Ăn Tết cùng đồng bào Mông rẻo cao biên giới
(Dân trí) - Khi hoa mận, hoa mơ, hoa đào đua nhau khoe sắc bên sườn núi, là lúc đồng bào Mông ở xã Mai Sơn (Tương Dương, Nghệ An) náo nức đón tết. Thêm một mùa xuân đến, lại thấy Tết của đồng bào Mông nơi đây ấm áp làm sao.
Năm nay, đồng bào vui hơn khi được các cấp chính quyền quan tâm, chia sẻ, tổ chức nhiều hoạt động vui xuân tại bản làng. Nằm chót vót giữa đại ngàn miền Tây Nghệ An, khi hoa mơ, hoa mận nở trắng rừng, khi sương mù giăng khắp bản ấy là lúc bà con dân tộc Mông náo vui xuân, đón Tết đầm ấm trong cái lạnh của vùng đất rẻo cao.
Ăn tết cùng người Mông món đầu tiên không thể thiếu là bánh dày. Đây món bánh truyền thống không thể thiếu trong ngày tết của dân tộc. Bánh dày được làm từ gạo nếp, đồ chín (giã bánh) bằng chõ gỗ đục từ thân cây, xôi chín đổ vào cối giã ngay khi còn nóng.
Ăn tết cùng người Mông món đầu tiên không thể thiếu là bánh dày. Đây món bánh truyền thống không thể thiếu trong ngày tết của dân tộc. Bánh dày được làm từ gạo nếp, đồ chín (giã bánh) bằng chõ gỗ đục từ thân cây, xôi chín đổ vào cối giã ngay khi còn nóng.
Việc giã bánh do những thanh niên khỏe mạnh thực hiện. Đây cũng là dịp các chàng trai trổ tài trước các cô gái. Khi xôi đã nhuyễn và dẻo quánh thành một khối là lúc các bà, các chị khéo léo nặn thành những chiếc bánh xinh xắn, tròn trịa như mặt trăng, mặt trời trong những câu chuyện cổ vào lá dong rừng. Bánh được nướng chín và sính lễ được chuẩn bị đầy đủ, ông thầy mo có uy tín nhất trong bản được mời trịnh trọng đến từng hộ gia đình để hành lễ mời Tổ tiên về ăn tết cùng gia đình.
Ông Già Nhia Nù - một ông mo có uy tín trong bản, phấn khởi cầm tay tôi nói: “Năm cũ qua, năm mới đến ta thường cầu đất cầu trời, cầu tổ tiên phù hộ ban cho mưa thuận gió hòa, cho con cháu ta, dân bản ta ăn nên làm ra, thóc đầy nhà, ngô sắn đầy kho, lợn gà đầy chuồng”.
Ăn Tết, đón xuân cùng đồng bào Mông miền sơn cước trong cái giá lạnh, những bản làng chìm trong những giọt sương bay lất phất trên cỏ cây. Với độ cao hơn 1000m so với mực nước biển, cái lạnh của núi rừng Mai Sơn như ngấm vào từng thớ thịt nhưng không làm người dân bản ngại xuống đường, họ nô nức xúng xính trong những bộ trang phục đẹp nhất đi chơi tết. Ngay sau âm thanh của tiếng khèn vang lên, báo hiệu một mùa xuân mới đã về, họ lại tập trung đến trung tâm bản để hưởng thủ mùa xuân của đất trời.
Ăn Tết, đón xuân cùng đồng bào Mông miền sơn cước trong cái giá lạnh, những bản làng chìm trong những giọt sương bay lất phất trên cỏ cây. Với độ cao hơn 1000m so với mực nước biển, cái lạnh của núi rừng Mai Sơn như ngấm vào từng thớ thịt nhưng không làm người dân bản ngại xuống đường, họ nô nức xúng xính trong những bộ trang phục đẹp nhất đi chơi tết. Ngay sau âm thanh của tiếng khèn vang lên, báo hiệu một mùa xuân mới đã về, họ lại tập trung đến trung tâm bản để hưởng thủ mùa xuân của đất trời.
Rồi những tiết mục văn nghệ đặc sắc, các trò chơi dân gian truyền thống mang đậm bản sắc dân tộc, như ném pao, chọi gà, bắn nỏ, múa khèn… đã đem đến nhiều cảm xúc cho mọi người. Ông Già Chư Thò - một nghệ nhân múa khèn Mông giỏi nhất bản chia sẻ: Tết đến, xuân về ta lại có dịp được múa những điệu khèn cho bà con ta xem, tiếng khèn của đồng bào ta là tiếng báo hiệu một năm mới đến với nhiều điều hứa hẹn.
Hòa chung lễ tết cổ truyền dân tộc Việt Nam, người dân biên giới Mai Sơn vui xuân, đón Tết mang đậm bản sắc dân tộc, với những trò chơi dân gian vui tươi, lành mạnh đã tạo cho nhân dân một mùa xuân ấm áp. Một cái tết ấm với đủ sắc màu văn hóa dân tộc, như tô điểm thêm vẻ đẹp của miền biên ải phía tây Nam Nghệ An.
Một số hình ảnh ăn Tết cùng người Mông nơi rẻo cao Tương Dương:
Thầy mo cúng đầu năm mới - Tục lệ này sẽ cầu bình an cho năm mới cả bản làng no ấm.
Bánh dày không thể thiếu trong tết của người Mông.
Thổi khèn lá giao duyên.
Hát, múa ô vui xuân.
Tổ chức trò chơi vui xuân.
Đồng bào Mông rẻo cao Tương Dương đón Tết trong giá lạnh.
Diệp Anh - Lany Nguyễn