Giám đốc Hệ thống FPT Schools: "Ứng dụng AI trong giáo dục cần đi nhanh"
(Dân trí) - Theo TS. Nguyễn Xuân Phong, Phó hiệu trưởng Trường Đại học FPT, thế giới đang tiến rất nhanh trong cuộc đua AI. Cái sai lớn nhất không nằm ở chỗ áp dụng sai, mà là không hành động. Ứng dụng AI trong giáo dục cần đi nhanh.
Quan điểm trên được TS. Nguyễn Xuân Phong, Phó hiệu trưởng Trường Đại học FPT, Giám đốc Hệ thống Phổ thông FPT (Tập đoàn FPT) nhấn mạnh tại Tọa đàm "Tầm nhìn, định hướng tương lai cho giáo dục trong kỷ nguyên AI" diễn ra sáng 20/3 tại TPHCM.

Ông Nguyễn Xuân Phong trình bày tham luận "Mô hình triển khai AI trong trường học tại hệ thống trường đại học và phổ thông của FPT".
Không còn là khái niệm xa lạ, AI đã và đang hiện diện trong mọi mặt của đời sống, đặc biệt là giáo dục. Là một trong các hệ thống giáo dục tiên phong trong đổi mới sáng tạo, FPT bắt đầu triển khai mạnh mẽ các hoạt động ứng dụng AI trong dạy và học từ hai năm trước.
Với chương trình học xây dựng theo khung năng lực AI cho học sinh của UNESCO, kết hợp cùng các đối tác hàng đầu về công nghệ như MIT, UBTECH…, FPT đã xây dựng một lộ trình bài bản và đồng bộ, đưa AI vào chương trình học và đổi mới phương pháp giảng dạy, cũng như phổ cập tới cộng đồng giáo dục.
Tích hợp AI toàn hệ thống
Học sinh phổ thông FPT được tiếp cận với AI từ sớm thông qua các chương trình trải nghiệm và học tập bổ trợ. Đến nay, gần 15.000 học sinh FPT Schools đang được học AI ngay từ lớp 1. "Trung Quốc đã dự kiến sẽ phổ cập AI vào tất cả trường phổ thông với khoảng 8 tiết/năm ở bậc tiểu học. Tại FPT Schools, từ năm học 2024-2025, chúng tôi đã đưa AI vào 10 tiết/năm cho tiểu học, 18 tiết/năm cho khối THCS, và với khối THPT có thể tới 35 tiết", ông Phong cho biết.
Nhiều sản phẩm như video, đồ họa, thậm chí là phim hoạt hình, đều do học sinh thực hiện với sự hỗ trợ từ AI. Học sinh các khối 6, 7, 8 đã được học lập trình, tích hợp AI với Robotics, giải quyết các bài toán thực tiễn. Các em được khuyến khích suy nghĩ trước khi làm bất cứ điều gì, hãy nghĩ xem AI có thể giúp gì. Bên cạnh đó, các em còn được tìm hiểu sâu về đạo đức và trách nhiệm trong ứng dụng AI.
"AI ngày hôm nay đối với chúng tôi giống như tin học, như máy tính cách đây 20-25 năm. Giống như một thời mọi người nói 'cái gì không biết thì tra Google', thì nay cộng đồng cần một tư duy mới: AI-first", ông Phong cho biết.

Học sinh FPT Schools được học AI ngay từ cấp tiểu học.
Trong giáo dục truyền thống, "cá nhân hóa" là giấc mơ xa vời. Nhưng AI đã giúp biến điều đó thành khả thi. Lãnh đạo FPT đặt mục tiêu mỗi học sinh FPT Schools sẽ có một trợ lý AI cá nhân, đồng hành trong hành trình học tập, từ nhắc nhở bài vở, phân tích điểm mạnh yếu, đến đưa ra chiến lược ôn luyện phù hợp.
AI không thay thế, mà sẽ nâng tầm người thầy
Một trong những lo ngại lớn nhất của xã hội khi AI bước vào lớp học là khả năng thay thế vai trò của giáo viên. Tuy nhiên, theo TS. Nguyễn Xuân Phong, điều này hoàn toàn ngược lại. AI có thể thay đổi công cụ, thay đổi cách dạy, cách học, nhưng không thể thay thế con người. "Chúng tôi không coi AI là mối đe dọa. Chúng tôi coi đó là cơ hội để người thầy thể hiện đúng vai trò là người dẫn dắt, khơi dậy tư duy và cảm hứng học tập cho học sinh".
Hơn 1.800 giáo viên trong hệ thống FPT Schools đã được đào tạo bài bản về AI. Nhiều giáo viên đã chủ động ứng dụng các công cụ AI để phát triển học liệu và bài giảng, tạo hứng thú học tập cho học sinh. Nhằm kiểm soát hiệu quả việc ứng dụng AI trong học tập, hệ thống quy định áp dụng các mức độ sử dụng AI. Giáo viên có trách nhiệm kiểm tra, thảo luận, để đảm bảo học sinh hiểu bài và không phụ thuộc vào AI.
FPT Schools cũng đang thử nghiệm xây dựng mô hình lớp học đảo ngược, trong đó học sinh tự tìm hiểu nội dung với sự hỗ trợ của AI, còn giáo viên đóng vai trò định hướng và phản biện.
Lan tỏa AI tới cộng đồng
Không chỉ tiên phong trong chiến lược đổi mới giáo dục, FPT còn chú trọng đến khía cạnh trách nhiệm xã hội khi tổ chức hàng loạt chương trình đào tạo miễn phí về AI cho cán bộ quản lý giáo dục qua chuỗi "Hội thảo 4.0", các chương trình tập huấn cho giáo viên.

Hội thảo "Hiệu trưởng 4.0" thu hút hơn 1.000 hiệu trưởng tại Sóc Trăng và Hậu Giang.
Năm 2024, FPT Schools đã ký kết hợp tác cùng MIT triển khai chương trình Day of AI Vietnam, tạo nền tảng mở, dễ tiếp cận để phổ cập tài nguyên và học liệu AI miễn phí. "Sắp tới, chúng tôi đặt mục tiêu hỗ trợ đào tạo trực tuyến và trực tiếp cho khoảng 100.000 giáo viên phổ thông trên toàn quốc về ứng dụng AI", ông Phong cho biết.
Nguồn nhân lực thuộc mọi lĩnh vực đều cần được trang bị năng lực công nghệ, đặc biệt là AI, để thích ứng với bối cảnh mới. Kết luận bài trình bày, ông Phong cho rằng thế giới triển khai gì, Việt Nam nên đưa về áp dụng, vừa làm vừa điều chỉnh. Nếu không hành động ngay hôm nay sẽ bỏ lỡ cơ hội vàng để kiến tạo tương lai cho thế hệ trẻ.