Luther Vandross, mãi mãi tuổi 54

R&B vừa mất đi một viên ngọc quý, Luther Vandross. Ông đã qua đời tại New Jersey vào thứ bảy (theo giờ Việt Nam) khi suốt 2 năm qua không vượt qua được căn bệnh hiểm nghèo, tiểu đường và tăng huyết áp...

Mới tháng trước người ta còn loan báo về một kế hoạch cho ra đời album tôn vinh sự nghiệp âm nhạc của Luther với toàn những nghệ sỹ R&B nổi tiếng từ Mary J. Blige cho đến Mariah Carey... rồi một loạt các nghệ sỹ Jazz cũng cho ra đời album Forever, for always, for Luther trình tấu lại những ca khúc nổi tiếng nhất của gã đàn ông giọng Soul ngọt như mía lùi này và bản thân Luther cũng đã hết sức phấn khích.

Nhưng chỉ hơn một tháng sau, chính xác là ngày thứ bảy 02-7-2005 theo giờ Việt Nam, những hãng thông tấn nổi tiếng đã loan đi một cái tin không thể ngồi yên "Luther Vandross qua đời ở tuổi 54".

Xê xích đúng một năm trước đây, R&B ngậm ngùi đưa tiễn một tượng đài Ray Charles về bên kia thế giới trong một nỗi lo lắng không còn người thay thế, giờ đây đến lượt Luther tiếp bước xem ra phải còn lâu nữa R&B mới có thể tìm lại được một "chàng ca sĩ hát R&B hay nhất thế giới" (lời Clive Davis, trưởng thượng của hãng đĩa Arista).

Nói về Luther, "Pavarotti của R&B" người ta nhớ đến ngay một giọng hát ngọt ngào và êm đềm như những dòng sông phẳng lặng, phả hơi thở nồng nàn cho những bản tình ca và những khúc tự sự đầy cảm xúc. Giọng hát thiên phú ấy đã bao năm qua đem lại cho R&B một sức vươn lên đáng kể và là một cột mốc không thể thiếu để R&B định danh được đến ngày nay.

4 mâm vàng Grammy và vô số những giải thưởng âm nhạc lớn bé xét cho cùng chẳng phải là những thứ to tát nhất trong cuộc đời âm nhạc của Luther bởi như ông nói "được hát và được cống hiến mới là món quà tuyệt nhất mà cuộc sống đã ban tặng cho tôi". Yêu cuộc đời và nỗi khát khao được hát đã biến Luther thành gã hành khất không cô độc của thế giới R&B.

Trở về những năm 70, khi chỉ là gã hát bè cho những đại thụ như David Bowie, Roberta Flack, Carly Simon, Donna Summer, Bette Midler, Chic hay Barbra Streisand..., Luther Vandross vẫn không ngừng nuôi cho mình một giấc mơ được hát trước hàng vạn người và được song ca với những đại thụ trên như những người bạn thân thiết nhất. Giờ thì ông đã có tất cả, vài chục triệu album được bán trên toàn thế giới, những người nghe khi xưa giờ đang tưởng nhớ ông bằng những bản tình ca ngày cũ và những người-bạn-đại-thụ cũ "bỗng chẳng biết làm gì" trước sự ra đi đột ngột của ông.

Roberta Flack, diva của R&B, người đã gắn liền tên tuổi với những Killing me softly with his song hay The first time ever I saw your face than thở rằng bà sẽ không thể tìm thấy một giọng ca nào mà khi hát mọi thứ xung quanh đều trở nên nhỏ bé, "Luther hát bằng tất cả ngọn lửa trong tim và anh ấy muốn cả thế giới phải thấy đươc nó. Tôi đã thấy và giờ khi Luther đi xa tôi vẫn thấy nó bập bùng". Hơn thế, giọng hát của Luther phảng phất những nỗi buồn nhưng chưa bao giờ nó đem lại cảm giác bi lụy. Khi Luther diễn tả về một tình yêu thì tình yêu đó ẩn dụ theo cách tưởng tượng của mỗi người. Nghe lại những Hearts get broken all the time, Love the one you're with... có thể thấy rõ điều này.

Sự nghiệp âm nhạc của Luther cất cánh từ những năm 80 thế kỷ trước khi ông quyết định đi theo sự nghiệp đơn ca sau một thời gian dài song ca với những vật tên tuổi. Ông chọn cho mình một phong cách R&B hiền hòa và sâu lắng, một kiểu kết hợp giữa Smokey Robinson - Aretha Franklin và gắn thêm những quãng tám cao vút.

Những album như Forever, for Always, for Love hay Give me the reason được khen ngợi nhiệt thành và đến năm 1990, bài hát Here and now trích từ album The Best of Luther Vandross...The Best Of Love phát hành một năm trước đó đã giúp Luther nhận Grammy đầu tiên trong đời. Thành công nối tiếp, những năm sau đó Luther lần lượt cho ra đời những album giá trị và cũng lần lượt ông lại nhận thêm những mâm vàng danh giá.

Cho đến giờ Luther là tinh thần âm nhạc của nhiều gương mặt R&B đương thời, từ Alicia keys, Beyonce Knowles cho đến Usher, Ruben Studdard... tuy nhiên những giọng ca này vẫn chưa thể vượt lên ông ở khoản diễn và những nét tinh túy của ca từ.

Hiện giờ người vẫn chưa chính thức công bố nguyên nhân mất của Luther, có nhiều giả thiết xung quanh nhưng tin tưởng nhất là căn bệnh tiểu đường, bởi đó là căn bệnh di truyền của gia đình ông và đã lấy đi bố mẹ của Luther từ khi ông còn bé. Dance with my father xuất bản năm 2003 là album cuối cùng trong sự nghiệp âm nhạc của Luther, ông dành tặng nó cho cha mình.

Không may sau đó Luther đã bị đột quỵ và không thể phục hồi sau hai năm miệt mài chữa trị và bây giờ Luther đã qua bên kia sum họp với gia đình. Không vợ con chỉ còn hai đứa cháu trai và gái xem ra sự nghiệp của Luther chẳng còn người nối dõi nhưng những gì ông để lại là cả một gia tài kếnh xù. Nói như một người bạn thân của ông, James Mtume thì "100 năm nữa âm nhạc của Luther vẫn còn được lắng nghe và những giá trị của Luther là có thể sờ nắn được". Có thể đó lời nhận xét không ngoa chút nào...

 Theo Vietnamnet