Dự án TISCO “đắp chiếu”: Vì sao ông Hoàng Trung Hải, ông Vũ Huy Hoàng bị xem xét kỷ luật?

 
Nhiều cán bộ vi phạm ở đại dự án thua lỗ 

Dự án Thép Thái Nguyên giai đoạn 2 là một trong 12 đại dự án thua lỗ nghìn tỷ của ngành công thương.

Liên quan đến dự án này, tại kỳ họp thứ 41, Ủy ban kiểm tra Trung ương đã kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với Ban Thường vụ Đảng ủy Tổng Công ty Thép Việt Nam.

Trong thông cáo phát đi ngày hôm nay (9/12), Ủy ban Kiểm tra Trung ương nêu rõ: Ban Thường vụ Đảng ủy Tổng Công ty Thép Việt Nam đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, thiếu kiểm tra, giám sát, để Tổng Công ty có nhiều vi phạm, khuyết điểm nghiêm trọng trong thực hiện Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn II – Công ty Gang thép Thái Nguyên (Dự án TISCO II), gây hậu quả rất nghiêm trọng, làm thiệt hại lớn tiền và tài sản của Nhà nước, nhiều cán bộ, đảng viên liên quan bị xử lý hình sự, gây bức xúc trong xã hội.

Các cán bộ nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Thép Việt Nam là Nguyễn Kim Sơn, Đặng Thúc Kháng chịu trách nhiệm người đứng đầu về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy; ông Lê Phú Hưng, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Tổng giám đốc và ông Trịnh Khôi Nguyên, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Phó tổng giám đốc Tổng Công ty Thép Việt Nam cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban Thường vụ Đảng ủy và trách nhiệm cá nhân trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được phân công.

Các ông Mai Văn Tinh, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch HĐQT; Đậu Văn Hùng, nguyên Phó bí thư Đảng ủy, nguyên Tổng giám đốc Tổng Công ty Thép Việt Nam và ông Trần Văn Khâm, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch HĐQT; Trần Trọng Mừng, nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Tổng giám đốc; Ngô Sỹ Hán, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, nguyên Phó tổng giám đốc Công ty Gang thép Thái Nguyên chịu trách nhiệm chính, trực tiếp về những vi phạm, khuyết điểm trong triển khai thực hiện Dự án TISCO II.

Cùng với tập thể và các cá nhân nêu trên, qua kiểm tra, UBKT Trung ương nhận thấy Ban cán sự đảng Bộ Công Thương đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, để Bộ Công thương có nhiều vi phạm, khuyết điểm trong thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với Dự án TISCO II.

Ông Vũ Huy Hoàng, Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng (giai đoạn 2007-2016) chịu trách nhiệm chính về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng Bộ Công Thương; các đồng chí nguyên Ủy viên Ban cán sự đảng, nguyên thứ trưởng Lê Dương Quang, Đỗ Hữu Hào cùng chịu trách nhiệm về những vi phạm, khuyết điểm của Ban cán sự đảng Bộ Công Thương và trách nhiệm cá nhân trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được phân công.

Ông Hoàng Trung Hải, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội, trong thời gian giữ cương vị Ủy viên Ban cán sự đảng, Phó thủ tướng đã có vi phạm, khuyết điểm khi cho một số ý kiến chỉ đạo đối với Dự án TISCO II.

Các nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ là Văn Trọng Lý, Nguyễn Hữu Vũ và Nguyễn Văn Tài (nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế ngành), ông Đỗ Cảnh Dương (Tổng cục trưởng Tổng cục Địa chất và Khoáng sản, Bộ Tài nguyên và Môi trường, nguyên cán bộ Văn phòng Chính phủ) có vi phạm, khuyết điểm trong tham mưu lãnh đạo Chính phủ cho ý kiến chỉ đạo đối với Dự án TISCO II.

Vi phạm của Ban Thường vụ Đảng ủy Tổng Công ty Thép Việt Nam, của Ban cán sự đảng Bộ Công Thương và các cán bộ nêu trên đã ảnh hưởng xấu đến uy tín của tổ chức đảng, đến mức phải xem xét kỷ luật.

Hàng loạt vi phạm tại dự án Thép Thái Nguyên giai đoạn 2

Liên quan đến dự án này, hồi tháng 2/2019, Thanh tra Chính phủ đã công bố kết quả thanh tra Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO).

Kết luận thanh tra cho rằng, việc triển khai dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 của TISCO có nhiều sai phạm, xảy ra ở tất cả các khâu, có liên quan đến trách nhiệm của TISCO, Tổng công ty thép Việt Nam (VNS), Bộ Công thương...

Cụ thể, Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 của TISCO có tổng mức đầu tư 3.843 tỷ đồng (tương đương 242,5 triệu USD, tỷ giá 1 USD = 15.850 đồng), được Thủ tướng cho phép năm 2005 với mục tiêu là đầu tư dây chuyền công nghệ sản xuất luyện kim (bao gồm khai thác, chế biến quặng sắt), nhằm tạo ra năng lực sản xuất 500.000 tấn phôi thép/năm, sử dụng nguồn nguyên liệu quặng sắt trong nước.

Năm 2012, VNS và TISCO có văn bản gửi Bộ Công thương và Chính phủ xin điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư lên 8.104 tỷ đồng, tăng 4.261 tỷ đồng so với mức ban đầu.

Đến thời điểm Thanh tra Chính phủ vào cuộc, đầu năm 2017, TISCO đã thanh toán cho dự án gần 4.500 tỷ đồng, trong đó chi phí thiết bị hơn 2.100 tỷ đồng, chi phí xây dựng gần 1.000 đồng...

Tổng dư nợ gốc, lãi vay ngân hàng phải trả của dự án là 3.900 tỷ đồng... tức tương đương với tổng mức đầu tư của dự án ban đầu. Tuy nhiên, dự án vẫn đang dở dang và đã tạm dừng thi công từ năm 2013 đến nay.

Đến thời điểm thanh tra, TISCO (chủ đầu tư) đã thanh toán cho nhà thầu MCC trên 92% giá trị hợp đồng, nhưng các hạng mục chính của gói thầu EPC đều chưa hoàn thành.

TISCO còn thanh toán thay MCC tiền thuế là 11,6 triệu USD, thanh toán các khoản bốc xếp bảo quản thiết bị gần 5 tỷ đồng, vượt với giá trị hợp đồng. Trong khi đó, MCC chưa chuyển đủ thiết bị theo danh mục, đồng thời cung cấp nhiều máy móc thiết bị sai khác về xuất xứ, thông số kỹ thuật không phù hợp với quy chuẩn của Việt Nam.

Cơ quan thanh tra đã kiến nghị Thủ tướng xử lý về kinh tế với số tiền sai phạm lên tới hàng ngàn tỷ đồng. Đồng thời, kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo TISCO, VNS, Bộ Công thương, các cơ quan của Chính phủ… kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân.

Đồng thời, Thanh tra Chính phủ đã chuyển hồ sơ chuyển 4 vụ việc có dấu hiệu hình sự liên quan đến dự án sang Bộ Công an để điều tra. Ngoài ra, chuyển kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với cán bộ, đảng viên có khuyết điểm, sai phạm thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý.

Nguyễn Khánh