Đề tham khảo Vật lí: Không có chỗ cho “học vẹt”

Độ phân hóa rất tốt

Đánh giá về đề tham khảo môn Vật lí, thầy Lê Thanh Sơn, trường THPT Thuận An, Thừa Thiên Huế cho rằng, đề đáp ứng với chương trình Vật lí THPT theo chuẩn kiến thức, kỹ năng, đảm bảo kiến thức giao nhau giữa chương trình chuẩn và chương trình nâng cao. Các kiến thức phân bố đều cho toàn chương trình, giữa các chương và các bài học.

Trong đề thi, số câu phân bố đề theo các đơn vị kiến thức trọng tâm của chương trình Vật lí lớp 12. Các câu hỏi được phân bố mang tính nhân văn, độ khó tăng dần, câu dễ được phân bố ở đầu, tiếp theo là là các câu khó hơn và cuối cùng là 4 câu khó.

Đề thi có tính kế thừa cao từ các cấu trúc đề thi của các năm học trước, của đề thử nghiệm cũng như đề minh hoạ. Không có sự thay đổi đột ngột về mức độ giữa các phần kiến thức.

Đề cũng có tính phân hóa cao, đa dạng, gắn liền với các vấn đề cuộc sống, khoa học và công nghệ từ mức độ cơ bản đến mức độ vận dụng cao tạo tâm lí ổn định cho thí sinh khi làm bài thi.

Trong đề tham khảo, phần câu hỏi đánh giá kiến thức cơ bản ở mức độ nhận biết là các câu từ 1 đến 16; thông hiểu là các câu từ 17 đến câu 24; các câu vận dụng thấp từ 25 đến 36 và các câu vận dụng cao từ 37 đến 40. Với cấu trúc này, đề tham khảo có tính phân hoá rất tốt.

Bên cạnh đó, đề cũng đưa ra những câu hỏi yêu cầu học sinh nắm được kiến thức tổng hợp và kiến thức liên chương trong chương trình Vật lí lớp 12, kiến thức thực hành,… như là câu 26, 38. Những câu hỏi này đòi hỏi học sinh phải sáng tạo trong quá trình học tập cũng như trong quá trình làm bài.

Cân bằng giữa tỷ lệ lý thuyết và thực hành

Nhận định về đề tham khảo, cô giáo Trần Thị Bích Nga, trường THPT Nguyễn Trãi, Tây Ninh cho rằng, tỷ lệ giữa các câu lí thuyết và bài tập phù hợp đối với các đối tượng học sinh, đảm bảo tính phân hoá cao khi học sinh tham gia thi thử nghiệm.

Đề đáp ứng với chương trình Vật lí THPT theo chuẩn kiến thức, kỹ năng, số câu đánh giá phân loại học sinh phù hợp, đảm bảo tỷ lệ câu dành cho các học sinh chỉ xét tốt nghiệp và cho học sinh lựa chọn Vật lí để xét tuyển đại học.

Theo cô Nga, hầu hết các câu hỏi trong đề tham khảo đáp ứng được đánh giá năng lực chung, năng lực chuyên biệt trong môn Vật lí. Ví dụ như năng lực thực nghiệm là câu 18; năng lực sử dụng mô hình, đồ thị là câu 21, 32, 38.

Nhằm giúp học sinh vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống, đề tham khảo có đưa ra các câu hỏi yêu cầu học sinh giải quyết vấn đề thực tiễn liên quan đến bộ môn Vật lí như câu 5, 11, 24.

Giữa phần dành cho thi tốt nghiệp và phần dành cho tuyển sinh đại học có bước đệm nhẹ để phổ điểm đẹp và trải rộng (các câu từ 25 đến 28). Cách đưa vấn đề của đề có phần sáng tạo và đi sâu vào bản chất Vật lí như câu 4, 20, 40.

“Điểm đặc biệt ở đề tham khảo này là các bài toán ở trong đề hướng đến đánh giá năng lực người học, không yêu cầu học thuộc máy móc, học vẹt các công thức giải nhanh đang lan truyền trên mạng và các tài liệu tham khảo có tính thương mại cao trên thị trường.” - cô giáo Trần Thị Bích Nga cho biết.

Nam Trần