Buồn lòng nhà trọ miễn phí

Hơn 8 năm nay, mùa tuyển sinh đại học nào, bác Đỗ Thị Thu (61 tuổi, quận 6, TPHCM) cũng dọn dẹp nhà cửa đón các cháu, các em từ quê lên ở trọ miễn phí để đi thi. Niềm vui thật nhiều vì lúc trẻ có công việc, còn khi về hưu có các em thí sinh bầu bạn.

Nhưng “ở trong chăn mới biết chăn có rận”. Có hỏi thì bác Thu mới nói, mà nói thật chứ chẳng giấu giếm gì. Có những trường hợp thí sinh đã lạm dụng chỗ trọ miễn phí của bác Thu để làm việc khác chứ không phải để đi thi đại học.  

Có những em thí sinh ở miền Nam Trung Bộ, theo đánh giá của bác Thu là khôn lanh quá. Biết ở TPHCM có chỗ ở miễn phí, các em tìm đến và xin được ở lại. Những em này không lo học hành thi cử mà chỉ cần tìm được chỗ trọ miễn phí để đi đây đi đó, không cần quan tâm đến chuyện thi đậu hay rớt.

Rồi có khi bên chỗ sinh viên Tiếp sức mùa thi gửi cho bác Thu những thí sinh có hoàn cảnh rất khá. Với tờ giấy giới thiệu chỗ trọ miễn phí, bác Thu khó xử vì không lẽ chuyển các em sang những chỗ trọ có phí khác. Vì “các em tiêu xài như những cậu ấm cô chiêu, móng tay móng chân sơn phết lòe loẹt”. Hầu hết các em này đã từng thi một lần rồi. Bác Thu góp ý thẳng: “Những căn nhà trọ miễn phí chỉ dành cho học sinh nghèo. Bạn nào cảm thấy mình đầy đủ phương tiện thì nên nhường lại chỗ cho bạn khác”.

Mỗi lần như vậy, trong người bác Thu lại thấy gờn gợn điều gì, nhưng đã làm thì phải chấp nhận thôi. Để tránh những lần khó xử như vậy, bác Thu cứ dặn đi dặn lại các em sinh viên Tiếp sức mùa thi hãy gạn lọc thật kỹ để giới thiệu đến bác những em học sinh đúng hoàn cảnh khó khăn, ở vùng sâu vùng xa.  

Những trường hợp “gây nhiễu” tấm lòng bà con như thế không nhiều và chỉ xuất hiện cách đây vài năm. Cách đây 7-8 năm, khi lần đầu tiên cho thí sinh ở trọ miễn phí, bác Thu còn thấy cả phụ huynh lẫn học sinh đều mang tâm lý đề phòng “bị lừa đảo”. Lúc đó, các em thí sinh còn rất hiền lành, ngơ ngác nhưng chăm chỉ, lo học. “Đi thi còn mang theo bọc cá kho, bị cơm vắt. Các em thi xong, có dịp lên thành phố, còn hái trái mướp, ký gạo lên cho mình. Tình cảm thật trong sáng, hồn nhiên”, bác Thu nhớ lại.  

Quên mất hai chữ “cám ơn”

Chị Hoàng Thanh Mai, Phòng Hỗ trợ đời sống của Trung tâm hỗ trợ sinh viên TPHCM ước lượng, khoảng 20% số nhà trọ đăng kí với Trung tâm cho thí sinh ở thi đại học vào năm ngoái thì năm nay đã không cho trọ nữa.

Có chủ nhà từ chối khéo với lý do họ không còn khả năng hỗ trợ thí sinh nữa. Có chủ nhà nói thẳng là họ không hài lòng về thí sinh. Điều này cũng dễ hiểu vì sau khi thí sinh ra về, chủ nhà phải bỏ tiền ra sửa chữa nhà cửa, tốn kém hơn rất nhiều việc cho thí sinh ở trọ. Còn khi thí sinh lỡ làm hư hỏng vật dụng, chủ nhà cũng đành bấm bụng mà “méc” với Trung tâm chứ không lẽ lại bắt đền thí sinh.  

Hầu hết các em ở trọ đều là học sinh ở tỉnh, chưa quen với việc sử dụng các tiện nghi trong nhà. “Có khi các em giựt văng cả cái vòi nước”, chị Mai cho biết. Rồi các em xài điện nước hoang phí. Rồi người thân đi theo có tình cảm với nhau, hoặc rủ nhau nhậu nhẹt thâu đêm… Có thí sinh nghĩ mình ở trọ có phí nên khi ra về quên mất việc dọn dẹp nhà cửa, quên mất hai chữ “cám ơn”. Điều này khiến nhiều cô bác phiền lòng.  

Với những căn nhà trọ miễn phí, nhiều phụ huynh và thí sinh không biết được để có được chỗ ở như thế, đội quân nhà trọ của Trung tâm hoạt động hết công suất. Các bạn trẻ sau khi tìm hiểu, xác minh địa chỉ thì dọn dẹp phòng ốc. Các bạn có hẳn một bản nội quy cho mình để giữ gìn đồ đạc cho chủ nhà. Sau khi thí sinh ra về, chính các bạn sinh viên cũng phải dọn dẹp lại căn nhà trước khi bàn giao cho người chủ.

Chính vì vậy, khi cầm tờ giấy giới thiệu chỗ trọ miễn phí từ các bạn sinh viên Tiếp sức mùa thi, có lẽ mỗi thí sinh hay phụ huynh cũng nên nghĩ đến hai chữ “cám ơn” dành cho những người hết lòng tận tụy cho sĩ tử lai kinh ứng thí.  

Hiếu Hiền