Cơn sốt gom vàng bùng nổ trên toàn cầu
(Dân trí) - Những năm gần đây, cơn sốt gom vàng bùng lên trên toàn cầu khi ngân hàng trung ương các nước đẩy mạnh mua vàng. Kim loại quý này cũng là tài sản trú ẩn an toàn, đang được nhiều quốc gia săn đón.
Cơn sốt gom vàng
Trong báo cáo mới đây, Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) cho biết, những bất ổn kinh tế dai dẳng đã tạo ra nhu cầu mạnh mẽ đối với vàng, đẩy kim loại này lên mức kỷ lục trong quý II năm nay.
Giá vàng đạt mức trung bình kỷ lục là 1.976 USD/ounce, tăng 6% so với quý II/2022 và tăng 4% so với mức cao kỷ lục trước đó được báo cáo vào quý III/2020.
Tuy nhiên, nhu cầu vàng toàn cầu trong quý II/2023 đã giảm 2% so với cùng kỳ năm ngoái xuống 920,7 tấn do các ngân hàng trung ương giảm tốc độ mua cũng như tiêu thụ.
Giá vàng được dự báo sẽ còn tăng mạnh (Ảnh: FT).
Ông Juan Carlos Artigas, chuyên gia tại WGC, cho biết cuộc khủng hoảng ngân hàng trong tháng 5 với sự sụp đổ của một số ngân hàng khu vực ở Mỹ đã thúc đẩy nhu cầu đối với vàng ở Bắc Mỹ. Ông nói thêm rằng sự không chắc chắn chung trên toàn cầu đang hỗ trợ doanh số bán đồ trang sức tại nhiều thị trường quan trọng.
Mặc dù các nhà đầu tư phần lớn đã bỏ qua vàng trong năm 2023, ông Artigas cho biết, có những dấu hiệu ban đầu cho thấy tâm lý đang bắt đầu thay đổi. Ông cho rằng thị trường vàng vẫn ở chế độ chờ do Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) vẫn đang để ngỏ về chính sách tiền tệ.
Theo WGC, trong nửa đầu năm 2023, ngân hàng trung ương các nước tiếp tục mua 387 tấn vàng, mức cao kỷ lục từ năm 2000 tới nay. Mức tiêu thụ vàng của nhóm đối tượng này giảm trong 3 tháng vừa qua, nhưng vẫn ở mức cao.
Không những vậy, nhu cầu vàng thế giới trong năm 2022 đã tăng vọt lên mức cao nhất 11 năm nhờ việc các ngân hàng trung ương mua nhiều kỷ lục. Mặc dù giảm tốc độ trong quý II năm nay, nhưng trong 6 tháng đầu năm 2023, các ngân hàng trung ương tiếp tục mua 386,9 tấn vàng.
Tài sản trú ẩn được săn đón
Do những lo ngại về kinh tế toàn cầu, vàng - loại tài sản trú ẩn an toàn - đang dần được các quốc gia săn đón nhiều hơn.
Xu hướng này thể hiện qua nhu cầu mạnh mẽ của các ngân hàng trung ương trong suốt năm 2022 và quý đầu năm 2023, góp phần đẩy giá kim loại quý này lên mức cao kỷ lục. Năm 2022, các ngân hàng trung ương đã mua vào gần 1.100 tấn vàng, nhiều gấp đôi so với lượng mua vào trong vòng 5 năm qua.
Theo dữ liệu của Ngân hàng J.P Morgan, đây là năm mà lượng vàng được các tổ chức tài chính nhà nước mua vào đạt mức cao nhất kể từ năm 1950. Các tổ chức này đã mua thêm 229 tấn vàng trong quý II/2023, tăng 176% so với cùng kỳ năm trước.
Bà Henny Sender, giám đốc điều hành của công ty đầu tư BlackRock, nhận định quá trình phi đôla hóa đã được dự đoán từ trước, nhưng đang diễn ra với tốc độ nhanh kỷ lục.
Tỷ lệ dự trữ bằng đồng USD của các ngân hàng trung ương toàn cầu đã giảm từ mức 73% vào năm 2000, xuống còn 58%. Trong khi, vàng hiện chiếm khoảng 15% tổng dự trữ ngoại hối tại các cơ quan này.
Trên toàn cầu, Nga và Trung Quốc mua vào khoảng 60% tổng lượng vàng bán ra từ năm 2010 đến năm 2022. Ngân hàng J.P. Morgan cho rằng Trung Quốc đã tăng dự trữ vàng trong 6 tháng liên tiếp, sau 38 tháng liên tục giữ nguyên.
Các chuyên gia cho rằng giá vàng tăng cho thấy thế giới đang tìm kiếm một giải pháp thay thế đồng USD. Ngoài vàng, đồng nhân dân tệ cũng dần được chú ý hơn như một đồng tiền dự trữ quốc tế.
Giá vàng tăng cho thấy thế giới đang tìm kiếm một giải pháp thay thế đồng USD (Ảnh: Topfx).
Nhiều nước đang lựa chọn thanh toán các giao dịch, đặc biệt là liên quan đến hàng hóa, bằng đồng nhân dân tệ, ngay cả trong trường hợp không có sự tham gia của Trung Quốc.
Mới đây, Ấn Độ đã thanh toán phần năng lượng nhập khẩu của Nga bằng đồng Nhân dân tệ. Bangladesh cũng sử dụng đồng nhân dân tệ để tài trợ cho việc mua nhà máy điện hạt nhân của Nga.
Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại, đồng nhân dân tệ mới chỉ chiếm 2,3% giao dịch quốc tế thông qua mạng lưới của hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, ít hơn nhiều so với mức 43% bằng đồng USD và 32% bằng đồng euro.
Nhu cầu vàng của Trung Quốc có thể sẽ tăng
Trong bối cảnh thị trường vàng có dấu hiệu chững lại, nhu cầu vàng của Trung Quốc có thể sẽ tăng trong nửa cuối năm nay nhờ các chính sách kích thích nhằm thúc đẩy tiêu dùng và việc các nhà đầu tư tìm kiếm tài sản trú ẩn an toàn.
Báo cáo của WGC cho thấy, nhu cầu vàng từ Trung Quốc gia tăng đang đóng một vai trò quan trọng trong thị trường vàng toàn cầu. Nhu cầu vàng ở Trung Quốc đạt tổng cộng 49,3 tấn, tăng 32% so với năm ngoái. Nhu cầu toàn cầu tăng 6% lên 277,5 tấn.
Ông Wang Lixin, giám đốc điều hành của Hội đồng vàng thế giới ở Trung Quốc, cho biết nửa cuối năm là mùa cao điểm truyền thống về tiêu thụ trang sức vàng liên quan đến kỳ nghỉ lễ. Do vậy, điều này có khả năng thúc đẩy nhu cầu đối với kim loại quý. Tuy nhiên, giá vàng tiếp tục cao hoặc tăng cao hơn nữa có thể ảnh hưởng xấu đến tiêu thụ trang sức trong nửa cuối năm, ông Wang nói.
Bắc Kinh đang đưa ra các giải pháp để vực dậy thị trường bất động sản, qua đó đẩy kinh tế tăng trưởng mạnh trở lại. Nền kinh tế lớn thứ 2 hồi phục sẽ khiến đồng Nhân dân tệ tăng giá, qua đó gây sức ép lên đồng USD.
Ngoài ra, việc Chính phủ đưa ra các chương trình kích thích kinh tế khác nhau tập trung vào tiêu dùng có thể góp phần vào sự tăng trưởng mua trang sức vàng. Dữ liệu của WGC cho thấy, trong nửa đầu năm, nhu cầu vàng trang sức ở Trung Quốc tăng 17% so với cùng kỳ lên 328 tấn.
Theo một số báo cáo gần đây, xu hướng mua vàng của ngân hàng trung ương có thể sẽ tiếp tục tăng trong bối cảnh rủi ro địa chính trị còn lớn và lạm phát ở mức cao, một số nền kinh tế chưa hồi phục.
Nhu cầu vàng từ Trung Quốc gia tăng đóng một vai trò quan trọng trong thị trường vàng toàn cầu (Ảnh: Reuters).
Kinh tế Mỹ được dự báo nhiều khả năng sẽ hạ cánh mềm. Fed có thể tránh được kịch bản đẩy nước Mỹ vào suy thoái, khi lạm phát chậm lại và tăng trưởng mạnh bất chấp 11 lần Fed tăng lãi suất. Theo ngân hàng đầu tư Goldman Sachs, xác suất Mỹ suy thoái hiện giảm xuống chỉ còn 20%.
Theo các chuyên gia, nhiều khả năng Fed sẽ tiếp tục nâng lãi suất một lần nữa và có thể giữ lãi suất ở mức cao trong một thời gian dài để kéo lạm phát xuống. Nếu đúng như vậy, USD sẽ tăng trong ngắn và trung hạn, qua đó tác động tiêu cực lên giá vàng.
Ở chiều ngược lại, kinh tế khu vực châu Âu và Trung Quốc cũng có những tín hiệu tích cực. Điều này khiến đà tăng của đồng USD chậm lại.
Những số liệu mới đây đặt ra khả năng châu Âu có thể qua suy thoái, dù hoạt động kinh tế của khu vực này vẫn chưa hồi phục đủ để kích thích tăng trưởng. Dữ liệu chính thức cho thấy, GDP của Pháp đã tăng 0,5% trong quý II so với quý liền trước nhờ hoạt động ngoại thương mạnh mẽ. Tây Ban Nha cũng báo cáo mức tăng trưởng GDP là 0,4%.
