Bỏ thi lớp 6, các trường làm gì với hàng nghìn học bạ toàn điểm 10?

Mỹ Hà Hoàng Hồng

(Dân trí) - Cách đây nhiều năm, chủ trương cấm thi vào lớp 6 khiến nhiều trường điêu đứng bởi hàng nghìn học bạ long lanh toàn điểm 10. Quy định mới ở Thông tư 30, lần nữa khiến nhiều trường "rối như tơ vò".

Hà Nội: Trường "nín thở" chờ hướng dẫn

Thông tư 30/2024/TT của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) về quy chế tuyển sinh THCS và THPT nêu rõ: Phương thức tuyển sinh THCS là phương thức xét tuyển. 

Điều này đồng nghĩa với việc các trường THCS "điểm" của TPHCM và Hà Nội như Trần Đại Nghĩa, Cầu Giấy, Ngoại ngữ, Thanh Xuân, Nam Từ Liêm... sẽ phải bỏ kỳ thi đầu vào lớp, chuyển sang hình thức xét tuyển.

Đối tượng điều chỉnh của Thông tư 30 là tất cả các trường phổ thông, không phân biệt công lập, ngoài công lập và chất lượng cao. Do đó, việc tuyển sinh của tất cả các trường THCS đều bị ảnh hưởng.

Từ tháng 11, nhiều trường tư thục đã thông báo tuyển sinh lớp 6 năm học 2025-2026. Trong đó, Trường THCS-THPT Newton tổ chức kỳ thi học bổng để tuyển sinh học sinh tài năng vào đầu tháng 12/2024.

Bỏ thi lớp 6, các trường làm gì với hàng nghìn học bạ toàn điểm 10? - 1

Thông tư 30 lần nữa khiến nhiều trường "rối như tơ vò" (Ảnh: Sơn Nguyễn).

Tương tự, Trường Ngôi sao Hà Nội tổ chức tuyển học sinh tài năng bằng kỳ thi học bổng vào cuối tháng 2 tới. Trường THCS và THPT Nguyễn Siêu cũng dự kiến tổ chức thi tuyển lớp 6 vào tháng 1.

Ở khối công lập, Trường THCS Ngoại ngữ thông báo tuyển sinh năm học 2025-2026 từ 24/11/2024. Trường dự kiến lịch kiểm tra đánh giá năng lực vào ngày 1/6, với 3 bài thi như mọi năm gồm tiếng Anh, toán và khoa học tự nhiên, tiếng Việt và khoa học xã hội. Tuy nhiên, do chịu điều chỉnh của Thông tư 30, phương án tuyển sinh của trường có thể sẽ phải thay đổi.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, bà Nguyễn Huyền Trang - Hiệu trưởng Trường THCS Ngoại ngữ - cho biết, trường đang xin ý kiến lãnh đạo Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) về quy định tuyển sinh mới.

Ông Nguyễn Quang Tùng - Hiệu trưởng Trường THCS và THPT M.V.Lômônôxốp - chia sẻ, trường cũng đang chờ hướng dẫn, chỉ đạo của Sở GD&ĐT Hà Nội. "Chúng tôi sẽ thực hiện nghiêm túc các quy định của Sở GD&ĐT, Bộ GD&ĐT trong công tác tuyển sinh. Về cơ bản, nhà trường luôn sẵn sàng các phương án tuyển sinh, đảm bảo minh bạch và công bằng", ông Tùng nói.

Bỏ thi lớp 6, các trường làm gì với hàng nghìn học bạ toàn điểm 10? - 2

Bỏ thi lớp 6, các trường làm gì với hàng nghìn học bạ toàn điểm 10 (Ảnh: Mỹ Hà).

"Xét tuyển chỉ dựa vào học bạ là mạo hiểm"

Theo bà Văn Thùy Dương, Phó Hiệu trưởng Trường Lương Thế Vinh, Hà Nội, việc không cho phép các trường chất lượng cao, trường ngoài công lập "hot" thi tuyển, sẽ khó khăn trong tuyển sinh, nảy sinh nhiều hệ lụy, tiêu cực.

Về khó khăn trong xét tuyển, bà Dương cho biết, năm nay chỉ tiêu của nhà trường khoảng 300 học sinh nhưng tương tự năm ngoái, số học sinh nộp đơn dự thi khoảng 3.500, tương đương 1 chọi 11.

Nếu không được thi tuyển, một số trường có hồ sơ "khổng lồ" sẽ phải xét tiêu chí phụ bằng các chứng chỉ. Điều này nảy sinh nhiều bất cập và hệ lụy.

"Cách đây nhiều năm, chủ trương cấm thi tuyển vào THCS khiến nhiều trường điêu đứng bởi hàng nghìn học bạ long lanh toàn điểm 10.

Để con em vượt trội hơn, nhiều gia đình tiếp tục đâm đầu vào các cuộc thi chứng chỉ ngoại ngữ, các cuộc thi kiến thức nhằm lấy giải thưởng với chi phí tốn kém. Điều đó dẫn đến các kỳ thi trăm hoa đua nở hoặc "chạy" để làm đẹp học bạ.

Thậm chí nhiều em đoạt giải bơi nhưng thực tế không biết bơi, hoặc các con đang tuổi tiểu học phải lao vào các kỳ thi chứng chỉ ngoại ngữ", bà Dương nói.

Bỏ thi lớp 6, các trường làm gì với hàng nghìn học bạ toàn điểm 10? - 3

Việc bắt buộc cả trường công lẫn tư tuyển sinh dựa vào xét tuyển học bạ là sự phiêu lưu, mạo hiểm (Ảnh: Mạnh Quân).

Trước tình hình này, theo bà Dương, nếu quy định đưa ra, nhà trường sẽ phải tuân thủ và thực hiện nhưng nhà trường mong muốn cơ quan chức năng có hướng dẫn cụ thể.

Cũng theo bà Dương, trước mắt nhà trường sẽ phải họp để lên phương án, chẳng hạn sắp tới sẽ phải phỏng vấn hoặc thực hiện theo cách: cho học sinh tham gia một ngày trải nghiệm, đồng thời thực hiện bài test năng lực, hoặc phỏng vấn.

"Để thúc đẩy giáo dục tư thục phát triển, tuyển sinh phải là khâu đột phá, trong đó các trường tư thục được tự do tuyển sinh theo tiêu chí chuyên môn của cơ quan chức năng, đảm bảo được yêu cầu cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên...

Việc tuyển sinh theo thông tư mới đảm bảo an toàn, khách quan, công bằng và nghiêm túc sẽ khó đạt được nếu áp dụng nguyên tắc chỉ xét tuyển cho tất cả các trường, công lập lẫn tư thục.

Dư luận nhiều lần choáng ngợp trước các học bạ toàn điểm tuyệt đối. Trong khi đó, hiện chưa có công cụ nào đảm bảo việc đánh giá chất lượng giáo dục bậc tiểu học (thi kiểm tra, học bạ) của các trường là khách quan, nghiêm túc, công bằng.

Việc bắt buộc cả trường công lẫn trường tư chỉ được tuyển sinh dựa vào xét tuyển học bạ là một sự phiêu lưu, mạo hiểm, có thể gia tăng tình trạng xin điểm, cho điểm, làm đẹp học bạ cũng như nảy sinh "tiêu chí phụ" để xét tuyển, tạo ra các cuộc chạy đua giải thưởng để có thêm điểm cộng xét tuyển vào lớp 6", bà Dương khẳng định.