Mỹ đạt cột mốc lịch sử trong thám hiểm Mặt Trăng

Tàu đổ bộ Blue Ghost của công ty tư nhân Firefly Aerospace, có trụ sở tại Mỹ, vừa ghi dấu mốc quan trọng trong lịch sử thám hiểm vũ trụ khi trở thành tàu vũ trụ tư nhân thứ 2 hạ cánh mềm lên Mặt Trăng.

Theo giới chuyên môn, sứ mệnh này không chỉ là một bước tiến về mặt kỹ thuật và công nghệ, mà còn là tiền đề để tiếp tục nhân rộng các chuyến thám hiểm Mặt Trăng tư nhân trong tương lai.

Sứ mệnh hạ cánh lịch sử

Chiều 2/3 (theo giờ Việt Nam), tàu Blue Ghost đã hạ cánh thành công lên bề mặt Mặt Trăng, mang theo một số thiết bị khoa học của NASA. Sự kiện này đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hợp tác giữa các công ty tư nhân và chính phủ trong lĩnh vực thám hiểm vũ trụ.

Quá trình hạ cánh của tàu diễn ra vào lúc 14:30 ngày 2/3, khi tàu Blue Ghost kích hoạt quá trình đốt cháy động cơ, nhằm tiến vào quỹ đạo hạ cánh. Sau khoảng 50 phút ổn định, tàu giảm tốc và tiến về Mare Crisium, khu vực bị bao phủ bởi nhiều bụi và đá nham thạch trên Mặt Trăng.

Trong giai đoạn cuối của quá trình hạ cánh, hệ thống đẩy điều khiển được kích hoạt, nhằm điều chỉnh vị trí hạ cánh, giúp tàu tiếp đất trên một vùng đất bằng phẳng, không có vật thể lớn chắn ngang. 

Lúc 15:34, tàu Blue Ghost hạ cánh thành công lên Mặt Trăng mà không gặp phải bất kỳ trục trặc nào, hoàn tất một trong những sứ mệnh quan trọng nhất của ngành hàng không vũ trụ tư nhân.

Jason Kim, CEO Firefly Aerospace, vui mừng tuyên bố trên Twitter: "Chúng tôi đã hạ cánh lên Mặt Trăng và thậm chí đã có một ít bụi Mặt Trăng dính trên giày!".

Được biết, tàu Blue Ghost cao 3 mét, rộng 3,5 mét, và được thiết kế dựa trên tàu Beresheet, một dự án tư nhân của Israel đã thất bại trong nỗ lực hạ cánh năm 2019. Firefly Aerospace đã kết hợp đội ngũ kỹ sư trẻ và những chuyên gia giàu kinh nghiệm để tạo ra phiên bản cuối cùng của tàu đổ bộ một cách hiệu quả nhất.

Blue Ghost chạy bằng năng lượng mặt trời, được thiết kế để hoạt động trong khoảng 14 ngày Trái Đất trên bề mặt Mặt Trăng, trước khi được đưa vào chế độ "ngủ đông".

Trong sứ mệnh này, 10 thiết bị khoa học trên tàu Blue Ghost sẽ thực hiện các nhiệm vụ như thu thập dữ liệu về bức xạ, thu thập đất đá, nghiên cứu tính chất vật lý và hóa học, thử nghiệm các phương pháp thu thập và bảo quản mẫu vật, đồng thời ghi lại dữ liệu khí quyển và các yếu tố môi trường khác.

Đây được xem là bước đệm quan trọng, giúp chuẩn bị cho các sứ mệnh có phi hành đoàn trong chương trình Artemis của NASA.

Kỷ nguyên mới của "cuộc chơi không gian"

Trong suốt nhiều thập kỷ, việc khám phá không gian gần như là sân chơi độc quyền của các cơ quan vũ trụ quốc gia như NASA (Mỹ), Roscosmos (Nga) hay ESA (châu Âu).

Tuy nhiên, sự trỗi dậy của các công ty tư nhân trong lĩnh vực hàng không vũ trụ đang tạo ra một kỷ nguyên mới, nơi mà việc tiếp cận không gian không còn chỉ dành cho các tổ chức chính phủ, mà hoàn toàn có thể mở rộng sang các tập đoàn tư nhân đầy tham vọng.

Tại đó, sứ mệnh thành công của Firefly Aerospace được giới chuyên môn xem là sự khởi động của một làn sóng mới, vốn dĩ chưa từng xảy ra trước đây, khi cùng lúc có nhiều công ty tư nhân tham gia vào quá trình đổ bộ Mặt Trăng, tiêu biểu là Intuitive Machines (Mỹ) với tàu Athena, ispace (Nhật Bản) với tàu Resilience.

Theo dự kiến, tàu Resilience dự kiến sẽ hạ cánh vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6, trong khi tàu Athena dự kiến sẽ hạ cánh sớm hơn, vào ngày 6/3 tới đây, tại địa điểm gần cực nam của Mặt Trăng.

Trước đó, lĩnh vực hàng không vũ trụ tư nhân cũng đã có những bước tiến đáng kể nhờ vào những cái tên như SpaceX của Elon Musk, Blue Origin của Jeff Bezos, Firefly Aerospace, Rocket Lab và nhiều công ty khác.

Những công ty này đang đóng vai trò quan trọng trong việc thương mại hóa ngành không gian, với 2 lĩnh vực chủ đạo là phóng vệ tinh thương mại (cung cấp Internet, viễn thông, giám sát) và thực hiện các chuyến du hành vũ trụ thương mại.

Sự thành công lớn nhất của các tập đoàn tư nhân bao gồm áp dụng thành công việc tái sử dụng tên lửa, giúp giảm đáng kể chi phí phóng vệ tinh và vận chuyển hàng hóa lên không gian.

Trong đó, tiêu biểu là SpaceX đã chứng minh rằng việc tái sử dụng các tầng của tên lửa Falcon 9 có thể cắt giảm chi phí hơn 10 lần so với một lần phóng trước đây. Điều này mở ra cơ hội cho nhiều tổ chức, công ty khởi nghiệp, các quốc gia đang phát triển... tham gia vào cuộc chơi.