản, bạn sẽ cần cân nhắc về những vấn đề như lợi nhuận cho thuê (lợi tức đầu tư của bạn), việc tuân thủ (chẳng hạn như đáp ứng các quy tắc an toàn) và tìm người thuê phù hợp.
Đầu tư vào cổ phiếu
Giống như đầu tư vào tài sản là bất động sản, đầu tư vào cổ phiếu là một cách tuyệt vời để kiếm thu nhập thụ động thường xuyên.
Đầu tư vào cổ phiếu thông thường là một dòng thu nhập đầu tư cao vì bạn càng đầu tư nhiều, lợi nhuận của bạn càng cao. Tuy nhiên, bạn sẽ cần nghiên cứu và nhận thức được những rủi ro đi kèm khi quyết định đầu tư.
Để làm cho khoản đầu tư của bạn hoàn toàn thụ động, bạn có thể trả tiền cho một nhà quản lý quỹ để chăm sóc danh mục đầu tư của bạn.
Kiếm tiền từ mạng xã hội
Một cách rất phổ biến để kiếm thu nhập thụ động trực tuyến là xuất bản video trên mạng xã hội. Sau khi video của bạn được tải lên, bạn có thể tạo ra doanh thu trong nhiều năm tới.
Cách phổ biến nhất để kiếm tiền từ kênh mạng xã hội là đưa quảng cáo vào nội dung của bạn. Ngoài ra, bạn có thể kiếm thu nhập thụ động thông qua kênh mạng xã hội của mình bằng cách quảng cáo sản phẩm của các thương hiệu khác (được gọi là tiếp thị liên kết), bán hàng hóa hoặc tính phí thành viên cho người đăng ký.
Ngày nay, với một chiếc smartphone, kết nối mạng internet và kỹ năng hoặc sở thích, bạn có thể bắt đầu kênh của riêng mình và có khả năng kiếm tiền từ nó.
Bán ảnh
Nếu bạn là người sành sỏi với máy ảnh và yêu thích chụp ảnh thì việc bán ảnh cho các trang web lưu trữ hình ảnh có thể là một lựa chọn tốt để kiếm thu nhập bị động. Bạn có thể bán ảnh chụp của mình cho Shutterstock, Dreamstime, Getty Images /iStock và Yay Images.
Bạn có thể chụp ảnh các thành phố, hoa, động vật, mô hình hoặc thậm chí một cái gì đó mang tính chủ đề.
Những bức ảnh này có thể được sử dụng bởi các cơ quan báo chí, trang web, doanh nghiệp. Và thông thường, ảnh của bạn càng được tải xuống nhiều thì ảnh càng được quảng cáo - có nghĩa là bạn sẽ nhận được nhiều tiền hơn.
Tuy nhiên, cách này sẽ không mang lại cho bạn tài sản ngay lập tức. Sự cạnh tranh cũng rất khốc liệt khi mà rất nhiều bức ảnh xuất sắc đã tồn tại trên các nền tảng này. Nhưng nếu bạn sở hữu một chiếc máy ảnh chuyên nghiệp và muốn chụp cho nó một bức ảnh, thì nó rất đáng để thử.
Trở thành người có ảnh hưởng (Influencer)
Nếu bạn trở thành một người có ảnh hưởng, có rất nhiều cách để kiếm thu nhập thụ động. Tuy nhiên, bạn sẽ cần tạo thương hiệu cá nhân và nhiều nội dung, có thể tốn nhiều công sức.
Một số cách bạn có thể tạo thu nhập thụ động với tư cách là người có ảnh hưởng như quảng cáo trên các mạng xã hội, tiếp thị liên kết trên mạng xã hội và bán hàng online.
Tìm hiểu về tiền điện tử
Tiền điện tử về cơ bản là tiền mặt kỹ thuật số - được giữ trong các "ví" ảo như blockchain.
Nếu bạn thực sự biết cách chúng hoạt động và có thể theo dõi các xu hướng, thì bạn có thể cân nhắc đầu tư vào chúng - để xem liệu bạn có thể nắm bắt thị trường và kiếm thêm tiền hay không. Song cách này chỉ phù hợp với những người sống ở các quốc gia nơi tiền điện tử được chấp nhận là loại hình hợp pháp. Việt Nam hiện nay chưa cho phép tiền điện tử là phương tiện thanh toán.
Song ngay ở những người công nhận tiền điện tử, thì việc đầu tư cũng có những rủi ro nhất định. Chuyên gia về thu nhập thụ động Lisa Johnson nói rằng đây là một động thái "mạo hiểm". Tiền điện tử không đi kèm với bất kỳ sự bảo vệ pháp lý nào giống như tiền trong ngân hàng. Và giá trị của các loại tiền như bitcoin, ethereum và shiba Inu dường như biến động khá nhanh.
Viết blog
Việc bắt đầu blog của riêng bạn mất nhiều thời gian và công sức, nhưng khi nó đã bắt đầu và hoạt động với một lượng lưu lượng truy cập tốt, bạn có thể bắt đầu kiếm thu nhập thụ động.
Monica Stott - blogger du lịch người Xứ Wales, đã bắt đầu viết blog "The Travel Hack" vào năm 2009. Hiện việc viết blog và dạy một khóa học trực tuyến giúp cô thanh toán tất cả các hóa đơn và chi phí hàng tháng của mình.
Nhưng để thành công với việc viết blog, bạn phải tìm hiểu cụ thể.
Cô ấy giải thích với Metro.co.uk: "Kiếm tiền bằng viết blog là một ý tưởng rất tốt, nhưng các blogger bây giờ rất khác so với 10 năm trước. Blog từng là tài khoản cá nhân, nơi mọi người chia sẻ cuộc sống của họ thông qua các câu chuyện và ảnh, nhưng giờ chúng ta có mạng xã hội cho điều đó nên blog cá nhân ngày càng giảm. Các blog hiện được sử dụng để chia sẻ các bài báo cung cấp thông tin và các blogger đứng sau họ chia sẻ kiến thức chuyên môn của họ trong một thị trường ngách cụ thể. Điều quan trọng là bạn thực sự cần chứng minh mình là một chuyên gia và chia sẻ thông tin có giá trị mà mọi người đang tìm kiếm".
Blogger tạo thu nhập thụ động thông qua Google Adsense, tạo ra doanh thu bằng cách đặt quảng cáo trên trang web. Bạn cũng có thể sử dụng blog của mình để thiết lập quan hệ đối tác tiếp thị liên kết và bán các liên kết ngược cho các công ty khác.
Bán sản phẩm của riêng bạn
Bán hàng trực tuyến đã trở thành một xu hướng phổ biến trong những năm gần đây.
Ví dụ, thành lập thương hiệu quần áo của riêng hay bắt đầu kinh doanh các sản phẩm nghệ thuật, thủ công là một cách hiệu quả để tạo thu nhập thụ động. Ngoài thời gian và công sức để làm ra sản phẩm, bạn có thể cần một số tiền để mua vật liệu và thiết bị.
Kiếm tiền bản quyền
Cách này không phổ biến, nhưng một số người có thể kiếm được thu nhập thụ động đáng kể từ tiền bản quyền. Chẳng hạn, nếu bạn viết sách hoặc phát hành một số bản nhạc, bạn có thể kiếm được tiền nếu nhà xuất bản muốn phân phối và bán tác phẩm của bạn.
Điều quan trọng cần nhớ là việc xuất bản một cuốn sách hoặc phát hành bản nhạc là rất khó và đòi hỏi nhiều thời gian và công sức. Tuy nhiên, nếu bạn đủ may mắn để bắt đầu nhận được tiền bản quyền cho công việc của mình, bạn có thể tạo ra thu nhập thụ động trong nhiều năm mà không cần phải làm bất cứ điều gì.
Không thể có một lời khuyên hoặc cách thức phù hợp cho tất cả mọi người trong việc tạo ra các dòng thu nhập. Bạn có bao nhiêu nguồn thu nhập phụ thuộc vào khả năng tài chính của bạn ở đâu và mục tiêu tài chính của bạn cho tương lai là gì.
Greg McBride, CFA, giám đốc phân tích tài chính tại Bankrate, cho biết: "Bạn sẽ bắt được nhiều cá hơn với nhiều phương tiện đánh bắt. Ngoài thu nhập kiếm được từ vốn con người của bạn, thì bất động sản cho thuê, chứng khoán và các dự án kinh doanh là một cách tuyệt vời để đa dạng hóa dòng thu nhập của bạn".
Hầu hết mọi người không muốn việc kiếm tiền từ các nguồn thu nhập thụ động ảnh hưởng đến các công việc khác của mình. Vì vậy, bạn cần phải cân bằng các nỗ lực và đảm bảo rằng bạn đang lựa chọn những cơ hội tốt nhất cho thời gian của mình.