Kinh tế Việt có nguy cơ đi ngang trong nhiều năm

Ngân hàng HSBC vừa công bố bản báo cáo về kinh tế Việt Nam với tựa đề “Not quite there yet” (tạm dịch: “Chưa thực sự tới nơi”). Theo nhận định của HSBC, thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp tư nhân là chìa khóa để tạo ra nhu cầu mạnh hơn và tốc độ tăng trưởng GDP cao hơn cho Việt Nam.

Tuy nhiên, kỳ họp Quốc hội lần này kết thúc mà không đưa ra tín hiệu cụ thể nào về thay đổi vai trò của các doanh nghiệp quốc doanh (SOE) trong nền kinh tế. Do đó, HSBC cho rằng, tiến trình cải cách sẽ diễn ra chậm, bởi khu vực quốc doanh hiện chiếm 2/3 nền kinh tế, còn các doanh nghiệp tư nhân sử dụng tới 86% lực lượng lao động.

Bản báo cáo của HSBC cũng chỉ ra thực trạng của nền kinh tế Việt Nam với các “nút thắt cổ chai” như chất lượng giáo dục, cơ sở hạ tầng đô thị, hệ thống năng lượng vào giao thông, chuỗi phân phối, chất lượng sản xuất nông nghiệp, thị trường tài chính… Do đó, nếu Việt Nam không có tiến triển rõ rệt trong xử lý “các nút thắt cổ chai” về cơ cấu, thì nền kinh tế sẽ có nguy cơ đi ngang trong nhiều năm.

Theo các dự báo mà bản báo cáo đưa ra, GDP của Việt Nam sẽ tăng trưởng 5,2% trong năm nay và 5,4% trong năm 2014. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cả năm 2013 được dự báo ở mức 6,6%, từ mức 9,3% trong năm 2012, và tăng lên 8,3% trong năm tới.

Cùng với đó, hôm nay, HSBC và Công ty Markit Economics công bố Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành sản xuất tại Việt Nam trong tháng 11/2013. Bản báo cáo cho hay, tăng trưởng của ngành sản xuất Việt Nam trong tháng 11 đã yếu đi và đạt mức tăng trưởng nhẹ khi mức giảm số lượng đơn đặt hàng mới hầu như đã được mức tăng sản lượng và việc làm bù đắp. Nhiều doanh nghiệp cho biết nhu cầu của khách hàng đã yếu đi và tình trạng này càng trầm trọng hơn vì thời tiết bão lũ.

Theo HSBC, chỉ số Nhà quản trị Mua hàng (PMI™) toàn phần được điều chỉnh theo mùa - một chỉ số tổng hợp được tạo ra nhằm khái quát các điều kiện hoạt động của ngành sản xuất - trong tháng 11 đạt kết quả 50,3 điểm. Kết quả này thấp hơn mức 51,5 điểm của tháng 10 nhưng vẫn nằm trên ngưỡng không thay đổi 50 điểm tháng thứ ba liên tiếp.

Sản lượng ngành sản xuất tăng tháng thứ hai liên tiếp, với tốc độ tăng mạnh và được ghi nhận cao nhất kể từ tháng 9/2011. Các công ty cho biết hoạt động sản xuất đã được nâng cao để đáp ứng số lượng đơn đặt hàng mới lớn hơn trong tháng 9 và tháng 10. Về vấn đề này, dữ liệu mới nhất cho thấy lượng công việc tồn đọng đã được giải phóng ở mức cao nhất kể từ tháng 8.

Kết quả khảo sát tháng 11 cũng cho thấy, số lượng đơn đặt hàng mới giảm lần đầu tiên trong ba tháng. Mức giảm nhẹ diễn ra sau khi đã tăng kỷ lục vào tháng 10, và được cho là phản ánh nhu cầu yếu kém hơn. Ngoài ra, dấu hiệu cho thấy tình hình thời tiết xấu kéo theo lũ lụt cũng đã góp phần làm giảm số lượng đơn đặt hàng mới.

Số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới cũng giảm trong tháng 11 với các báo cáo cho thấy nhu cầu nước ngoài đối với hàng hóa của Việt Nam đã yếu hơn.

Với nhu cầu sản xuất tiếp tục tăng trong tháng 11, các nhà sản xuất vẫn tiếp tục tăng số lượng nhân công. Việc làm tăng trong tháng 11 đã giúp kéo dài thời kỳ tăng việc làm hiện nay thành bốn tháng, mặc dù mức thực tăng tháng 11 vẫn khá khiêm tốn.

Về khía cạnh giá cả, chi phí đầu vào tiếp tục tăng trong tháng 11 và được coi là kết quả của những khó khăn từ phía nguồn cung dẫn đến khan hiếm nguyên vật liệu. Mức độ tăng chi phí đầu vào mặc dù là mạnh nhưng vẫn là chậm nhất kể từ tháng 7. Hơn nữa, các nhà cung cấp cũng muốn cải thiện hoạt động của họ trong tình hình thiếu hụt hàng hóa.